کتابخانه های عمومی
صدیقه رئیسی؛ فهیمه باب الحوائجی؛ فاطمه نوشین فرد؛ زهرا اباذری
چکیده
روند رو به رشد افزایش اطلاعات در دنیای کنونی، لزوم توجه و دقت بیش از پیش کتابخانه‌های عمومی را به فرایند مجموعه‌سازی منابع دوچندان کرده است. هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی مجموعه‌سازی کتابخانه‌های عمومی با رویکرد نظریه زمینه‌ای است. این پژوهش از نوع کاربردی است که با رویکرد کیفی و به صورت روش نظریه زمینه‌ای انجام شده است. جامعه مورد ...
بیشتر
روند رو به رشد افزایش اطلاعات در دنیای کنونی، لزوم توجه و دقت بیش از پیش کتابخانه‌های عمومی را به فرایند مجموعه‌سازی منابع دوچندان کرده است. هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی مجموعه‌سازی کتابخانه‌های عمومی با رویکرد نظریه زمینه‌ای است. این پژوهش از نوع کاربردی است که با رویکرد کیفی و به صورت روش نظریه زمینه‌ای انجام شده است. جامعه مورد مطالعه رسیدن به اشباع نظری 10 نفر (از 15 نفر) از خبرگان و اساتید رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی بودند. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. جهت تحلیل مصاحبه‌ها از روش تحلیلی «استراوس و کوربین» که شامل سه مرحله کُدگذاری باز، محوری و انتخابی بود استفاده گردید.یافته‌های پژوهش نشان داد که 5 مقوله اصلی و 15 مؤلفه فرعی به عنوان ابعاد و مؤلفه‌های الگوی مجموعه‌سازی در کتابخانه‌های عمومی مفهوم‌سازی شد. پنج مقوله اصلی شامل شرایط علی (عوامل ساختاری و مدیریتی، فرهنگ و عوامل قومیتی و عوامل مالی)، شرایط مداخله‌گر (نیازهای کاربران، کتابداران و متخصصان)، شرایط زمینه‌ای (فضای حاکم بر ذهنیت سیاست گذاران، عامل یکسان نگری و خطای هاله‌ای سیاست گذاران، مدیریت هزینه)، راهبردهای الگوی مجموعه‌سازی منابع (انعکاس صدای کاربران و عدالت در تأمین منابع، آموزش و عدم تمرکز ساختاری و مالی) بود. پیامدهای استفاده از الگوی مجموعه-سازی منابع در کتابخانه‌های عمومی منجر به رضایت کاربران، مسؤلین، کتابداران، افزایش بهره‌وری نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و همچنین محبوبیت و شهرت این نهاد خواهد شد. بر پایه یافته‌های بدست آمده می‌توان نتیجه گرفت کهلزوم استفاده مداوم از نظرات کاربران و کتابداران، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین اطلاعاتی، اصلاح قوانین ساختاری در رابطه با تأمین منابع در کنار توجه ویژه به فراهم‌آوری منابع مبتنی بر فرهنگ، قومیت و مذهب کاربران از جمله ضروریات مجموعه‌سازی در کتابخانه های عمومی کشور است.
کتابخانه های عمومی
مهدی درم نثاری؛ فهیمه باب الحوائجی؛ زهرا اباذری؛ نجلا حریری؛ فاطمه نوشین فرد
چکیده
هدف اصلی پژوهش، تحلیل نقش راهبردی کتابخانه‌های عمومی در ژئوپلیتیک اطلاعات ایران است. این پژوهش، از نظر هدف، کاربردی با رویکرد آمیخته (کیفی-کمی)است. گردآوری اطلاعات بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمّی از پرسشنامه محقق‌ساخته استفاده شد. جامعة آماری در بخش کیفی، 13 نفر از خبرگان و اساتید دانشگاه است که با روش هدفمند مبتنی ...
