علم سنجی
محمود امین‌طوسی
چکیده
پژوهش‌های اخیر نشان داده است در ایران دستورالعمل شیوه‌های معتبر استناددهی به خوبی رعایت نمی‌شوند. از جمله نتایج این تحقیقات در بهبود وضعیت استناددهی، توجه و آشنایی محققین با نرم‌افزارهای مدیریت مراجع بوده است. اما نرم‌افزارهای فعلی استناددهی و مدیریت مراجع، پشتیبانی مناسبی از زبان فارسی ندارند. یک دلیل عدم پشتیبانی مناسب از ...
بیشتر
پژوهش‌های اخیر نشان داده است در ایران دستورالعمل شیوه‌های معتبر استناددهی به خوبی رعایت نمی‌شوند. از جمله نتایج این تحقیقات در بهبود وضعیت استناددهی، توجه و آشنایی محققین با نرم‌افزارهای مدیریت مراجع بوده است. اما نرم‌افزارهای فعلی استناددهی و مدیریت مراجع، پشتیبانی مناسبی از زبان فارسی ندارند. یک دلیل عدم پشتیبانی مناسب از زبان فارسی، فقدان ملزومات مدونِ موردنیاز، برای پیاده‌سازی نرم‌افزاری است. این فقدان نیازمندیها در بخش نحوه‌ی ارجاع دو زبانه به مقالات در بسیاری از وبگاه‌‌های نشریات علمی نیز مشاهده می‌شود. هدف در این پژوهش کاربردی، بررسی مشکلات محلی‌سازی نرم‌افزارهای استناددهی در زبان فارسی و ارائه‌ی راهکارهای عملیاتی است. روش پژوهش در این پژوهش، با روش‌شناسی «مرور روایتی» چندین نرم‌افزار داخلی و بین‌المللی مورد مطالعه و الزامات نرم‌افزاری در این برنامه‌ها برای پشتیبانی از زبان‌های دیگر با تاکید بر زبان فارسی بررسی شده است. امکان چینش راست به چپ مآخذ، درج مترادف کلمات خاص، درج همزمان مراجع فارسی و انگلیسی و مقدم بودن منابع فارسی در هنگام مرتب‌سازی منابع از جمله مواردی هستند که یک نرم‌افزار استناددهی برای پشتیبانی از فارسی باید داشته باشد. یافته‌ها: به منظور سازگاری شیوه‌های استناددهی مرسوم برای استفاده در زبان فارسی فیلدهای اطلاعاتی جدید و هماهنگ با نرم‌افزارهای روز دنیا باید درنظر گرفته شود که در متن نوشتار ذکر شده است. همچنین با توجه به فیلدهای پیشنهادی، توصیه می‌شود اطلاعات کتابشناختی دو زبانه در پایگاه‌های اطلاعات علمی به صورت مجزا برای هر زبان منتشر شود. نتیجه‌گیری: بدون توافق و تدوین یک سری ملزومات ضروری، امکان برنامه‌نویسی و استفاده همه‌گیر از شیوه‌نامه‌های فارسی وجود ندارد. این ملزومات می‌توانند در سطح ملی و بین‌المللی پیگیری و وضع شوند تا در نرم‌افزارهای مدیریت مراجع و سایتهای مجلات و پایگاه‌های اطلاعات علمی لحاظ شوند.
