رفتار اطلاع یابی
لیلا محمدپور؛ نجلا حریری؛ فهیمه باب الحوائجی
چکیده
هدف: هدف از انجام این مطالعه شناسایی الگوهای رفتار جستجو و بازیابی اطلاعات دانشجویان دکتری دانشگاه محقق اردبیلی بر اساس ارزش دهی آنها به فرآیند جستجو وبازیابی اطلاعات است..روش شناسی:پژوهش حاضر از نوع کاربردی که به روش کمی و کیفی اجرا شده است.جامعه پژوهش متشکل از 48 دانشجو بود که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده ها در دو مرحله ...
بیشتر
هدف: هدف از انجام این مطالعه شناسایی الگوهای رفتار جستجو و بازیابی اطلاعات دانشجویان دکتری دانشگاه محقق اردبیلی بر اساس ارزش دهی آنها به فرآیند جستجو وبازیابی اطلاعات است..روش شناسی:پژوهش حاضر از نوع کاربردی که به روش کمی و کیفی اجرا شده است.جامعه پژوهش متشکل از 48 دانشجو بود که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده ها در دو مرحله تکمیل پرسشنامه های جمعیت شناختی، تجربه جستجو، ارزش و مشاهده رفتار تکمیل وظایف جستجو و تحلیل متنی محتوای مصاحبه شده با استفاده از تصاویر ضبط شده از کاربران در نرم افزار Camtasia studio گرد آوری شد. سپس با استفاده از آزمون های تی تک متغیره، همبستگی پیرسون و و آزمون تحلیل واریانس آنوا آنالیز انجام گردید.یافته ها: وضعیت ارزش دهی درونی،دستاوردی، کاربردی و هزینه ادراکی آنها به جستجو و بازیابی اطلاعات در وضعیت مطلوب و بالاتر از سطح متوسط(3) است. کاربرانی که ارزش دهی بیشتری به جستجو و بازیابی اطلاعات می دهند استراتژی و فنون کمتر ولی مرتبط تر استفاده می کنند و زمان کمتری صرف می شود در مقابل کاربرانی که ارزش کمتری می دهند استراتژی و فنون غیر مرتبط و بیشتری استفاده می کنند و زمان بیشتر صرف می شود.نتیجه گیری: ارزش ادراکی به عنوان عامل انگیزشی شناختی در رفتار جستجو و بازیابی اطلاعات کاربران تاثیر می گذارد. ارزش های ادراکی انسانها در الویت ها و انتخاب های آنها تاثیر می گذارند و پیشرفت های بعدی در زمینه های تحصیلی و علمی را برای آنها به وجود می آورند.کلیدواژه ها: ارزش ادراکی، رفتاراطلاع یابی، جستجو و بازیابی اطلاعات، انگیزش
کتابخانه های عمومی
مهدی درم نثاری؛ فهیمه باب الحوائجی؛ زهرا اباذری؛ نجلا حریری؛ فاطمه نوشین فرد
چکیده
هدف اصلی پژوهش، تحلیل نقش راهبردی کتابخانههای عمومی در ژئوپلیتیک اطلاعات ایران است. این پژوهش، از نظر هدف، کاربردی با رویکرد آمیخته (کیفی-کمی)است. گردآوری اطلاعات بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمّی از پرسشنامه محققساخته استفاده شد. جامعة آماری در بخش کیفی، 13 نفر از خبرگان و اساتید دانشگاه است که با روش هدفمند مبتنی ...
بیشتر
هدف اصلی پژوهش، تحلیل نقش راهبردی کتابخانههای عمومی در ژئوپلیتیک اطلاعات ایران است. این پژوهش، از نظر هدف، کاربردی با رویکرد آمیخته (کیفی-کمی)است. گردآوری اطلاعات بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمّی از پرسشنامه محققساخته استفاده شد. جامعة آماری در بخش کیفی، 13 نفر از خبرگان و اساتید دانشگاه است که با روش هدفمند مبتنی بر معیار انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل دادههای کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی انجام یافت. جامعه بخش کمّی پژوهش شامل مدیرانکل و معاونان اداراتکل کتابخانههای عمومی کشور وکتابداران استان های دارای کتابخانه اصلی و مرکزی در پنج خوشه شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز کشور شامل 10 استان بود و 201 پرسشنامه کامل پس از پاسخگویی دریافت شده و تحلیل یافته ها از طریق تحلیل عاملی انجام پذیرفت.یافتهها نشان میدهدکتابخانهها تلویحاً از جهت تقویت هویت فرهنگی و ارتقای آگاهیهای عمومی، خصوصاً از منظر تقویت هویت ایرانی-اسلامی، به عنوان یکی از سه مولفه اصلی جغرافیای سیاسی نقش دارند . همچنین بر اساس یافتهها، تامین متمرکزمنابع توسط نهاد کتابخانه ها که کاربران نقش آشکار و اثرگذاری در فرایند انتخاب ندارند با رویکرد جریان آزاد اطلاعات در تناقض است. برلزوم توجه سیاستگذاران ملی به نقش کتابخانههای عمومی به عنوان یک فضای گفتمانی عمومی در انتقال فرهنگ و اطلاعات و پایگاهی برای تقویت قدرت دفاع نرم، آموزش و تبیین نقش مشخص به کتابداران، توسعه زیرساختهای فناورانه کتابخانهها، تامین منابع بر اساس نیازهاو خواست مخاطب، پایش هدفمند فعالیتها و افزایش خدمات گیرندگان از کتابخانههای عمومی تاکیدشد.نتیجهگیری: بمنظور نقشآفرینی کتابخانهها در ژئوپلیتیک اطلاعات ایران بایدجامعه کاربران بیشتری درمعرض بهرهمندی از خدمات کتابخانههاقرار گیرند. همچنین،سیاستگذاران ملی به نقش این مراکز بعنوان فضای گفتمانی عمومی وپایگاهی برای تقویت هویت ملی وقدرت دفاعی نرم برنامه ریزی کنند.
