کتابخانه های دانشگاهی
فرنوش رقابی؛ عبدالحسین فرج پهلو؛ نجلا حریری
چکیده
چکیدههدف: کتابخانه‌های دانشگاهی جهت همگام شدن با تحولات روز، رویارویی مؤثر با آنها و حفظ جایگاه خود در شرایط رقابتی کنونی، نیاز به تصویری نزدیک به واقعیت از آینده خود دارند تا بر اساس آن بتوانند برنامه ریزی و تصمیم گیری درستی به عمل آورند. داشتن چنین تصویری معمولا از راه مطالعاتی نظام‌‌مند درباره‌‌ی آینده امکان پذیر می-باشد. پژوهش ...
بیشتر
چکیدههدف: کتابخانه‌های دانشگاهی جهت همگام شدن با تحولات روز، رویارویی مؤثر با آنها و حفظ جایگاه خود در شرایط رقابتی کنونی، نیاز به تصویری نزدیک به واقعیت از آینده خود دارند تا بر اساس آن بتوانند برنامه ریزی و تصمیم گیری درستی به عمل آورند. داشتن چنین تصویری معمولا از راه مطالعاتی نظام‌‌مند درباره‌‌ی آینده امکان پذیر می-باشد. پژوهش حاضر بر آن است تا ضمن مرور مطالعات مرتبط به آینده‌ی کتابخانه‌ها در ایران و جهان و تبیین شکاف پژوهش، به مطالعه، مرور و تلخیص نیروهای پیشران پیشنهادی پژوهشگران برای آینده کتابخانه‌های دانشگاهی بپردازد.روش‌شناسی: تحقیق حاضر با استفاده از روش مرور نظام مند انجام گرفته است. بدین منظور، پژوهش‌های مرتبط در پایگاه‌های اطلاعاتی ملی و بین‌المللی، استخراج و بررسی شدند و در نهایت 29 اثر مورد تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: از مرور پژوهش‌ها ، فهرست 112 نیروی پیشران کاندید موثر بر آینده کتابخانه های دانشگاهی در هشت بُعد متشکل از شش بُعد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فناوری، قانونی و زیست محیطی (برای بررسی محیط خارجی) و دو بُعد «ساختاری و مدیریتی» و «ماهیت و خدمات کتابخانه» که ناظر بر محیط درونی هستند، استخراج گردید. همچنین مشخص شد که مطالعه کتابخانه‌های دانشگاهی از منظر آینده پژوهی و فرآیند تدوین سناریوهای ارجح در آینده این کتابخانه ها خلأ پژوهشی امروز است.نتایج: مدیران و کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی ناگزیرند برای مانایی سازمان خود در مقابل تغییرات محیطی، تحولات حاصل از فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، و پاسخگویی موثر به انتظارات جامعه دانش بنیان، برنامه‌ای راهبردی و آینده نگر تدوین نمایند. اولین گام دراین مسیر، تشخیص و شناسایی نیروهای پیشران و تأثیرگذار بر آینده کتابخانه های دانشگاهی و تلاش برای تدوین سناریوهای مرتبط با آنها است که ازطریق آینده پژوهی می‌تواند صورت پذیرد
محمد مهدی احمدیان دیوکتی؛ نادر رازقی؛ حسنعلی آقاجانی
چکیده
هدف: هدف این پژوهش، بررسی تولیدات علمی، و تعیین موقعیت ایران در عرصه تولید جهانی علم، طی سال های 2015-1996 و پیش بینی این روند در سال های آتی می باشد. روش شناسی: به منظور گردآوری داده ها، آمارهای پایگاه های استنادی Scopus، ISI و SCImago، مورد بررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از نرم افزار Eviews و مدل ARIMA به پیش بینی روند تولیدات علمی کشور، تا سال 2030 پرداخته ...
بیشتر
هدف: هدف این پژوهش، بررسی تولیدات علمی، و تعیین موقعیت ایران در عرصه تولید جهانی علم، طی سال های 2015-1996 و پیش بینی این روند در سال های آتی می باشد. روش شناسی: به منظور گردآوری داده ها، آمارهای پایگاه های استنادی Scopus، ISI و SCImago، مورد بررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از نرم افزار Eviews و مدل ARIMA به پیش بینی روند تولیدات علمی کشور، تا سال 2030 پرداخته شد.یافته ها: یافته های تحقیق نشان می دهد رشد تولیدات و شتاب علمی کشور، با وجود فراز ونشیبها طی دو دهه گذشته، در سطح منطقه و جهان، مطلوب و قابل توجه بوده است.نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد اگر چه، تولیدات علمی کشور طی دو دهه گذشته رشد خوبی داشته، اما پیش بینی روند تولیدات علمی کشور تا سال 2030، نشان دهنده کاهش رشد و شتاب کشور در عرصه تولید علم، می باشد. برای بهبود این شرایط و افزایش رشد تولیدات علمی کشور، لازم است سیاست گذاری بلند مدتی را برای حفظ شتاب علمی کشور، و رسیدن به جایگاه مطلوب در عرصه جهانی اتخاذ نمود.
محمدحسن عظیمی؛ غلامرضا فدایی
چکیده
هدف: هدف این مقاله ارائه راهکارهای مناسب برای آینده‌پژوهی در حوزه فناوری‌های اطلاعات مورد استفاده در کتابخانه‌های دانشگاهی می‌باشد تا با بهرهگیری از راهکارهای ارائه شده بتوان به شکل مطلوب و مؤثرتری در حوزه مورد نظر مطالعات آینده‌پژوهی را هدایت و اجرا نمود. روش: روش مورد استفاده در این پژوهش بررسی متون و روش‌های مورد استفاده ...
بیشتر
هدف: هدف این مقاله ارائه راهکارهای مناسب برای آینده‌پژوهی در حوزه فناوری‌های اطلاعات مورد استفاده در کتابخانه‌های دانشگاهی می‌باشد تا با بهرهگیری از راهکارهای ارائه شده بتوان به شکل مطلوب و مؤثرتری در حوزه مورد نظر مطالعات آینده‌پژوهی را هدایت و اجرا نمود. روش: روش مورد استفاده در این پژوهش بررسی متون و روش‌های مورد استفاده در مطالعات آینده‌پژوهی می‌باشد. یافته‌ها: یافتههای پژوهش نشان داد که رویکردها و روش‌های پویش محیطی و تحلیل سوات به همراه بهرهگیری از روش دلفی می‌تواند در این حوزه مورد استفاده قرار گیرد. همچنین میتوان از روش فناوری‌های کلیدی به شکل مطلوب مؤثر بهره گرفت، ولی مطلوب ترین و مؤثرترین روش که می‌تواند در فرایند جذب فناوری در کتابخانه‌ها و حوزه کتابداری و اطلاعرسانی مورد استفاده قرار گیرد نقشه راه یا رهنگاشت فناوری اطلاعات است. نتیجه گیری: روش نقشه راه یا رهنگاشت فناوری اطلاعات می‌تواند کاربردیترین و مؤثرترین روش محسوب شود و در صورت ترکیب با روش‌های پویش محیطی و تحلیل سوات ضریب اطمینان نتایج را به شکل مؤثری افزایش خواهد داد.
