فریبرز درودی؛ مژده سلاجقه؛ عادل سلیمانی نژاد؛ نسرین قادری نیکو
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر ارزیابی محیط رابط وبگاه کتابخانه ملی ج.ا. ایران و میزان مطابقت این وبگاه با مولفه‌های نیلسُن با رویکرد مکاشفه‌ای است. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی با رویکرد ارزیابی مکاشفه‌ای انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات سیاهه وارسی از نوع محقق ساخته و براساس مدل نیلسُن، شامل ده معیار اصلی و مولفه‌های فرعی آن بود. این ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر ارزیابی محیط رابط وبگاه کتابخانه ملی ج.ا. ایران و میزان مطابقت این وبگاه با مولفه‌های نیلسُن با رویکرد مکاشفه‌ای است. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی با رویکرد ارزیابی مکاشفه‌ای انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات سیاهه وارسی از نوع محقق ساخته و براساس مدل نیلسُن، شامل ده معیار اصلی و مولفه‌های فرعی آن بود. این سیاهه وارسی در دو بخش تنظیم شده، بخش اول شامل مشخصات کلی فرد، از جمله میزان تحصیلات و رشته تحصیلی است، و بخش دوم سوالهای مربوط به ویژگیها و عناصر محیط رابط وبگاه‌ها مورد بررسی است. جامعه آماری این پژوهش 37 نفر از متخصصان علم اطلاعات و دانش‌شناسی است. یافته‌ها: بر اساس یافته‌های پژوهش میزان مطابقت محیط رابط با مولفه‌های" وضعیت واضح بودن و قابل‌رویت بودن نظام"،" همخوانی بین نظام با دنیای واقعی" ،" ثبات و یکدستی"، "جنبه‌های زیبایی‌شناختی و طراحی ساده"،"تشخیص به‌جای یادآوری پیام‌ها" زیاد است. همچنین در مولفه‌های "کنترل و آزادی عمل کاربر"، "کمک به کاربر در جلوگیری و اصلاح خطاها"،" انعطاف‌پذیر و کارایی نظام"،"راهنمایی و مستندسازی" در حد متوسط و میزان مطابقت با مولفه "پیشگیری از خطا" بسیار کم است. تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد میزان همخوانی محیط رابط وبگاه کتابخانه ملی ج.ا.ایران با 10 مولفه نیلسُن، به‌طور کلی بالاتر از حد متوسط است. این وبگاه در برخی از معیارهای مدل نیلسُن از سطح مطلویی برخوردار نبود. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که رابط‌کاربر وبگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ج.ا. ایران با ارزشیابی نظام نیلسُن از دید کاربران بصورت معناداری با ارزشیابی نظام نیلسُن مطابقت دارد. با توجه به اهمیت معیار کمک به کاربر در شناسایی و اصلاح خطاها به نظر می‌رسد طراحان وبگاه کتابخانه ملی باید تأکید بیشتری بر مؤلفه‌های کمک به کاربران برای شناسایی خطا و اصلاح آن، مطلع ساختن کاربران از خطاهای احتمالی و موارد کاربردی داشته باشند تا بدین‌وسیله این معیار به وضعیت مطلوب و مورد انتظار کاربران برسد. همچنین امکانات راهنمایی و کمک باید بگونه‌ای باشد که اطلاعات مناسبی را درباره چگونگی انجام جست‌وجوی موفق را در اختیار کاربران قرار دهد. علاوه بر آن، ضرورت دارد تا ویرایش و اصلاح مشکلات رابط‌کاربر وبگاه در دستور کار مسوولان ذیربط قرار گیرد. افزایش آگاهی متخصصان علم اطلاعات در زمینه ویژگی‌های رابط‌کاربر وبگاه‌ها از طریق برگزاری دوره‌های آموزشی برای همکاری بهتر با طراحان وبگاه به کیفیت آن یاری می‌رساند.