بیشتر
هدف اصلی پژوهش، تحلیل نقش راهبردی کتابخانه‌های عمومی در ژئوپلیتیک اطلاعات ایران است. این پژوهش، از نظر هدف، کاربردی با رویکرد آمیخته (کیفی-کمی)است. گردآوری اطلاعات بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمّی از پرسشنامه محقق‌ساخته استفاده شد. جامعة آماری در بخش کیفی، 13 نفر از خبرگان و اساتید دانشگاه است که با روش هدفمند مبتنی بر معیار انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده‌های کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی انجام یافت. جامعه بخش کمّی پژوهش شامل مدیران‌کل و معاونان ادارات‌کل کتابخانه‌های عمومی کشور وکتابداران استان های دارای کتابخانه اصلی و مرکزی در پنج خوشه شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز کشور شامل 10 استان بود و 201 پرسشنامه کامل پس از پاسخگویی دریافت شده و تحلیل یافته ها از طریق تحلیل عاملی انجام پذیرفت.یافته‌ها نشان می‌دهدکتابخانه‌ها تلویحاً از جهت تقویت هویت فرهنگی و ارتقای آگاهی‌های عمومی، خصوصاً از منظر تقویت هویت ایرانی-اسلامی، به عنوان یکی از سه مولفه اصلی جغرافیای سیاسی نقش دارند . همچنین بر اساس یافته‌ها، تامین متمرکزمنابع توسط نهاد کتابخانه ها که کاربران نقش آشکار و اثرگذاری در فرایند انتخاب ندارند با رویکرد جریان آزاد اطلاعات در تناقض است. برلزوم توجه سیاست‌گذاران ملی به نقش کتابخانه‌های عمومی به عنوان یک فضای گفتمانی عمومی در انتقال فرهنگ و اطلاعات و پایگاهی برای تقویت قدرت دفاع نرم، آموزش و تبیین نقش مشخص به کتابداران، توسعه زیرساخت‌های فناورانه کتابخانه‌ها، تامین منابع بر اساس نیازهاو خواست مخاطب، پایش هدفمند فعالیت‌ها و افزایش خدمات گیرندگان از کتابخانه‌های عمومی تاکیدشد.نتیجه‌گیری: بمنظور نقش‌آفرینی کتابخانه‌ها در ژئوپلیتیک اطلاعات ایران بایدجامعه کاربران بیشتری درمعرض بهره‌مندی از خدمات کتابخانه‌هاقرار گیرند. همچنین،سیاست‌گذاران ملی به نقش این مراکز بعنوان فضای گفتمانی عمومی وپایگاهی برای تقویت هویت ملی وقدرت دفاعی نرم برنامه ریزی کنند.
سودابه درخشنده؛ فرشته سپهر؛ زهرا اباذری؛ نشانه pakdaman
چکیده
هدف: نمایه‌سازی تصاویر بر اساس موتورهای جستجو در بازیابی تصاویر نمایه شده مبتنی برمتن و مبتنی بر محتوا با استفاده از تکنیک دلفی است.
روش‌شناسی: ازنظر هدف، کاربردی و نوع پژوهش با استفاده از تکنیک دلفی است. جامعه آماری شامل کلیه متخصصان شاغل در دفاتر روزنامه‌های سراسری کشور در شهر تهران بوده که به‌تمامی پنج موتور جستجوی موردمطالعه ...
بیشتر
هدف: نمایه‌سازی تصاویر بر اساس موتورهای جستجو در بازیابی تصاویر نمایه شده مبتنی برمتن و مبتنی بر محتوا با استفاده از تکنیک دلفی است.
روش‌شناسی: ازنظر هدف، کاربردی و نوع پژوهش با استفاده از تکنیک دلفی است. جامعه آماری شامل کلیه متخصصان شاغل در دفاتر روزنامه‌های سراسری کشور در شهر تهران بوده که به‌تمامی پنج موتور جستجوی موردمطالعه اشراف و تسلط کافی داشته‌اند. تعداد این متخصصان 16 نفر به‌عنوان نمونه در دسترس در حوزه موردمطالعه بوده است. برای گردآوری داده‌ها با روش اسنادی به استخراج گویه های پژوهش و تدوین پرسشنامه دلفی پرداخته شد. متخصصان با بیست سؤال برمبنای طیف پنج گزینه‌ای لیکرت در طی چهار مرحله به اجماع کلی رسیدند. نتایج آزمون ضریب توافقی کندال برای مشخص نمودن میزان هماهنگی و اتفاق‌نظر میان پاسخ متخصصان در هر دور جهت تطبیق و مقایسه گزارش داده شد. با تائید پرسشنامه در بخش کیفی روایی محتوا، ضریب روایی کیفی محتوای پرسشنامه بالاتر از 78/0 و شاخص روایی محتوا بالاتر از 79/0 گزارش شد. پایایی پرسشنامه نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ برابر با 916/0 سنجیده شد.
یافته‌ها: نشان داد موتور جستجوی Google از میزان بازیابی تصاویر بیشتری بر اساس شاخصه‌های ارزیابی‌شان برخوردارمی باشد. میان موتورهای جستجوی موردمطالعه از دیدگاه متخصصان درزمینۀ بازیابی تصاویر بر اساس نمایه‌سازی مبتی برمتن تفاوت معناداری در سطح 05/0 وجود نداشته است. موتور جستجوی Yandex، از میزان بازیابی تصاویر بر اساس نمایه‌سازی مبتنی بر محتوای بیشتری در سطح 05/0 برخوردارمی باشد. همچنین موتور جستجوی Google به‌صورت معناداری در سطح 05/0 ازلحاظ بازیابی تصاویر بر اساس حوزه‌های موردپژوهش کارآمدترمی باشد.
نتیجه‌گیری: مشخص شد که موتورهای جستجو عمومی گوگل نسبت به موتورهای جستجوی دیگر (yahoo، bing،pinterest و yandex) عملکرد بهتری در بازیابی تصاویر دارند؛ همچنین جستجو گران تصاویر در وب می‌توانند در انتخاب موتور جستجوی متناسب با نیاز خود و طراحان داخلی برای طراحی بهتر تصمیم‌گیری کنند. علاوه بر آن، نیز این نتایج به حوزه‌های مشابه قابل‌تعمیم است و نیز طراحان موتورهای جستجو درمی‌یابند که برای بازیابی بهتر تصاویر از کدام روش نمایه‌سازی استفاده نمایند.
