علم سنجی
مریم کشوری؛ فریده عصاره؛ فرامرز سهیلی
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر طراحی مدل بهرهوری علمی نویسندگان پراستناد جهان بر اساس نظرهای خبرگان است. روششناسی: پژوهش حاضر به روش آمیخته (کمّی و کیفی) انجام شده است؛ جامعههای آماری پژوهش 12 نفر از خبرگان داخلی و خارجی (که عمده فعالیتهای علمیشان مربوط به بهرهوری علمی بوده) و 235 نفر از نویسندگان پراستناد جهان هستند. دادههای پژوهش با ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر طراحی مدل بهرهوری علمی نویسندگان پراستناد جهان بر اساس نظرهای خبرگان است. روششناسی: پژوهش حاضر به روش آمیخته (کمّی و کیفی) انجام شده است؛ جامعههای آماری پژوهش 12 نفر از خبرگان داخلی و خارجی (که عمده فعالیتهای علمیشان مربوط به بهرهوری علمی بوده) و 235 نفر از نویسندگان پراستناد جهان هستند. دادههای پژوهش با استفاده از ابزارهای سیاههوارسی، پرسشنامه، و پایگاه وبگاه علم WoS گردآوری شدهاند. برای تجزیه و تحلیل دادهها از دو نرمافزار اسپیاساس 19 و لیزرل 8 استفاده شده است. آزمون مدل بهرهوری علمی نویسندگان پراستناد به روش تحلیل عاملی تأییدی انجام شده است.یافتههای پژوهش: مدل سه مؤلفهای پژوهش حاضر (شامل مؤلفههای فردی، سازمانی، و کتابسنجی) نشان میدهد با توجه به بارهای عاملی در آزمون تحلیل عاملی تأییدی، مؤلفه کتابسنجی با بار عاملی 1، مؤلفه فردی با بار عاملی 69/0 و مؤلفه سازمانی با بار عاملی 63/0 در جامعه نویسندگان پراستناد، در مدل بهرهوری علمی، تاثیرگذار هستند. همچنین مدل بهره-وری علمی به دست آمده بر اساس نظرهای خبرگان، در جامعه نویسندگان پراستناد جهان دارای برازش مطلوبی است.نتیجهگیری: ترکیب مؤلفههای کمّی و کیفی ارائه شده در مدل به دست آمده میتواند در راستای فراهم کردن زمینه توسعه علمی فردی و سازمانی مؤثر بوده و راهگشای افراد و سازمانها در جهت ارتقای بهرهوری علمی باشد. مؤلفه کتابسنجی از یک طرف بر بهرهوری علمی اثرگذار است و از طرف دیگر، محصول تعامل میان مؤلفههای فردی و سازمانی، و برونداد نهایی بهرهوری علمی است. از طرف دیگر، نتیجه به دست آمده در جامعه نویسندگان برتر نشان میدهد نقش مؤلفه سازمانی نسبت به دو مؤلفه دیگر کمتر است.
الهه حسن زاده دیزجی؛ فریده عصاره؛ فریبرز خسروی
چکیده
هدف: این پژوهش با هدف انتخاب شاخصهای عملکردی مناسب برای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران مبتنی بر شاخصهای کتابخانههای ملی جهان و ایزوهای موجود، و بر اساس نظرات خبرگان سازمان کتابخانه ملی ایران با استفاده از فن دلفی فازی انجام گرفته است.روششناسی: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، پژوهش آمیخته است. جامعه آماری ...