معصومه معظمی؛ نجلا حریری؛ عاطفه زارعی؛ فهیمه باب الحوائجی
چکیده
هدف: هدف از پژوهش حاضر تحلیل رفتار جستجو و بازیابی اطلاعات توسط کاربران چند زبانه در محیط وب است. روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع پژوهشهای ترکیبی است. در پژوهش حاضر در بخش کمی روش پژوهش نیمه تجربی است و در بخش کیفی برای تحلیل مصاحبهها از تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. در پژوهش حاضر ابتدا پژوهشگر سه وظیفه تهیه ...
بیشتر
هدف: هدف از پژوهش حاضر تحلیل رفتار جستجو و بازیابی اطلاعات توسط کاربران چند زبانه در محیط وب است. روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع پژوهشهای ترکیبی است. در پژوهش حاضر در بخش کمی روش پژوهش نیمه تجربی است و در بخش کیفی برای تحلیل مصاحبهها از تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. در پژوهش حاضر ابتدا پژوهشگر سه وظیفه تهیه نموده و از کاربران خواست تا به جستجوی اطلاعات در موتور جستجوی WorldWideScience بپردازند و نتایج جستجو را ارائه کنند. در حین انجام آزمایش کلیه رفتارهای کاربران با استفاده از نرم افزار ضبط و مورد ارزیابی قرار گرفت. جامعه این پژوهش دانشجویان دکتری در شش حوزه علوم بود. در پژوهش حاضر از 35 نفر از دانشجویان دکتری در شش حوزه علوم که از وب برای جستجو استفاده میکردند به عنوان نمونه پژوهش استفاده شده است. سپس نمونه پژوهش به دو گروه تقسیم شد یک گروه کاربران دو زبانه که فقط به زبان انگلیسی و زبان فارسی مسلط هستند و گروه دوم کاربران چند زبانه که به سه زبان یا بیشتر تسلط دارند. درنهایت تحلیلی بر رفتار جستجو و بازیابی کاربران انجام گرفت. سپس مقایسه ای میان رفتار اطلاعیابی کاربران دو زبانه و کاربران چند زبانه صورت گرفت. یافتهها: تحلیل کیفی ماهیت رفتار بازیابی اطلاعات توسط افراد چند زبانه شامل 5 بعد (تعریف وظایف، فرموله کردن استراتژی بازیابی، استفاده از ابزار ترجمه، روبرو شدن با چالشهای بازیابی و مدیریت (کنترل) چالشهای بازیابی) و همچنین 20 مؤلفه میباشد.
مهدیه مومن آبادی؛ زهره میرحسینی؛ نجلا حریری؛ زهرا اباذری
چکیده
هدف: تحلیل رفتار جستجو و ارزیابی قضاوت ربط کاربران از بازیابی اطلاعات در محیط فرا پیوندی وب است.
روش شناسی: این پژوهش کاربردی/بنیادی است که با روش ترکیبی انجامشده است. جامعه پژوهش دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری علم اطلاعات و سایر حوزههای مختلف علوم در دانشگاه باهنر از سال ۹۶-۹۷ بودند؛ که با نمونهگیری هدفمند به تعداد ۵0 نفر ...
بیشتر
هدف: تحلیل رفتار جستجو و ارزیابی قضاوت ربط کاربران از بازیابی اطلاعات در محیط فرا پیوندی وب است.
روش شناسی: این پژوهش کاربردی/بنیادی است که با روش ترکیبی انجامشده است. جامعه پژوهش دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری علم اطلاعات و سایر حوزههای مختلف علوم در دانشگاه باهنر از سال ۹۶-۹۷ بودند؛ که با نمونهگیری هدفمند به تعداد ۵0 نفر انتخاب شدند. این پژوهش از طریق مشاهده و مصاحبه ساختاریافته با ضریب پایایی همسانی درونی بالاتر از (7/0) سنجیده شد و روایی (بیرونی و درونی) آن را 5 نفر از اساتید تائید کردند. از نرمافزارهای اس پی اس اس (ورژن 23) و مکس کیو دیای استفاده گردید.
یافته ها: یافتههای کیفی در بررسی تحلیل رفتار جستجو نشان داد در بین مرورگرها، فایرفاکس و در بین موتورهای کاوش گوگل بیشتر مورداستفاده بوده است. کاربران در الگویی 5 مرحلهای هر جستجو را تکمیل کردند: شروع جستجو، تدوین کلیدواژه، راهبری جستجو، بازیابی و ارزیابی نتایج، استخراج اطلاعات. در تدوین کلیدواژه، فن عام به خاص و در راهبری جستجو، دنبال کردن لینکها و منوها دارای بیشترین استفاده است. یافتههای کمّی در ارزیابی قضاوت ربط کاربران از نتایج نشان داد همه متغیرهای موردبررسی در وضعیت مطلوب قرار داشتند و میزان رضایت و ربط نتایج در بین دانشجویان رشته علم اطلاعات بیشتر از دیگر رشتهها است.