مهدیه مومن آبادی؛ زهره میرحسینی؛ نجلا حریری؛ زهرا اباذری
چکیده
هدف: تحلیل رفتار جستجو و ارزیابی قضاوت ربط کاربران از بازیابی اطلاعات در محیط فرا پیوندی وب است.
روش شناسی: این پژوهش کاربردی/بنیادی است که با روش ترکیبی انجام‌شده است. جامعه پژوهش دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری علم اطلاعات و سایر حوزه‌های مختلف علوم در دانشگاه باهنر از سال ۹۶-۹۷ بودند؛ که با نمونه‌گیری هدفمند به تعداد ۵0 نفر ...
بیشتر
هدف: تحلیل رفتار جستجو و ارزیابی قضاوت ربط کاربران از بازیابی اطلاعات در محیط فرا پیوندی وب است.
روش شناسی: این پژوهش کاربردی/بنیادی است که با روش ترکیبی انجام‌شده است. جامعه پژوهش دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری علم اطلاعات و سایر حوزه‌های مختلف علوم در دانشگاه باهنر از سال ۹۶-۹۷ بودند؛ که با نمونه‌گیری هدفمند به تعداد ۵0 نفر انتخاب شدند. این پژوهش از طریق مشاهده و مصاحبه ساختاریافته با ضریب پایایی همسانی درونی بالاتر از (7/0) سنجیده شد و روایی (بیرونی و درونی) آن را 5 نفر از اساتید تائید کردند. از نرم‌افزارهای اس پی اس اس (ورژن 23) و مکس کیو دی‌ای استفاده گردید.
یافته ها: یافته‌های کیفی در بررسی تحلیل رفتار جستجو نشان داد در بین مرورگرها، فایرفاکس و در بین موتورهای کاوش گوگل بیشتر مورداستفاده بوده است. کاربران در الگویی 5 مرحله‌ای هر جستجو را تکمیل کردند: شروع جستجو، تدوین کلیدواژه، راهبری جستجو، بازیابی و ارزیابی نتایج، استخراج اطلاعات. در تدوین کلیدواژه، فن عام به خاص و در راهبری جستجو، دنبال کردن لینک‌ها و منوها دارای بیشترین استفاده است. یافته‌های کمّی در ارزیابی قضاوت ربط کاربران از نتایج نشان داد همه متغیرهای موردبررسی در وضعیت مطلوب قرار داشتند و میزان رضایت و ربط نتایج در بین دانشجویان رشته علم اطلاعات بیشتر از دیگر رشته‌ها است.
نتیجه گیری: افزایش کارایی سامانه‌های بازیابی اطلاعات و مهارت کاربران سبب بهینه‌سازی فرایند کاوش می‌گردد. نظام‌های بازیابی هوشمند در تعامل اطلاعات نقش بسزایی دارند و در تعامل هر چه بیشتر و بهتر کاربر با نظام‌های اطلاعاتی، می توان به اطلاعات معنادار و مرتبط دست یافت و این امر نیز درگرو درک سیستم‌های اطلاعاتی از نیازها و رفتارهای کاربران است.
zahra Rezazadeh؛ zohre miehossini؛ Zahra Abazari؛ Fahimeh Babalhavaeji
چکیده
AbstractThis study aims to identify the factors of Challenges and problems of Library and Information Science Research from the perspective of field specialists in Iran .This study examines one of these experiences to explanation conditions and strategies necessary for the success of such experience. This research, on the other hand has tried to clarify factors that affect on research .The method of the study is grounded theory. The survey was adopted for data collection through Deep interviews were conducted to collect information with 13 knowledge and science experts selected by mixed or mixed ...
بیشتر
AbstractThis study aims to identify the factors of Challenges and problems of Library and Information Science Research from the perspective of field specialists in Iran .This study examines one of these experiences to explanation conditions and strategies necessary for the success of such experience. This research, on the other hand has tried to clarify factors that affect on research .The method of the study is grounded theory. The survey was adopted for data collection through Deep interviews were conducted to collect information with 13 knowledge and science experts selected by mixed or mixed purpose sampling. After three steps of coding (Strauss & Corbin, 1998), the central phenomenon of the study was identified: " Research pathology in knowledge and information science” The analysis and coding of the interview data were done in three stages of open coding, axial coding and selective coding using the MAXQDA 10 qualitative data analysis software. Then paradigmatic model was developed. The results show that Human challenges ,Lack of time management, Financial crisis ,Lack of research popularity, Weak research structure, Lack of commitment ,Problem making ,Duplication, Lack of strategic planning are the most important affecting the phenomenon. four main outcome of this phenomenon is Implementation, Nativism, Empowering information consultation and Research empowerment.