بیشتر
هدف: این پژوهش با هدف انتخاب شاخصهای عملکردی مناسب برای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران مبتنی بر شاخصهای کتابخانههای ملی جهان و ایزوهای موجود، و بر اساس نظرات خبرگان سازمان کتابخانه ملی ایران با استفاده از فن دلفی فازی انجام گرفته است.روششناسی: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، پژوهش آمیخته است. جامعه آماری این پژوهش در دو بخش انجام شد: بخش اول شامل شاخصهای عملکردی کتابخانههای ملی جهان و بخش دوم شامل نظرات مدیران رده بالای کتابخانه ملی ایران. ابزار پژوهش برای انجام مطالعه دلفی فازی، سیاهه وارسی بود که روایی محتوایی آن با نظر خبرگان تایید شد. سیاهه نهایی مورد بررسی شامل دو دسته سؤالات عمومی و تخصصی است. سؤالات عمومی مشخصات جمعیتشناختی پاسخدهندگان را در برمیگیرد. این سؤالات عبارتند از: جنسیت، سن، مرتبه سازمانی، سابقه کار و میزان تحصیلات. سؤالات تخصصی که بخش اصلی سیاهه وارسی است و شامل 192 شاخص عملکردی که در 11 بُعد (ایجاد مجموعه ملی؛ دسترسپذیری خدمات: فهرستنویسی؛ دسترسپذیری خدمات: دسترسی سریع و آسان؛ دسترسپذیری منابع: کاربرد؛ دسترسپذیری خدمات: دیجیتالی کردن؛ ارائه خدمات مرجع؛ ایجاد پتانسیل برای توسعه؛ حفظ و نگهداری مجموعه؛ مدیریت کارآمد؛ پژوهش؛ و تدوین استانداردها) مطرح شده است.یافتهها: یافتهها نشان داد که از میان 192 شاخص مورد بررسی، 32 شاخص از دیدگاه خبرگان سازمانی جزء عوامل کلیدی هستند. در بُعد "ایجاد مجموعه ملی" 3 شاخص؛ ُبعد "دسترسپذیری" 16 شاخص؛ ُبعد "ارائه خدمات مرجع" 5 شاخص؛ ُبعد "ایجاد پتاسنیل برای توسعه" 3 شاخص؛ ُبعد "حفظ و نگهداری" 2 شاخص؛ ُبعد "مدیریت کارآمد" 3 شاخص از دیدگاه خبرگان سازمانی منتخب شدهاند. همچنین در بُعد "پژوهش" از مجموع 4 شاخص ، هیچ شاخصی از منظر خبرگان سازمان انتخاب نشد. در بُعد "تدوین استانداردهای کتابخانهای" 2 وظیفهی تدوین استانداردهای فهرستنویسی و تدوین استانداردهای دیجیتال و فناوری از سوی خبرگان سازمان منتخب شدند. 2 مورد پیشنهادی (تعداد دادههای کتابشناختی ارائه شده به OCLC، و تعداد شمارههای دادههای جدید مستند به ویاف) که از وظایف معاونتهای مورد بررسی کتابخانه ملی نبود، اما به جهت اهمیت جهانی آنها از خبرگان سؤال شده بود، از سوی خبرگان سازمانی انتخاب نشدنتیجهگیری: با توجه به اینکه شاخصها در سطوح کلان سازمان تعریف میشوند، مدیران میتوانند با استفاده مناسب از یافتههای حاصل از این پژوهش، ضمن اینکه تصویر واضحی از عملکرد کتابخانه ملی را نشان میدهند، در تخصیص منابع، برنامهریزیها و سیاستگذاریهای این سازمان نیز مؤثر واقع شوند.هدف: این پژوهش با هدف انتخاب شاخصهای عملکردی مناسب برای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران مبتنی بر شاخصهای کتابخانههای ملی جهان و ایزوهای موجود، و بر اساس نظرات خبرگان سازمان کتابخانه ملی ایران با استفاده از فن دلفی فازی انجام گرفته است.روششناسی: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، پژوهش آمیخته است. جامعه آماری این پژوهش در دو بخش انجام شد: بخش اول شامل شاخصهای عملکردی کتابخانههای ملی جهان و بخش دوم شامل نظرات مدیران رده بالای کتابخانه ملی ایران. ابزار پژوهش برای انجام مطالعه دلفی فازی، سیاهه وارسی بود که روایی محتوایی آن با نظر خبرگان تایید شد. سیاهه نهایی مورد بررسی شامل دو دسته سؤالات عمومی و تخصصی است. سؤالات عمومی مشخصات جمعیتشناختی پاسخدهندگان را در برمیگیرد. این سؤالات عبارتند از: جنسیت، سن، مرتبه سازمانی، سابقه کار و میزان تحصیلات. سؤالات تخصصی که بخش اصلی سیاهه وارسی است و شامل 192 شاخص عملکردی که در 11 بُعد (ایجاد مجموعه ملی؛ دسترسپذیری خدمات: فهرستنویسی؛ دسترسپذیری خدمات: دسترسی سریع و آسان؛ دسترسپذیری منابع: کاربرد؛ دسترسپذیری خدمات: دیجیتالی کردن؛ ارائه خدمات مرجع؛ ایجاد پتانسیل برای توسعه؛ حفظ و نگهداری مجموعه؛ مدیریت کارآمد؛ پژوهش؛ و تدوین استانداردها) مطرح شده است.