نتیجه گیری: افزایش کارایی سامانههای بازیابی اطلاعات و مهارت کاربران سبب بهینهسازی فرایند کاوش میگردد. نظامهای بازیابی هوشمند در تعامل اطلاعات نقش بسزایی دارند و در تعامل هر چه بیشتر و بهتر کاربر با نظامهای اطلاعاتی، می توان به اطلاعات معنادار و مرتبط دست یافت و این امر نیز درگرو درک سیستمهای اطلاعاتی از نیازها و رفتارهای کاربران است.
مصطفی امینی؛ نجلا حریری؛ مجید غیوری؛ فهیمه باب الحوائجی؛ سید مهدی طاهری
چکیده
هدف: این پژوهش به دنبال مرور تعاریف ارایه شده از کسب و کار داده محور در جهان و ارایه یک تعریف جدید از منظر الگوی اقتصاد داده محور به منظور کمک به سیاستگذاران حوزه های کارآفرینی، اقتصاد دیجیتالی و اکوسیستم دیجیتالی کشور است.روش : روش این پژوهش یک مطالعه استدلالی-انتقادی است که از روش مروریِ روایی با رویکرد سندی استفاده می کند. جامعه آماری ...
بیشتر
هدف: این پژوهش به دنبال مرور تعاریف ارایه شده از کسب و کار داده محور در جهان و ارایه یک تعریف جدید از منظر الگوی اقتصاد داده محور به منظور کمک به سیاستگذاران حوزه های کارآفرینی، اقتصاد دیجیتالی و اکوسیستم دیجیتالی کشور است.روش : روش این پژوهش یک مطالعه استدلالی-انتقادی است که از روش مروریِ روایی با رویکرد سندی استفاده می کند. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه متون و اسناد مرتبط با کلیدواژه کسب و کار داده محور در بازه زمانی 2000 تا 2018 میلادی بود. یافته ها: با بررسی تعاریف مندرج در پانزده پژوهش منتخب، هشت اصل برای کسب و کار داده محور احصاء شد و بر اساس این اصول یک تعریف جدید ارایه شد و در نهایت مقایسه این تعریف جدید با تعاریف قبلی، جامعیت و مانعیت بیشتر تعریف ارایه شده را نشان داد.بحث و نتیجه گیری: با توجه به اهمیت راهبردی داده در اقتصاد دیجیتال کشور، به نظر می رسد ارایه یک تعریف شفاف و منتج از مرور تجارب جهانی از کسب وکارهای داده محور می تواند برای طراحان و سیاستگذاران اکوسیستم دیجیتالی کشور همچون شورای عالی فضای مجازی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مفید باشد.
خاطره اسمعیلی رنجبر؛ نجلا حریری؛ مژده سلاجقه؛ فهیمه باب الحوائجی
چکیده
هدف: هدف از انجام این پژوهش تهیه و هنجاریابی یک مقیاس اندازهگیری برای پژوهشهایی است که میزان استفاده از اینترنت اشیا را مورد مطالعه قرار میدهند.روششناسی: این پژوهش از نظر هدف از نوع توصیفی- توسعهای و از نظر روششناسی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری آن، شامل 8700 نفر از صاحبنظران بخش اینترنت اشیاء با سابقه فعالیت در شرکتهای ...
بیشتر
هدف: هدف از انجام این پژوهش تهیه و هنجاریابی یک مقیاس اندازهگیری برای پژوهشهایی است که میزان استفاده از اینترنت اشیا را مورد مطالعه قرار میدهند.روششناسی: این پژوهش از نظر هدف از نوع توصیفی- توسعهای و از نظر روششناسی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری آن، شامل 8700 نفر از صاحبنظران بخش اینترنت اشیاء با سابقه فعالیت در شرکتهای دانش بنیان را در سال 1397، است. با استفاده از فرمول کوکران برای جوامع نامحدود تعداد 490 نفر به عنوان نمونه با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای از نیمه اول اردیبهشت تا نیمه اول خرداد 1397 انتخاب شدند. یافتهها: بر اساس معیارهای کیفی و کمی تحقیق، ابزار تدوینشده شامل 35 نشانگر برای ارزشیابی 5 مؤلفه بود. سؤالات آزمون بر اساس ادبیات نظری تهیه شد. آزمون سنجش میزان استفاده از اینترنت اشیا محققساخته از پنج بخش (آموزش، پژوهش و تولید علمی، کارهای اجرایی، اختراعات و نوآوری و بازاریابی و فروش) تشکیلشده است؛ روایی محتوایی آن توسط اساتید تأیید و سپس بر روی نمونه آماری اجرا گردید. بر اساس محاسبات انجام شده ضریب همسانی درونی خرده مقیاسهای آموزش، پژوهش و تولید علمی، کارهای اجرایی، اختراعات و نوآوری و بازاریابی و فروش به ترتیب 83/0، 93/0، 96/0، 89/0 و 82/0 و نمره کل آزمون 95/0 است. برای تعیین روایی سازه و مؤلفههای تشکیلدهنده آزمون از روش تحلیل مؤلفههای اصلی با چرخش واریماکس استفاده شد. همچنین برای تعیین روایی عاملی از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتیجهگیری: با توجه به میزان پایایی و روایی به دست آمده، آزمون استفاده از اینترنت اشیا ابزاری است که میتواند مورد استفاده پژوهش-های مرتبط با اینترنت اشیاء قرار گیرد.
