کتابخانه های عمومی
زهره ریاضی؛ گلنسا گلینی مقدم؛ رضا ملکی
چکیده
هدف: هدف پژوهش بررسی وضعیت استقرار کتابخانههای عمومی شهر ساوه براساس معیارها و زیرمعیارهای مکان‌یابی و پیشنهاد مناطق بهینه احداث کتابخانه عمومی جدید با کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی است.
روششناسی: از روش فراتحلیل تحقیقات گذشته برای ارزش‌گذاری و وزن‌دهی معیارها و زیرمعیارهای مکان‌یابی کتابخانه‌ها استفاده شده که از40 پژوهش ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش بررسی وضعیت استقرار کتابخانههای عمومی شهر ساوه براساس معیارها و زیرمعیارهای مکان‌یابی و پیشنهاد مناطق بهینه احداث کتابخانه عمومی جدید با کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی است.
روششناسی: از روش فراتحلیل تحقیقات گذشته برای ارزش‌گذاری و وزن‌دهی معیارها و زیرمعیارهای مکان‌یابی کتابخانه‌ها استفاده شده که از40 پژوهش انجام‌شده در‌خصوص مکان‌یابی 4 معیار اصلی سازگاری، آسایش، مطلوبیت و کارایی دارای بیشترین تکرار و اولویت بودند. همچنین با استفاده ازمدل وزن‌دهی سلسله مراتبی(AHP) و نرم‌افزار Expert Choice امتیاز‌های داده‌شده به هر یک از معیارها و زیرمعیارها استخراج گردید. پس از جمع آوری داده‌های مکانی شهر ساوه و ایجاد پایگاه اطلاعاتی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی براساس معیارهاو زیرمعیارهای تعیین‌شده، نقشههای جداگانه تهیه و مورد ارزیابی قرار گرفت و با جمع‌بندی لایه‌ها و وزن آن‌ها، وضعیت انطباق هر یک از کتابخانه‌ها مشخص شدو نقشه نهایی موقعیت‌های مناسب برای احداث کتابخانههای جدید پیشنهاد گردید.
یافتهها: مقایسه زوجی معیارها، معیار آسایش بیشترین اهمیت و وزن را در بین معیارهای اصلی با وزن 358/0 به خود اختصاص داده است و به‌ترتیب معیار سازگاری(وزن 270/0)، معیار کارایی (وزن 247/0) و معیار مطلوبیت با وزن 125/0در اولویت‌های بعدی قرار گرفتند. دسترسی به مراکز جمعیتی در بین زیرمعیارهای آسایش با وزن 546/0 بیشترین اهمیت را داشت.
نتیجهگیری: براساس یافتهها توزیع کتابخانههای عمومی در شهر ساوه نامتوازن و هنگام احداث توجهی به معیارهای مکان‌یابی نشده و از نظر سرانه فضای فیزیکی متناسب با جمعیت شهر نمی‌باشد. کتابخانههای عمومی سلمان ساوجی و علامه عسگری از نظر معیار آسایش در محدوده ناسازگار قرار دارند و کتابخانههای حضرت ولی عصر(عج) و شهید هاشمی‌نژاد به‌ترتیب در پهنه کاملاً سازگار و نسبتاً سازگار جای می‌گیرند.
کتابخانه های عمومی
گلنسا گلینی مقدم؛ فریده عصاره؛ رحمت اله فتاحی
چکیده
هدف: هدف از اجرای این پژوهش، سنجش دیدگاه کتابداران کتابخانههای عمومی ایران در باره تناسب برنامه‌ها و فعالیتهای اتحادیه اروپا مرتبط با کتابخانههای عمومی است.روش شناسی: در این مطالعه پیمایشی، 378 نفر به عنوان نمونه از کل جامعه کتابداران کتابخانههای عمومی سراسر کشور، به شیوه تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند و به پرسشهای پرسشنامه ...