یافتهها: یافتهها نشان داد که از میان 192 شاخص مورد بررسی، 32 شاخص از دیدگاه خبرگان سازمانی جزء عوامل کلیدی هستند. در بُعد "ایجاد مجموعه ملی" 3 شاخص؛ ُبعد "دسترسپذیری" 16 شاخص؛ ُبعد "ارائه خدمات مرجع" 5 شاخص؛ ُبعد "ایجاد پتاسنیل برای توسعه" 3 شاخص؛ ُبعد "حفظ و نگهداری" 2 شاخص؛ ُبعد "مدیریت کارآمد" 3 شاخص از دیدگاه خبرگان سازمانی منتخب شدهاند. همچنین در بُعد "پژوهش" از مجموع 4 شاخص ، هیچ شاخصی از منظر خبرگان سازمان انتخاب نشد. در بُعد "تدوین استانداردهای کتابخانهای" 2 وظیفهی تدوین استانداردهای فهرستنویسی و تدوین استانداردهای دیجیتال و فناوری از سوی خبرگان سازمان منتخب شدند. 2 مورد پیشنهادی (تعداد دادههای کتابشناختی ارائه شده به OCLC، و تعداد شمارههای دادههای جدید مستند به ویاف) که از وظایف معاونتهای مورد بررسی کتابخانه ملی نبود، اما به جهت اهمیت جهانی آنها از خبرگان سؤال شده بود، از سوی خبرگان سازمانی انتخاب نشدنتیجه گیری: با توجه به اینکه شاخصها در سطوح کلان سازمان تعریف میشوند، مدیران میتوانند با استفاده مناسب از یافتههای حاصل از این پژوهش، ضمن اینکه تصویر واضحی از عملکرد کتابخانه ملی را نشان میدهند، در تخصیص منابع، برنامهریزیها و سیاستگذاریهای این سازمان نیز مؤثر واقع شوند.
کتابخانه های عمومی
گلنسا گلینی مقدم؛ فریده عصاره؛ رحمت اله فتاحی
چکیده
هدف: هدف از اجرای این پژوهش، سنجش دیدگاه کتابداران کتابخانههای عمومی ایران در باره تناسب برنامهها و فعالیتهای اتحادیه اروپا مرتبط با کتابخانههای عمومی است.روش شناسی: در این مطالعه پیمایشی، 378 نفر به عنوان نمونه از کل جامعه کتابداران کتابخانههای عمومی سراسر کشور، به شیوه تصادفی طبقهای انتخاب شدند و به پرسشهای پرسشنامه ...
بیشتر
هدف: هدف از اجرای این پژوهش، سنجش دیدگاه کتابداران کتابخانههای عمومی ایران در باره تناسب برنامهها و فعالیتهای اتحادیه اروپا مرتبط با کتابخانههای عمومی است.روش شناسی: در این مطالعه پیمایشی، 378 نفر به عنوان نمونه از کل جامعه کتابداران کتابخانههای عمومی سراسر کشور، به شیوه تصادفی طبقهای انتخاب شدند و به پرسشهای پرسشنامه پژوهشگر-ساخته، که روایی محتوایی و پایایی آن تائید شده بود پاسخ دادند. ابعاد مورد توجه پرسشنامه، که برپایه بررسی متون تخصصی شناسایی و تدوین شده بود، شامل پنج حوزه 1. ساختار، تشکیلات، سیاستها و مدیریت، 2. مجموعهسازی و گزینش منابع، 3. مخاطب شناسی و نیازسنجی، 4. خدمات و اشاعه اطلاعات، و 5. آموزش بود.یافته ها: 7/60 درصد از پاسخ دهندگان خانم و 3/39 درصد از پاسخدهندگان از آقایان کتابدار بودند. بالغ بر 96 درصد از پاسخدهندگان دارای تحصیلات بالاتر از کارشناسی و حداقل 31 سال سن داشتند. توزیع شرکتکنندگان از لحاظ سابقه کاری در ردههای 5-10 سال و 16-25 سال بودند. کتابداران ایرانی بر این باور بودند که تا اندازه زیادی، امکان بهرهگیری از برنامههایی شبیه برنامههای کتابخانههای عمومی اتحادیه اروپا در ایران وجود دارد.نتیجه گیری: از دیدگاه کتابداران، حوزه های "آموزش"، "خدمات و اشاعه اطلاعات" "مجموعهسازی و گزینش منابع"، "مخاطبشناسی و نیازسنجی"، قابل اجرا ارزیابی شدند اما در یک حوزه یعنی "ساختار، تشکیلات، سیاستها و مدیریت" هر چند قابل اجرا اما دشوار ارزیابی شد زیرا در مجموع میانگین کمتری نسبت به بقیه حوزه ها کسب کرده است. بهره گیری از این برنامه ها و تجربه ها میتواند به توسعه خدمات در کتابخانه های عمومی ایران کمک کند.