منیژه ترابی الموتی؛ داریوش مطلبی؛ فهیمه باب الحوائجی؛ نجلا حریری
چکیده
هدف: هدف اصلی، ارائه الگوی کیفی توزیع کتاب در ایران است. شناسایی چگونگی وضعیت، مسائل و مشکلات، عوامل و عناصر تاثیرگذار و راهکارهای ارتقای توزیع کتاب از اهداف فرعی مقاله به شمار میرود.روش شناسی: پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر رویکرد کیفی و از نظر روش اجرای پژوهش، نظریه داده بنیاد (گراندد تئوری) است. دادهها با انحام مصاحبه های ...
بیشتر
هدف: هدف اصلی، ارائه الگوی کیفی توزیع کتاب در ایران است. شناسایی چگونگی وضعیت، مسائل و مشکلات، عوامل و عناصر تاثیرگذار و راهکارهای ارتقای توزیع کتاب از اهداف فرعی مقاله به شمار میرود.روش شناسی: پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر رویکرد کیفی و از نظر روش اجرای پژوهش، نظریه داده بنیاد (گراندد تئوری) است. دادهها با انحام مصاحبه های نیمه ساختاریافته گردآوری شده است. جامعه پژوهش، 10 نفر از صاحبنظران توزیع کتاب در ایران بودند. 2 نفر از صاحبنظران توزیع به طور هدفمند شناسایی و به روش گلوله برفی از طریق آنها افراد بعدی معرفی شدند، از نرمافزار MAXQDA برای تعیین مفاهیم، مقولهها و ویژگیها استفاده شد. در نهایت الگوی پارادایمی شامل شرایط علی، پدیده اصلی، شرایط زمینهای، مداخلهگرها، راهبردهای اصلی، مداخلهگرها و پیامدهای توزیع کتاب در ایران مشخص شد.یافته ها: مهمترین مسائل و مشکلات توزیع کتاب، غیرحرفهای بودن توزیع، نبود توزیع فراگیر، تداخل صنفی، اقتصادی نبودن توزیع، کمبود کتابفروشیها، ضعف قوانین نظارتی، ضعف تشکلهای صنفی، پایین بودن تقاضا برای خریدکتاب، شمارگان پایین کتاب و کیفیت پایین کتاب است که بر توزیع کتاب و راهبردهای حرفهای شدن توزیع موثرند. برخی راهبردها برای توزیع حرفهای کتاب عبارتند از: تقویت کتابفروشیها، ادغام مراکز توزیع کوچک، طراحی و پیادهسازی الگوی مناسب، استفاده از فناوریهای نوین، جلوگیری از تداخل صنفی، حمایت دولت و وضع قوانین نظارتی مناسب. بکارگیری راهبردهای مطرح شده در مطالعه حاضر، پیامدهایی مانند توزیع انحصاری آثار ناشران توسط مراکز توزیع، توزیع مبتنی بر نیاز جامعه،. شکلگیری حمایتهای قانونی، ایجاد نظام جامع اطلاعاتی و تقویت تشکلهای صنفی در برخواهد داشت.تیجه گیری: یکی از دلایل ضعف حوزه توزیع، نوپا بودن این حرفه است که نیاز به حمایت دارد، تاثیر سیاستهای کلی دولت و نهادهای دولتی به خصوص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در رفع موانع، مسائل و مشکلات توزیع بسیار راهگشاست. حمایت، نظارت و عدالت دولت نه تنها حوزۀ توزیع، بلکه صنعت کتاب را در تمام بخشها (تولید، توزیع، فروش) رونق میبخشد، ولی این حمایت بایستی ناظر بر ایجاد زیرساختهای مرتبط با کتاب باشد.