بیشتر
هدف: هدف از اجرای این پژوهش، سنجش دیدگاه کتابداران کتابخانههای عمومی ایران در باره تناسب برنامه‌ها و فعالیتهای اتحادیه اروپا مرتبط با کتابخانههای عمومی است.روش شناسی: در این مطالعه پیمایشی، 378 نفر به عنوان نمونه از کل جامعه کتابداران کتابخانههای عمومی سراسر کشور، به شیوه تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند و به پرسشهای پرسشنامه پژوهشگر-ساخته، که روایی محتوایی و پایایی آن تائید شده بود پاسخ دادند. ابعاد مورد توجه پرسشنامه، که برپایه بررسی متون تخصصی شناسایی و تدوین شده بود، شامل پنج حوزه 1. ساختار، تشکیلات، سیاست‌ها و مدیریت، 2. مجموعه‌سازی و گزینش منابع، 3. مخاطب شناسی و نیازسنجی، 4. خدمات و اشاعه اطلاعات، و 5. آموزش بود.یافته ها: 7/60 درصد از پاسخ دهندگان خانم و 3/39 درصد از پاسخدهندگان از آقایان کتابدار بودند. بالغ بر 96 درصد از پاسخدهندگان دارای تحصیلات بالاتر از کارشناسی و حداقل 31 سال سن داشتند. توزیع شرکت‌کنندگان از لحاظ سابقه کاری در رده‌های 5-10 سال و 16-25 سال بودند. کتابداران ایرانی بر این باور بودند که تا اندازه زیادی، امکان بهرهگیری از برنامههایی شبیه برنامههای کتابخانههای عمومی اتحادیه اروپا در ایران وجود دارد.نتیجه گیری: از دیدگاه کتابداران، حوزه های "آموزش"، "خدمات و اشاعه اطلاعات" "مجموعه‌سازی و گزینش منابع"، "مخاطب‌شناسی و نیازسنجی"، قابل اجرا ارزیابی شدند اما در یک حوزه یعنی "ساختار، تشکیلات، سیاست‌ها و مدیریت" هر چند قابل اجرا اما دشوار ارزیابی شد زیرا در مجموع میانگین کمتری نسبت به بقیه حوزه ها کسب کرده است. بهره گیری از این برنامه ها و تجربه ها می‌تواند به توسعه خدمات در کتابخانه های عمومی ایران کمک کند.
زهرا تاری زاده؛ گلنسا گلینی مقدم؛ علی جلالی دیزجی
چکیده
هدف: پژوهش حاضر تحلیل نمایۀ کتابهای انتشار یافته توسط دانشگاه علامه طباطبائی از ابتدا (1363) تا سال 1396، بر اساس معیارهای استاندارد انجمن آمریکائی نمایهسازان و استاندارد ایزو 999 است. به طور کلی داشتن یک نمایه خوب در ارزیابی کتاب توسط کتابداران اهمیت دارد هر چند سیاستهای ناشران در شکل گیری این نمایهها موثر است. در این مطالعه ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر تحلیل نمایۀ کتابهای انتشار یافته توسط دانشگاه علامه طباطبائی از ابتدا (1363) تا سال 1396، بر اساس معیارهای استاندارد انجمن آمریکائی نمایهسازان و استاندارد ایزو 999 است. به طور کلی داشتن یک نمایه خوب در ارزیابی کتاب توسط کتابداران اهمیت دارد هر چند سیاستهای ناشران در شکل گیری این نمایهها موثر است. در این مطالعه یک ناشر دانشگاهی برای مطالعه انتخاب شده است زیرا انتظار میرود دست کم ناشران دانشگاهی به تهیه نمایه‌های پایانی کتاب اهمیت بیشتری بدهند.
روششناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش پژوهش کمی- توصیفی است. جامعه آماری شامل کلیه کتابهای تألیفی و ترجمه در موضوعات مختلف است که توسط انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی منتشرشده است. در این تحقیق نمونه گیری صورت نگرفته و از روش تمام شماری استفاده شده است. همچنین از روش تحلیل محتوایی برای روایی چک لیست ارزشیابی مورد استفاده گرفته شده است.
یافتهها: انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی اولین کتاب خود با عنوان «ادب و نگارش» را در سال 1363 منتشر کرده است. علاوه بر انتشار کتاب به زبان فارسی، یک کتاب به زبان انگلیسی و یک کتاب به زبان عربی نیز در سال‌های مورد مطالعه منتشر نموده است. از 427 عنوان کتاب مورد بررسی، حدود 4/1 درصد (6 عنوان کتاب) از نوع مرجع و 421 عنوان، حدود 59/98 درصد غیر مرجع می‌باشند.از80 عنوان کتاب دارای نمایه، کتاب‌هاب تالیفی با 25/56 درصد (45 عنوان کتاب) بیشترین حجم جامعه آماری را تشکیل می‌دهند. کتابهای ترجمه شده نیز 75/43 درصد (35 عنوان کتاب) کتابهای حاوی نمایه را تشکیل داده‌اند.
نتیجهگیری: یافتهها نشان میدهد که انتشارات علامه طباطبائی به طور کلی ازنظر داشتن نمایه در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. در کل، میزان رعایت معیارهای استاندارد انجمن آمریکائی نمایهسازان برابر 70/65 درصد و میزان رعایت معیارهای استاندارد ایزو 999، برابر 52/78 درصد میباشد و با مبنا قرار دادن نقطۀ 50 درصد، میتوان گفت که این میزان بالاتر از حد متوسط به کارگیری معیارها بوده است؛ اما از آنجا که میزان رعایت استاندارد ایزو 999 نسبت به استاندارد انجمن آمریکائی نمایه-سازان حدود 82/12 درصد بیشتر است میتوان چنین نتیجه گرفت که میزان رعایت استاندارد ایزو 999، در وضعیت مطلوبتر و بهتری قرار دارد.