فریده عصاره؛ منصور کوهی رستمی
چکیده
هدف:مقاله حاضر بر آن است تا خواندن را به عنوان کنشی اجتماعی تببین کند. بر این اساس ضمن پرداختن به مفهوم جامعهشناسی خواندن، مفهوم خواندن به عنوان یک "کنش اجتماعی" مورد بررسی قرار میگیرد. روش پژوهش: روش انجام مقالهی حاضر، مروری - تحلیلی است. یافتهها: بخش عمدهای از جامعهشناسی خواندن تلاش دارد به سه سئوال پاسخ ...
بیشتر
هدف:مقاله حاضر بر آن است تا خواندن را به عنوان کنشی اجتماعی تببین کند. بر این اساس ضمن پرداختن به مفهوم جامعهشناسی خواندن، مفهوم خواندن به عنوان یک "کنش اجتماعی" مورد بررسی قرار میگیرد. روش پژوهش: روش انجام مقالهی حاضر، مروری - تحلیلی است. یافتهها: بخش عمدهای از جامعهشناسی خواندن تلاش دارد به سه سئوال پاسخ دهد: چه کسی میخواند؛ چگونه میخواند و چگونه خواندن با سایر فعّالیّتهای افراد ارتباط برقرار میسازد؟ یافتههای مقاله نشان دادند که مؤلفههای جمعیتشناختی و جامعهشناختی بر میزان و نوع کنش خواندن تأثیر گذار هستند. همچنین از نظریهی کنش اجتماعی و خواندن جمعی جهت پاسخ به اینکه افراد چگونه افراد میخوانند استفاده شده است. ارزش/ اصالت: تا کنون مفهوم خواندن، عمدتاً با سه پارادایم روانشناختی، تعلیم و تربیتی و جامعهشناختی مورد مطالعه قرار گرفته است. دو پارادایم روانشناختی و تعلیم تربیتی وجوه غالب پژوهشهای مربوط به مطالعات خواندن بوده و کمتر به وجه جامعهشناختی آن پرداخته شده است. توضیح کنش خواندن از نگاه جامعهشناختی نه تنها عوامل اجتماعی و زمینهای را که خواندن را تحت تأثیر قرار میدهند روشن میسازد، بلکه خواندن را به عنوان شکل خاصی از تعامل اجتماعی به صورت جامعتری تحلیل میکند. بررسی خواندن در بافت نظریات جامعهشناسی در شناخت، برنامهریزی و ترویج فرهنگ خواندن بسیار مؤثر است.