شهرام عبدی آذر؛ نجلا حریری؛ فاطمه نوشین فرد
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی همبستگی میان ذهنیت فلسفی و دقت بازیابی جامعه آماری از پایگاههای اطلاعاتی علمی مورد مطالعه است.روش شناسی: روش پژوهش نیمه تجربی و کاربردی است. جامعه پژوهش شامل 42 پژوهشگر در رشتههای مختلف علوم در شهر تهران بود که به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شده بودند. برای سنجش وضعیت ذهنیت فلسفی کاربران از پرسشنامه ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی همبستگی میان ذهنیت فلسفی و دقت بازیابی جامعه آماری از پایگاههای اطلاعاتی علمی مورد مطالعه است.روش شناسی: روش پژوهش نیمه تجربی و کاربردی است. جامعه پژوهش شامل 42 پژوهشگر در رشتههای مختلف علوم در شهر تهران بود که به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شده بودند. برای سنجش وضعیت ذهنیت فلسفی کاربران از پرسشنامه استاندارد سلطانی (1375) در این پژوهش آلفای کرونباخ برای پرسشنامهی ذهنیت فلسفی 91/0 بود. از آزمودنیها خواسته شد تا بر اساس نیاز اطلاعاتی واقعی خود، کلیدواژهی مورد نظر خود را پایگاههای اطلاعاتی علمی مورد مطالعه جستجو کنند و مدارک مرتبط و تاحدودی مرتبط را در هریک از صفحات نتایج بازیابی مشخص کنند. برای اندازه گیری دقت بازیابی از فرمول دقت یا مانعیت استفاده شد.یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد دقت بازیابی کاربران مشابه یکدیگر نبود و کاربران با وضعیت ذهنیت فلسفی خوب مدارک مرتبط بیشتری را نسبت به سایر کاربران بازیابی کردند. در حالت کلی، بین میزان ذهنیت فلسفی افراد با دقت پژوهشگران در بازیابی اطلاعات از پایگاههای اطلاعاتی علمی مورد مطالعه همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. از ویژگیهای جمعیتشناختی کاربران جنسیت، سن، وضعیت تأهل، نوع شغل و آخرین مدرک تحصیلی با میزان دقت بازیابی بالا و ذهنیت فلسفی آن ها رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.نتیجه گیری: با رشد ذهنیت فلسفی پژوهشگران، آنها دقت بیشتری در بازیابی اطلاعات از پایگاههای اطلاعاتی مورد مطالعه از خود نشان می دهند.
علم سنجی
Firoozeh Dokhani؛ Amir reza Asnafi؛ nadjla hariri؛ fatemeh nooshnfard
چکیده
Background and Objectives: This study has aimed to investigate the level of familiarity of librarians and users of the Central Library of Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran with Web 2.0 services, especially mobile instant messaging applications. Another goal of this study was to provide practical solutions for using applications in order to provide library services. Methodology: This study was an applied research and was conducted with a survey-based approach. The population consisted of librarians and users of the Central Library of Islamic Azad University, Science ...
بیشتر
Background and Objectives: This study has aimed to investigate the level of familiarity of librarians and users of the Central Library of Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran with Web 2.0 services, especially mobile instant messaging applications. Another goal of this study was to provide practical solutions for using applications in order to provide library services. Methodology: This study was an applied research and was conducted with a survey-based approach. The population consisted of librarians and users of the Central Library of Islamic Azad University, Science and Research Branch in Tehran. A digital questionnaire was prepared for data collection, and data analysis was performed using SPSS software. Findings: The findings indicated that librarians and library users were more familiar with Web 2.0 applications than with Librarian 2.0 and Library 2.0. The frequency of librarians’ and users' responsiveness to the use of mobile instant applications was quite high, 0.35 and 0 .40, respectively. In both groups, the use of mobile messaging applications was moderate. Library users also agreed on providing a variety of virtual social media services in the library. Discussion: The analyses of this study on services offered by libraries using mobile instant messaging applications would make libraries adopt new technologies and move towards changes in the new era.
عسگر اکبری؛ فاطمه نوشین فرد؛ نجلا حریری
چکیده
هدف: هدف اصلی این پژوهش رتبهبندی کتابخانههای دانشگاهی براساس مدل بلوغ مدیریت دانش است.
روش شناسی: روش پژوهش حاضر ترکیبی کیفی و کمی است. جامعه آماری در بخش کیفی، 18 نفر از خبرگان و در بخش کمی در مرحله اول 184 نفر از مدیران کتابخانههای مرکزی دانشگاهها و در مرحله دوم، 35 نفر از اعضای هیأت علمی گروه علم اطلاعات و دانششناسی ...
بیشتر
هدف: هدف اصلی این پژوهش رتبهبندی کتابخانههای دانشگاهی براساس مدل بلوغ مدیریت دانش است.
روش شناسی: روش پژوهش حاضر ترکیبی کیفی و کمی است. جامعه آماری در بخش کیفی، 18 نفر از خبرگان و در بخش کمی در مرحله اول 184 نفر از مدیران کتابخانههای مرکزی دانشگاهها و در مرحله دوم، 35 نفر از اعضای هیأت علمی گروه علم اطلاعات و دانششناسی که از بین پاسخدهندگان مرحله اول انتخاب شدند حضور داشتند. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته بود.
یافته ها: در سنجش اهمیت آزمون فریدمن ابعاد جریان دانش با ابعاد دیگر جریان دانش، میانگین رتبهی بُعد عوامل مدیریتی 72/5، بُعد منبع دانش 17/5، عوامل سازمانی 67/4، عوامل زمانی 37/4، عوامل کانالهای ارتباطی 22/4، عوامل فردی 21/4، عوامل فنی 92/3 و بُعد ویژگیهای دانش 72/3 میباشد. در رتبهبندی کتابخانهها با سطوح بلوغ مدیریت دانش، نشان داد که در سطح توسعه؛ بُعد عوامل مدیریتی و فردی، در سطح استانداردسازی؛ بُعد ویژگیهای دانش و کانالهای ارتباطی، در سطح بهینهسازی؛ بُعد منبع دانش و در سطح نوآوری؛ بُعد عوامل سازمانی و عوامل زمانی دارای موانع میباشند. برای ویژگیهای دانش و کانالهای ارتباطی مرحله استانداردسازی از بین مراحل جریان دانش ملموستر میباشد. برای منبع دانش، عوامل سازمانی و عوامل فنی بیشترین مانع در سطح چهارم یعنی بهینهسازی مشاهده میگردد.
