علم سنجی
اسماعیل خادمی زاده؛ فاطمه نوشین فرد؛ امیر رضا اصنافی
چکیده
هدف: این پژوهش با هدف بررسی ساختار موضوعی و روند تولید مقالات مستخرج از پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه‌های دولتی ایران انجام شد.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از طریق تحلیل هم‌واژگانی به بررسی مقالات از ابتدا تا نیمسال اول 1398 پرداخته است. تعداد 1425 پایان نامه با جستجو در پابگاه های مربوط به پایان نامه ها ...
بیشتر
هدف: این پژوهش با هدف بررسی ساختار موضوعی و روند تولید مقالات مستخرج از پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه‌های دولتی ایران انجام شد.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از طریق تحلیل هم‌واژگانی به بررسی مقالات از ابتدا تا نیمسال اول 1398 پرداخته است. تعداد 1425 پایان نامه با جستجو در پابگاه های مربوط به پایان نامه ها بازیابی شد. از طریق جستجوی پژوهشگران، عنوان پایان‌نامه‌ها در پایگاه های «مگ ایران»، «نورمگز»، «موتور جستجوی علم نت»، «پایگاه انسانی»، «پایگاه جهاد دانشگاهی» و «گوگل اسکالر» تعداد 623 مقاله بازیابی گردید. برای تحلیل اطلاعات کتابشناختی مقالات و تحلیل هم‌واژگانی موضوعات مقالات و یکدست‌سازی کلیدواژه‌ها از نرم‌افزارهای اکسل و راور پریمپ استفاده شد. از مجموع 394 کلیدواژه، 59 کلیدواژه با حداقل فراوانی 5، با استفاده از قانون برافورد و آستانه شمول برای ساخت ماتریس هم‌رخدادی انتخاب شد و با استفاده از نرم‌افزار یوسی نت نقشه‌ها و مقدار شاخص‌های مرکزیت درجه، نزدیکی و بینابینی ترسیم و محاسبه شد.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد با توجه به شاخص‌های مرکزیت بینابینی و رتبه، بیشترین ارزش به موضوعاتِ «کتابخانه‌های دانشگاهی»، «کتابداران»، «مدیریت دانش» و «علم سنجی» تعلق دارد. همچین با توجه به شاخص مرکزیتِ نزدیکی، موضوعاتِ «کتابداران»، «کتابخانه‌های دانشگاهی»، «سواد اطلاعاتی» و « مدیریت دانش» دارای بیشترین تأثیر در شبکه هستند. روند رشد در سال های 94 و 95 به بیشترین مقدار خود رسیده است. دانشگاه فردوسی مشهد با 100 عنوان و دانشگاه شهید چمران اهواز با 83 عنوان به ترتیب رتبه های اول و دوم دانشگاه‌های هسته را در بین دانشگاه‌های منتشر کننده مقالات دارا هستند.
نتیجه‌گیری: تمرکز بیشتر مقالات مستخرج از پایان‌نامه بر موضوعات علم سنجی، مدیریت دانش، کتابداران، سواد اطلاعاتی و کتابخانه‌های دانشگاهی حاکی از اهمیت این مباحث در پژوهش‌های مقطع کارشناسی ارشد است.
حمید احمدی؛ فریده عصاره؛ غلامرضا حیدری؛ ملوک السادات حسینی بهشتی
چکیده
هدف: هدف مقاله‌ی حاضر، بررسی شبکه مفهومی ساختار دانش حوزه‌ی علم‌سنجی ایران از طریق مدارک تولید شده پژوهشگران ایرانی در داخل و خارج از کشور می‌باشد.روش‌شناسی این پژوهش با استفاده از روش تحلیل هم‌واژگانی و تحلیل شبکه اجتماعی صورت گرفته است. جامعه پژوهش، شامل تمامی مدارک این حوزه در قالب کتاب‌ها، پایان‌نامه‌ها، طرح‌های پژوهشی ...
بیشتر
هدف: هدف مقاله‌ی حاضر، بررسی شبکه مفهومی ساختار دانش حوزه‌ی علم‌سنجی ایران از طریق مدارک تولید شده پژوهشگران ایرانی در داخل و خارج از کشور می‌باشد.روش‌شناسی این پژوهش با استفاده از روش تحلیل هم‌واژگانی و تحلیل شبکه اجتماعی صورت گرفته است. جامعه پژوهش، شامل تمامی مدارک این حوزه در قالب کتاب‌ها، پایان‌نامه‌ها، طرح‌های پژوهشی و مقالات است که به زبان فارسی و انگلیسی طی 33 سال فعالیت این حوزه در ایران تولید شده است. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها، نشان داد مفاهیم «ارزیابی تولیدات علمی، تولید علم، شاخص‌های علم‌سنجی، تحلیل استنادی، پایگاه WOS، همکاری علمی، ارزیابی مجلات و ترسیم ساختار علم» بالاترین سنجه‌های مرکزیت رتبه، نزدیکی، بینابینی و بردار ویژه) را در میان متون این حوزه کسب کرده‌اند. نتایج حاصل از تحلیل شبکه نشان داد که شبکه مفهومی حوزه علم‌سنجی ایران کم تراکم است. نتایج حاصل از تحلیل خوشه‌ای نشان داد که حوزه علم‌سنجی ایران به 17 خوشه موضوعی تقسیم می‌شود. همچنین نتایج، حاکی از آن است که مدارک این حوزه در ایران، رشدی 32 درصدی داشته و در سال‌های اخیر 270 رویداد مفهومی نوظهور در قالب 13 الگوی مفهومی در مدارک این حوزه مطرح شده است. بررسی‌های دیگر نشان داد که مفاهیم «ارزیابی تولیدات علمی، تولید علم و تحلیل استنادی» به ترتیب با رویکرد کمی، از جمله مفاهیم غالب این حوزه در کشورند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل‌های انجام شده نشان می‌دهد ساختار مفهومی حوزه‌ی علم‌سنجی در طول زمان، دچار تغییرات عمده‌ای شده است.