رضا کریمی؛ عبدالحسین فرج پهلو؛ فریده عصاره
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی محیط خلق دانش مراکز پژوهشی اسلامی، از دیدگاه پژوهشگران و اعضاء علمی صورت گرفته است. روش: پژوهش حاضر پیمایشی و از نوع توصیفی است. جامعه آماری این پژوهش، پژوهشگران و اعضاء هیئتعلمی مراکز پژوهشی اسلامی به تعداد 2328 نفر است .ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامهای بوده است که بر اساس یافتههای پژوهش فرج پهلو ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی محیط خلق دانش مراکز پژوهشی اسلامی، از دیدگاه پژوهشگران و اعضاء علمی صورت گرفته است. روش: پژوهش حاضر پیمایشی و از نوع توصیفی است. جامعه آماری این پژوهش، پژوهشگران و اعضاء هیئتعلمی مراکز پژوهشی اسلامی به تعداد 2328 نفر است .ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامهای بوده است که بر اساس یافتههای پژوهش فرج پهلو ، عصاره و کریمی (1395) تدوینشده بود. یافتهها: نتایج بهدستآمده نشان داد که از نظر پژوهشگران و اعضاء هیئتعلمی مراکز پژوهشی اسلامی، متغیرهای زیرساخت هوش، کنشگران هوش، اطلاعات هوش، زیرساخت خلاقیت، کنشگران خلاقیت، اطلاعات خلاقیت، توانمندیهای پژوهشگران و اعضاء هیئتعلمی و ویژگیهای شخصیتی در وضعیت مناسبی قرار دارند. اما زیرساخت مشارکت، کنشگران مشارکت و اطلاعات مشارکت دچار ضعف هستند و نیاز به تقویت دارند. نتیجهگیری: در محیطهای مراکز پژوهشی اسلامی برای تسهیل در خلق دانش بهطور نسبی اقدامات مناسبی صورت گرفته است. اما مسئولان و دستاندرکاران میتوانند با استفاده از نتایج ارزیابی خلق دانش در محیط مراکز پژوهشی اسلامی سعی در برطرف کردن نقاط ضعف و بهبود نقاط قوت بپردازند.
زهره چراغی؛ فریده عصاره؛ هاجر ستوده
چکیده
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی وضعیت رقابت استنادی مقالات پژوهشگران ایرانی در مجموعه مجلات ملی و شناسایی مجلات هسته ایران در گروههای سهگانه مجلات هسته استنادی، مجلات هسته انتشاراتی و مجلات هسته متیو میباشد. روش: پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل استنادی انجام شده است. تحلیل دادهها به کمک اکسل و نرمافزار آماری SPSS انجام ...
بیشتر
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی وضعیت رقابت استنادی مقالات پژوهشگران ایرانی در مجموعه مجلات ملی و شناسایی مجلات هسته ایران در گروههای سهگانه مجلات هسته استنادی، مجلات هسته انتشاراتی و مجلات هسته متیو میباشد. روش: پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل استنادی انجام شده است. تحلیل دادهها به کمک اکسل و نرمافزار آماری SPSS انجام شده است. نمونهی پژوهش حاضر را مقالات علمی پنج دانشگاه برتر ایران که در فاصلهی سالهای 2011 تا 2014 در پایگاه استنادی اسکوپوس نمایه شدهاند تشکیل میدهد.یافتهها: یافتههای پژوهش حاضر نشان داد که مجموعه مجلات ملی ایران، جمعاً 994 عنوان را دربرمیگیرد که از میان آنها 182 عنوان به گروه مجلات هسته انتشاراتی، 107 عنوان به گروه مجلات هسته استنادی، 193 عنوان به گروه مجلات هسته متیو منفی و 14 عنوان به گروه مجلات هسته متیو مثبت تعلق داشتهاند. در مجموع، کل مجلات ایرانی در بازهی زمانی مورد بررسی، به ترتیب تعداد 942 و 73 استناد متیوی منفی و مثبت داشته اند، به این معنا که 942 استناد بالقوه را از دست داده اند و در مقابل تنها 73 استناد فراتر از حد انتظار را جذب کرده اند. نتیجهگیری: یافتههای این پژوهش نشان داد که مقالات ایرانی در بازهی زمانی مورد بررسی تعداد زیادی از استنادهای مورد انتظار خود را واگذار کرده و عملکرد مناسبی در مجموعه مجلات نداشتهاند.