نتیجه گیری: پژوهش حاضر تنگناهای موجود و میزان موانع در هر سطح از سطوح مدیریت دانش را در کتابخانههای دانشگاهی مشخص میکند. عوامل و شاخصهای لازم برای هریک از گامها را برای گام بعدی معین میکند. این کمک شایانی است، برای مدیران تا بتوانند برای رفع موانع مدیریت دانش از آن استفاده نمایند. اما نکته مهم این است که همه موانع عوامل جریان دانش را نمیتوان یکباره برطرف نمود، یا برای همه آنها یک برنامه اجرایی طراحی کرد، چونکه مطمئناً این موانع در طول عمر سازمان و عوامل مختلف ایجاد شدهاند.
نجلا حریری؛ حسنیه سادات میرغفوری
چکیده
هدف: هدف پژوهش شناخت رابطه بین سواد دیداری آرشیوداران و موفقیت شغلی آنها در سیمای جمهوری اسلامی ایران است. روش: روش پژوهش پیمایشی و جامعه پژوهش شامل کارکنان آرشیوهای سیمای جمهوری اسلامی ایران به تعداد 104 نفر است. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامههای کیپر و همکاران (2012) و گرینهاوس و همکاران (1990) است. آزمون آماری مورد استفاده ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش شناخت رابطه بین سواد دیداری آرشیوداران و موفقیت شغلی آنها در سیمای جمهوری اسلامی ایران است. روش: روش پژوهش پیمایشی و جامعه پژوهش شامل کارکنان آرشیوهای سیمای جمهوری اسلامی ایران به تعداد 104 نفر است. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامههای کیپر و همکاران (2012) و گرینهاوس و همکاران (1990) است. آزمون آماری مورد استفاده آزمون همبستگی پیرسون بود. یافته ها: شناخت و توانایی آرشیوداران سیمای جمهوری اسلامی ایران در بهرهگیری از تمامی ابعاد مختلف سواد دیداری بالاتر از سطح متوسط و در سطح قابل قبولی قرار دارد. میانگین کل سواد دیداری آرشیوداران 68/3 و بالاتر از سطح متوسط است. بیشترین میانگین مربوط به بعد توانایی تفسیر دیداری است. موفقیت شغلی آرشیوداران سیمای جمهوری اسلامی ایران در سطح متوسط رو به پایین است و بین سواد دیداری و موفقیت شغلی آنها رابطه معنادار وجود دارد. نتیجه گیری: افزایش و ارتقاء سواد دیداری آرشیوداران باعث افزایش موفقیت شغلی آنها خواهد شد. این رابطه در خصوص هر کدام از ابعاد سواد دیداری نیز به تفکیک صادق است. برگزاری دورهها و کارگاههای آموزش سواد دیداری برای کارکنان آرشیوهای دیداری سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران از پیشنهادات پژوهش حاضر است.
اعظم نجفقلی نژاد؛ نجلا حریری؛ علی صادق زاده
چکیده
هدف: مطالعه دورکاری در کتابخانه ملی ایران از دو دیدگاه کارمندان دورکار و مدیران آنها روششناسی: روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، دو پرسشنامه پژوهشگر ساخته بود که در بین کارمندان دورکار (با حداقل حداقل 6 ماه سابقه دورکاری) و مدیران آنها در کتابخانه ملی ایران توزیع گردید. در زمان پژوهش، 85 نفر، واجد این شرط بودند که از این ...
بیشتر
هدف: مطالعه دورکاری در کتابخانه ملی ایران از دو دیدگاه کارمندان دورکار و مدیران آنها روششناسی: روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، دو پرسشنامه پژوهشگر ساخته بود که در بین کارمندان دورکار (با حداقل حداقل 6 ماه سابقه دورکاری) و مدیران آنها در کتابخانه ملی ایران توزیع گردید. در زمان پژوهش، 85 نفر، واجد این شرط بودند که از این تعداد 70 نفر به پرسشنامه دورکاری پاسخ دادند.30 نفر از مدیران دورکاران نیز درباره دورکاری نظر دادند. ضریب آلفای کرونباخ در دو پرسشنامه مدیران و کارمندان دورکار به ترتیب 85/0 و 80/0 بود.یافتهها: یافتهها نشان داد 85% دورکاران زن و بیش از 80% متاهل بودند. بخش پردازش بیشترین تعداد دورکاران را شامل میشد.31% دورکاران از اتومبیل شخصی برای رسیدن به محل کار استفاده میکردند. بیش از 64% دورکاران بالاترین میزان رضایت از دورکاری را گزارش کردند حال آنکه بیش از 56% از مدیران رضایتی کمتر از متوسط داشتند. عوامل متاثر از دورکاری نیز از دیدگاه کارمندان دورکار و مدیران آنها قابل تامل بود. 80% کارمندان دورکار کاهش استرس را از عوامل تاثیرگذار عنوان کردند.. کاهش کنترل و دسترسی به دورکاران از عوامل متاثر از دورکاری از دیدگاه مدیران گزارش شد. نتیجهگیری: نتایج نشان داد بین دیدگاه کارمندان دورکار و مدیران آنها در مورد ادامه دورکاری و نیز امکانات سختافزاری و نرمافزاری تفاوت معنیداری وجود نداشت اما بین دیدگاه مدیران و دورکاران در مورد کیفیت کار تفاوت معنیدار بود.
