علم سنجی
شهناز خادمی زاده؛ سارا دخش؛ رقیه قضاوی
چکیده
هدف: مطالعه حاضر به تحلیل انتشارات سلب اعتبارشده جهان مستخرج از پایگاه وب آو ساینس، به تفکیک علوم مهندسی، پایه و انسانی و اجتماعی از سال 1992 تا 2021 پرداخته است.
روششناسی: در این پژوهش با روش کتابسنجی و رویکرد علمسنجی از شاخصهای مختلفی مانند تعداد و رتبه انتشارات، تعداد استنادات و موارد دیگر چون شاخصهای مرکزیت در تحلیل شبکه همکاری ...
بیشتر
هدف: مطالعه حاضر به تحلیل انتشارات سلب اعتبارشده جهان مستخرج از پایگاه وب آو ساینس، به تفکیک علوم مهندسی، پایه و انسانی و اجتماعی از سال 1992 تا 2021 پرداخته است.
روششناسی: در این پژوهش با روش کتابسنجی و رویکرد علمسنجی از شاخصهای مختلفی مانند تعداد و رتبه انتشارات، تعداد استنادات و موارد دیگر چون شاخصهای مرکزیت در تحلیل شبکه همکاری کشورها به تفکیک حوزههای پژوهشی استفاده شد. در بخش تحلیلی دادههای پژوهش؛ اقدامات یکدستسازی و حذف رکوردهای تکراری و تهیه ماتریس همکاری علمی با نرمافزار بیب اکسل انجام شد. همچنین شبکههای همکاری علمی کشورها با استفاده از نرمافزار یو سی آی نت، در نهایت با کمک نرمافزار ووس ویور تنظیم و ترسیم شدند.
یافتهها: نتایج نشان داد که علوم مهندسی در سطح جهان با 2996 سند سلب اعتبار شده و 23156 استناد دریافتی، در رتبه برتری در مقایسه با دیگر علوم غیرپزشکی قرار دارد. همچنین در بخش دیگر چنین حاصل شد که حوزههای موضوعی “Energy Fuels” از علوم مهندسی، “Chemistry Multidisciplinary” از علوم پایه و “Education Educational Research” از علوم انسانی و اجتماعی، به ترتیب با 1038، 316 و 84 اثر سلب اعتبار شده، فعالترین حوزههای موضوعی برای نشر تخلفات در هر یک از علوم مذکور هستند. بعلاوه کشورهایی از ایالات متحده آمریکا و جمهوری خلق چین بیشترین درجه و رتبه همکاری را در شیوع سلب اعتبار انتشارات علوم مختلف داشتند.
نتیجهگیری: در پایان توصیه میشود که با ترویج فرهنگ تفکر سیستمی در نظام پژوهشی، آموزش مداوم موازین اخلاق پژوهش و نشر و آگاهسازی مهرههای پژوهشی یعنی پژوهشگران، ناشران، سردبیران و داوران مجلات، برنامههای بلندمدتی از سوی سیاستگذاران جهت حفاظت از سلامت پژوهش تدوین گردد.