عبدالحسین فرج پهلو؛ مهری شهبازی؛ علی رضا رحیمی؛ فریده عصاره
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین کیفیت داده های نظام های رایانه ای-کتابخانه ای ایران با توجه به نظرات کاربران نهایی این نظام ها است. روششناسی: پژوهش حاضر به روش پیمایشی به مقایسه کیفیت دادههای سه نظام رایانهای- کتابخانهای پارسآذرخش، نوسا و پیام مشرق، از نظر محتوا، سازماندهی، شکل ارائه و استفاده پرداخت. یافتهها: در سه نظام رایانهای ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین کیفیت داده های نظام های رایانه ای-کتابخانه ای ایران با توجه به نظرات کاربران نهایی این نظام ها است. روششناسی: پژوهش حاضر به روش پیمایشی به مقایسه کیفیت دادههای سه نظام رایانهای- کتابخانهای پارسآذرخش، نوسا و پیام مشرق، از نظر محتوا، سازماندهی، شکل ارائه و استفاده پرداخت. یافتهها: در سه نظام رایانهای کتابخانهای مورد بررسی، بیشترین تفاوت میانگین در بین پاسخگویان نظام رایانهای-کتابخانهای پیام مشرق و مربوط به عامل چهارم مقیاس یعنی "کیفیت دادهها ازنظر استفاده" بوده است. نتیجهگیری: در کل، نتایج بررسی ها نشان داد که به نظر می آید، پاسخگویان این پژوهش، نسبت به نظامهای رایانهای کتابخانهای پارسآذرخش و پیام مشرق از نظر محتوا، سازماندهی و شکل ارائهی دادهها، نظرات مشابهی دارند. نتایج مذکور همچنین نشان داد که نظرات پاسخگویان نسبت به نظامهای رایانهای کتابخانهای پارسآذرخش و نوسا نیز از نظر محتوا و شکل ارائهی دادهها، دارای میانگین همسان است. بهعلاوه کیفیت دادهها از نظر استفاده برای هیچ یک از نظامهای رایانهای کتابخانهای، دارای میانگین همسان نمی باشد.
مرتضی کوکبی؛ فریده عصاره؛ سمیه علمدار
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان انطباق فهرستبرگههای فیپای سازمان اسناد و کتابخانۀ ملّی جمهوری اسلامی ایران در پشت صفحات عنوان کتابها با پیشینههای فیپای مندرج در نرم افزار رسا انجام شده است. روش: روش پژوهش پیمایشی و از نوع تحلیل محتواست. گردآوری دادهها با استفاده از یک سیاههوارسی محققساخته صورت گرفت و برای تجزیه و تحلیل ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان انطباق فهرستبرگههای فیپای سازمان اسناد و کتابخانۀ ملّی جمهوری اسلامی ایران در پشت صفحات عنوان کتابها با پیشینههای فیپای مندرج در نرم افزار رسا انجام شده است. روش: روش پژوهش پیمایشی و از نوع تحلیل محتواست. گردآوری دادهها با استفاده از یک سیاههوارسی محققساخته صورت گرفت و برای تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی شامل فراوانی و درصد استفاده شده است. یافتهها: تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد که به طور متوسّط میزان مطابقت فهرستبرگههای فیپای سازمان اسناد و کتابخانۀ ملّی با پیشینههای فیپای مندرج در نرم افزار رسا 92 درصد است نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان داد که نسبت به گذشته، ناشران نیز به اهمیت فهرستنویسی پیش از انتشار پی بردهاند، و در هنگام دریافت فیپا اطلاعات درست و مستند را به فهرستنویسان کتابخانۀ ملّی ارائه میدهند و پس از انتشار کتاب نیز اطلاعات را تغییر نمیدهند.
حمید احمدی؛ فریده عصاره؛ غلامرضا حیدری؛ ملوک السادات حسینی بهشتی
چکیده
هدف: هدف مقالهی حاضر، بررسی شبکه مفهومی ساختار دانش حوزهی علمسنجی ایران از طریق مدارک تولید شده پژوهشگران ایرانی در داخل و خارج از کشور میباشد.روششناسی این پژوهش با استفاده از روش تحلیل همواژگانی و تحلیل شبکه اجتماعی صورت گرفته است. جامعه پژوهش، شامل تمامی مدارک این حوزه در قالب کتابها، پایاننامهها، طرحهای پژوهشی ...