نجلا حریری؛ سمیه روشن
دوره 6، 14، پاییز و زمستان ، اسفند 1393، ، صفحه 53-70
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی شاخصها و عوامل تأثیرگذار بر فرایند شکلگیری وفاداری الکترونیکی کاربران سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است.
روش: روش پژوهش پیمایشی تحلیلی بوده و داده های آن به روش میدانی و با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری کاربران و اعضای سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی شاخصها و عوامل تأثیرگذار بر فرایند شکلگیری وفاداری الکترونیکی کاربران سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است.
روش: روش پژوهش پیمایشی تحلیلی بوده و داده های آن به روش میدانی و با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری کاربران و اعضای سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران بودند که بر اساس حجم نمونه لازم برای تحلیل عاملی 120 نفر از آنها به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. روش های آماری مورد استفاده شامل تحلیل عاملی، تحلیل معادلات ساختاری، کولموگروف اسمیرنوف، t استیودنت و تحلیل واریانس بود.
یافتهها: سه عامل اصلی مؤثر بر وفاداری الکترونیکی شامل رضایت الکترونیکی، اعتماد الکترونیکی و کیفیت الکترونیکی و همچنین شاخصهای مؤثر بر هر سه عامل شناسایی و تأیید شدند. شاخص دقت از میان شاخصهای مؤلفه کیفیت اطلاعات، شاخص پاسخ دهی از شاخصهای مؤلفه کیفیت خدمات و شاخص راهبری از شاخصهای مؤلفه کیفیت سیستم بیشترین بار عاملی و در نتیجه تأثیر مثبت را بر کیفیت الکترونیکی داشتند. رضایت الکترونیکی اثر بیشتری نسبت به عامل اعتماد الکترونیکی بر متغیر وابسته وفاداری الکترونیکی داشته است که این باعث افزایش اثر مؤلفههای کیفیت اطلاعات، کیفیت خدمات و کیفیت سیستم بر متغیر وابسته وفاداری الکترونیکی شده است.
نتیجهگیری: شاخص های موجود در مدل پژوهش تأیید گردید و نتیجۀ مدل سازی معادلات ساختاری، حاکی از برازش مناسب مدل پژوهش بود.
فهیمه باب الحوائجی؛ عاطفه زارعی؛ نرگس نشاط؛ نجلا حریری
دوره 6، 13، بهار و تابستان ، مرداد 1393، ، صفحه 1-24
چکیده
هدف: هدف از این پژوهش شناسایی مقولههای موضوعی علم اطلاعات و دانش شناسی جهت ایجاد نقشه دانشی علم اطلاعات و دانش شناسی است. روش شناسی : رویکرد پژوهش کیفی است که از پنل دلفی استفاده شده است در این روش با استفاده از نظر خبرگان علم اطلاعات و دانش شناسی ایران، مقولههای موضوعی در دو مرحله مورد بررسی قرارگرفت. روش آماری مورد استفاده ...
بیشتر
هدف: هدف از این پژوهش شناسایی مقولههای موضوعی علم اطلاعات و دانش شناسی جهت ایجاد نقشه دانشی علم اطلاعات و دانش شناسی است. روش شناسی : رویکرد پژوهش کیفی است که از پنل دلفی استفاده شده است در این روش با استفاده از نظر خبرگان علم اطلاعات و دانش شناسی ایران، مقولههای موضوعی در دو مرحله مورد بررسی قرارگرفت. روش آماری مورد استفاده جهت پاسخ به سوالهای پژوهش میانگین و انحراف معیار و جهت آزمون فرضیه پژوهش از آزمون تی گروه های مستقل استفاده شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل دادههای به دست آمده از نظرات پنل دلفی در مرحله اول و دوم در 13مقوله موضوعی پیشنهادی محقق، نشان داد که بین مقولههای موضوعی دوم (روش شناسی)، سوم (کتابخانهها و مراکز منابع) و ششم (خدمات کاربر) در مرحله اول و دوم تفاوت معناداری وجود دارد ولیکن در 11 مقوله موضوعی دیگر تفاوتی وجود ندارد. و همچنین مقولههای موضوعی از 13 مقوله به 14 مقوله اصلی تغییر یافت که 14 مقوله موضوعی اصلی عبارت از: کلیات علم اطلاعات و دانش شناسی (کتابداری و اطلاع رسانی)، آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی (کتابداری و اطلاع رسانی)، روش شناسی، کتابخانهها و مراکز منابع، مدیریت کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی، خدمات فنی یا سازماندهی دانش، خدمات کاربر، مطالعات کاربران، ذخیره و بازیابی اطلاعات، کتابخانه و فناوری اطلاعات و ارتباطات، صنعت نشر و توزیع، مسائل اجتماعی اطلاعات، مسائل اخلاقی و قانونی، مدیریت دانش. اصالت / ارزش: با بررسی پژوهشهای انجام شده در شناسایی روندها و گرایشهای مقولههای موضوعی در دورههای تاریخی مختلف توسط محققان در پایاننامه ها و مجلههای علمی، از سیاهه مقولههای موضوعی مختلفی استفاده شده است که عبارتند از: لیزا، ایزا، ایستا و...، بنابراین جهت گردآوری اطلاعات درباره مقوله های موضوعی سیاهه استانداری وجود نداشت، در این پژوهش سعی شده است سیاهه مقوله های موضوعی با استفاده از روش پنل دلفی تنظیم گردد تا در تحقیقات آتی مورد استفاده قرار گیرد و تکمیل گردد.