بیشتر
هدف: هدف مقالهی حاضر، بررسی شبکه مفهومی ساختار دانش حوزهی علمسنجی ایران از طریق مدارک تولید شده پژوهشگران ایرانی در داخل و خارج از کشور میباشد.روششناسی این پژوهش با استفاده از روش تحلیل همواژگانی و تحلیل شبکه اجتماعی صورت گرفته است. جامعه پژوهش، شامل تمامی مدارک این حوزه در قالب کتابها، پایاننامهها، طرحهای پژوهشی و مقالات است که به زبان فارسی و انگلیسی طی 33 سال فعالیت این حوزه در ایران تولید شده است. نتیجهگیری: نتایج حاصل از تحلیل دادهها، نشان داد مفاهیم «ارزیابی تولیدات علمی، تولید علم، شاخصهای علمسنجی، تحلیل استنادی، پایگاه WOS، همکاری علمی، ارزیابی مجلات و ترسیم ساختار علم» بالاترین سنجههای مرکزیت رتبه، نزدیکی، بینابینی و بردار ویژه) را در میان متون این حوزه کسب کردهاند. نتایج حاصل از تحلیل شبکه نشان داد که شبکه مفهومی حوزه علمسنجی ایران کم تراکم است. نتایج حاصل از تحلیل خوشهای نشان داد که حوزه علمسنجی ایران به 17 خوشه موضوعی تقسیم میشود. همچنین نتایج، حاکی از آن است که مدارک این حوزه در ایران، رشدی 32 درصدی داشته و در سالهای اخیر 270 رویداد مفهومی نوظهور در قالب 13 الگوی مفهومی در مدارک این حوزه مطرح شده است. بررسیهای دیگر نشان داد که مفاهیم «ارزیابی تولیدات علمی، تولید علم و تحلیل استنادی» به ترتیب با رویکرد کمی، از جمله مفاهیم غالب این حوزه در کشورند. همچنین نتایج حاصل از تحلیلهای انجام شده نشان میدهد ساختار مفهومی حوزهی علمسنجی در طول زمان، دچار تغییرات عمدهای شده است.
مصطفی رضی؛ محمد جواد هاشم زاده؛ فریده عصاره؛ مرتضی محمدی استانی
چکیده
چکیده هدف: تحلیل مقالههای منتشر شده در مجلات علمی-پژوهشی رشته زمینشناسی، به منظور تبیین الگوی رفتار علمی نویسندگان و تعیین میزان همکاری علمی محققان این حوزه طی سالهای 1383-1388 است. روش: روش پژوهش کتابسنجی و تحلیل استنادی است. جامعه مورد پژوهش شامل تمام نشریات علمی–پژوهشی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تا سال 1389 میباشد. ...
بیشتر
چکیده هدف: تحلیل مقالههای منتشر شده در مجلات علمی-پژوهشی رشته زمینشناسی، به منظور تبیین الگوی رفتار علمی نویسندگان و تعیین میزان همکاری علمی محققان این حوزه طی سالهای 1383-1388 است. روش: روش پژوهش کتابسنجی و تحلیل استنادی است. جامعه مورد پژوهش شامل تمام نشریات علمی–پژوهشی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تا سال 1389 میباشد. به منظور سنجش میزان همکاری علمی، از شاخص ضریب همکاری علمی(CC) بین نویسندگان استفاده شده است. یافتهها: نتایج نشان داد که از مجموع کل 604 مقاله، تعداد 59 مقاله (78/9 درصد)، توسط یک نویسنده و مابقی مقالهها (23/90 درصد)، بیش از یک نویسنده داشتهاند. میانگین ضریب همکاری(همنویسندگی) در طول شش سال برابر با 056/0 محاسبه گردید. بیش از 70 درصد مقالات منتشر شده توسط تعداد کمی از نویسندگان(30 درصد) منتشر شده بود. نتیجهگیری: نتایج آزمون لوتکا نشان داد که الگوی نویسندگی با در نظر گرفتن نویسنده اول و همه نویسندگان با قاعده لوتکا مطابقت دارد. همچنین روند تولیدات علمی حوزه زمینشناسی در این دوره رشد داشته است.
فریده عصاره؛ زیور صباغی نژاد
چکیده
مقدمه: شاخص توانایی مشارکت (ϕ) به روشی مشابه شاخص هرش محاسبه می شود. زمانی گفته می شوند یک نویسنده دارای شاخص فی است که فرد موردنظر، فی هم نویسنده و حداقل فی بار رخداد هم نویسندگی داشته باشند در حالیکه سایر مقالات همان نویسنده، کمتر از فی بار رخداد هم نویسندگی دارند. این شاخص به بررسی وضعیت کیفی هم نویسندگی می پردازد و بیانگر این نکته ...
بیشتر
مقدمه: شاخص توانایی مشارکت (ϕ) به روشی مشابه شاخص هرش محاسبه می شود. زمانی گفته می شوند یک نویسنده دارای شاخص فی است که فرد موردنظر، فی هم نویسنده و حداقل فی بار رخداد هم نویسندگی داشته باشند در حالیکه سایر مقالات همان نویسنده، کمتر از فی بار رخداد هم نویسندگی دارند. این شاخص به بررسی وضعیت کیفی هم نویسندگی می پردازد و بیانگر این نکته است که نویسندگان به چه میزان توان (قدرت) مشارکت دارند. روش: این پژوهش از نوع علم سنجی است و با رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی انجام شده است. جامعه مورد نظر نویسندگان مجله ساینتومتریکس از سال 2001 تا 2013 بوده اند(شامل کلیه شماره های مجله در پایگاه وب آو ساینس). پس از ترسیم نگاشت هم نویسندگی (شامل 101 گره)، سنجه مرکزیت محاسبه گردید و بر اساس سنجه مرکزیت نزدیکی، نویسندگان با مجاورت بالا (56 نفر)، جهت محاسبه شاخص فی انتخاب گردیدند. یافته ها: یافته های حاصل از محاسبه سنجه های مرکزیت حاکی از آنست که گلنزل و موئد، در هر سه سنجه مرکزیت در جایگاه اول و دوم قرار دارند. بر اساس شاخص فی گلنزل کماکان در رتبه نخست و شوبرت در جایگاه دوم قرار گرفته است. شاخص فی، به بررسی کیفیت مشارکت در نویسندگی می پردازد. نتیجه گیری: بررسی جزییات محاسبه فی نشان داد، هرچه تعداد هم نویسندگان در یک مقاله از پراکندگی کمتری برخوردار باشد، نویسندگان اثر از شاخص فی بالاتری برخوردارند.
فاطمه باجی؛ فریده عصاره
دوره 6، 14، پاییز و زمستان ، اسفند 1393، ، صفحه 71-92
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر آن است که با رویکرد تحلیل شبکة اجتماعی به بررسی شبکة همنویسندگی حوزة علوم اعصاب ایران در پایگاه وب آو ساینس در سالهای 1996- 2011 بپردازد.
روش: پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد تحلیل شبکة اجتماعی به بررسی ساختار شبکة همنویسندگی حوزة علوم اعصاب ایران در پایگاه وب آو ساینس در فاصلة سالهای 1996- 2011 پرداخته و سنجههای ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر آن است که با رویکرد تحلیل شبکة اجتماعی به بررسی شبکة همنویسندگی حوزة علوم اعصاب ایران در پایگاه وب آو ساینس در سالهای 1996- 2011 بپردازد.
روش: پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد تحلیل شبکة اجتماعی به بررسی ساختار شبکة همنویسندگی حوزة علوم اعصاب ایران در پایگاه وب آو ساینس در فاصلة سالهای 1996- 2011 پرداخته و سنجههای مرکزیت این شبکه را جهت تفسیر بهتر روابط همنویسندگی پژوهشگران و شناسایی افراد مؤثر در این حوزه، بهدست آورد.
یافتهها: نتایج نشان داد تولیدات علمی ایران در حوزة علوم اعصاب روندی صعودی داشته و ضریب خوشهبندی و چگالی شبکة همنویسندگی آن بالا است. این شبکه دارای یک خوشة اصلی متشکل از 21/78% کل شبکه است. همچنین، این حوزه بیشترین تبادلات و همکاری را با موضوعات داروسازی، روانپزشکی، علومرفتاری، روانشناسی، فیزیولوژی، جراحی، کودکان، و ارتوپدی داشته است.
نتیجهگیری: تأثیرگذارترین افراد شبکة مورد بررسی عبارتند از زرین دست، فاتحی، شجاع، دهپور و نویسندگان دو نقطة برشی شبکه نیز عبارتند از صحرائیان و امیرجمشیدی. در صورت ادامة همکاری، میتوان انتظار داشت در سالهای آینده این شبکه به یک شبکة جهان کوچک تبدیل شود.