نجلا حریری؛ عاطفه زارعی؛ فیروزه دوخانی
دوره 5، 12، پاییز و زمستان ، مرداد 1392، ، صفحه 25-44
چکیده
هدف: هدف تحقیق حاضر تحلیل رابطه پنج عامل ابعاد شخصیتی کتابداران در کتابخانه های دانشگاهی استان همدان با نوع کار و مدل سه بعدی تعهد سازمانی(عاطفی، مستمر و هنجاری) است.
روش: پژوهش با استفاده از روش پیمایشی تحلیلی انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامهی آزمون های پنج عاملی شخصیت NEOPI-FF و مدل سه بعدی تعهد سازمانیAllen & Meyer است. جامعه ...
بیشتر
هدف: هدف تحقیق حاضر تحلیل رابطه پنج عامل ابعاد شخصیتی کتابداران در کتابخانه های دانشگاهی استان همدان با نوع کار و مدل سه بعدی تعهد سازمانی(عاطفی، مستمر و هنجاری) است.
روش: پژوهش با استفاده از روش پیمایشی تحلیلی انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامهی آزمون های پنج عاملی شخصیت NEOPI-FF و مدل سه بعدی تعهد سازمانیAllen & Meyer است. جامعه پژوهش 83 نفر است. روش آماری مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل داده ها آزمون همبستگی پیرسون، آزمون مجذور کای و تحلیل رگرسیون ( دومتغیره و چند متغیره ) است.
یافتهها: یافته ها نشان داد که بین متغیرهای شخصیتی برونگرایی و روان رنجورخویی یا تهییچ پذیری با تعهد عاطفی سازمانی و متغیر شخصیتی "باز بودن و خلاقیت" با تعهد هنجاری سازمانی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین نوع کار و تعهد مستمر سازمانی، بین متغیر شخصیتی برونگرایی و خلاقیت با نوع کار رابطه معناداری وجود دارد که البته این دو متغیر در بخش خدمات فنی بیشترین نمود را داشتهاند. از بین متغیرهای تعدیلی (جنسیت ، تاهل ، سن و تحصیلات) بین متغیر تاهل با تعهد سازمانی رابطه معناداری مشاهده شد.
نتیجهگیری: شواهد حاکی از این است که تعهد سازمانی و نوع کار تحت تاثیر ابعاد شخصیتی کارکنان کتابخانه قرار دارد. این عوامل نه تنها بر عملکرد کتابدارن بلکه بر بهبود کیفیت بهره وری سازمانی تأثیر دارد. توصیه می شود مسئولین کتابخانه ها دقت لازم را برای جلوگیری از تضاد کار- شخصیت در کتابخانه ها به عمل آورند.
کلید واژه ها: ابعاد شخصیتی، کتابداران، کتابخانههای دانشگاهی، همدان، مدل سه بعدی تعهد سازمانی
نجلا حریری؛ زرین زرین آبادی
دوره 4، 10، پاییز و زمستان ، دی 1391، ، صفحه 79-96
چکیده
هدف: هوش معنوی نهتنها در بُعد فردی، بلکه در بُعد سازمانی نیز اهمیت ویژهای دارد. معنویت میتواند با تاثیر بر روی وجدان انسانها در آنها حس تعهد نسبت به مسئولیتهای روزمره زندگی را بهوجود آورده، نوعی تعهدپذیری در آنها ایجاد کند. هدف پژوهش تعیین رابطه هوش معنوی و تعهد شغلی در کتابداران دانشگاههای دولتی شهر اصفهان است.
روش: روش ...
بیشتر
هدف: هوش معنوی نهتنها در بُعد فردی، بلکه در بُعد سازمانی نیز اهمیت ویژهای دارد. معنویت میتواند با تاثیر بر روی وجدان انسانها در آنها حس تعهد نسبت به مسئولیتهای روزمره زندگی را بهوجود آورده، نوعی تعهدپذیری در آنها ایجاد کند. هدف پژوهش تعیین رابطه هوش معنوی و تعهد شغلی در کتابداران دانشگاههای دولتی شهر اصفهان است.
روش: روش پژوهش پیمایشی است. جامعه پژوهش را نمونه ای تصادفی به تعداد 115 نفر از کتابداران دانشگاههای دولتی شهر اصفهان تشکیل میدهد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامههای هوش معنوی کینگ و تعهد شغلی تلا است. برای تحلیل دادهها از آزمون t مستقل، آزمون آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) در نرم افزار اس پی اس اس استفاده شد.
یافتهها: یافتههای پژوهش نشانگر هوش معنوی در حد بالا و تعهد شغلی در حد خوب در کتابداران است. رابطه معنیداری بین چهار مولفه هوش معنوی (بسط هوشیاری، آگاهی متعالی، تفکر وجودی و تولید معنای شخصی) و تعهد شغلی وجود دارد.
نتایج: با توجه به رابطه معنیدار و مثبت بین هوش معنوی و تعهد شغلی به نظر میرسد تقویت هوش معنوی کتابداران، انجام فعالیتهای شغلی به صورت متعهدانه را به دنبال خواهد داشت.