نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش عوامل مختلف در رفتار اطلاعاتی دانشجویان کارشناسی دانشگاه صنعتی خاتم­الانبیاء بهبهان صورت گرفت. همچنین در این مطالعه، رابطه­ی بین خودکارآمدی عمومی و رفتار اطلاعاتی این دانشجویان بررسی شد. 300 دانشجوی سال­های اول تا چهارم دانشگاه صنعتی خاتم­الانبیاء بهبهان از بین کلیه دانشجویان این مرکز به صورت نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای برگزیده شدند، و به پرسشنامه­های محقق ساخته بر اساس پرسشنامه حاجی نژادیان شیرازی (1386) و خودکارآمدی عمومی والدمن (2003) پاسخ دادند. همچنین تحلیل داده­ها با استفاده از روش­های آماری ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس تکراری، آزمون تکراری فریدمن و تحلیل واریانس چند متغیری  (MANOVA)انجام شد. یافته­ها حاکی از وجود تفاوت معنی­دار میان دانشجویان در مؤلفه­های "رفتار اطلاعاتی" بود. از نظر دانشجویان، مولفه­های "جست و جوی اطلاعات"، "نیازهای اطلاعاتی"، "استفاده از اطلاعات"، "موانع دسترسی به اطلاعات"، و "منابع اطلاعاتی" به ترتیب بالاترین نقش و تأثیر را در رفتار اطلاعاتی دارند. آنان همچنین در اولویت­بندی عواملی که منجر به عدم دسترسی کاربر به اطلاعات می­شود به ترتیب "موجود نبودن منابع اطلاعاتی در کتابخانه"، "کمبود وقت"، و "عدم آشنائی خود با جست و جو در منابع چاپی" را اعلام نمودند. شرکت کننده ها از نظر روش­های کسب اطلاعات مورد نیاز بالاترین رتبه را به مراجعه مستقیم به منابع اینترنتی و سپس به مولفه­های دریافت کمک از دوستان و همکلاسی­ها، و در آخر به مشورت با کتابداران و دریافت کمک از آنان اختصاص دادند. آزمون­های معناداری تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد که دانشجویان دختر و پسراز نظر مولفه­های "نیازهای اطلاعاتی" و "موانع دسترسی به اطلاعات"، دانشجویان رشته­های تحصیلی مختلف در مولفه­های "منابع اطلاعاتی" و "موانع دسترسی به اطلاعات"، و دانشجویان ورودی­های مختلف در متغیرهای "خودکارآمدی"، و در مولفه­های "جست و جوی اطلاعات" و "استفاده از اطلاعات" با یکدیگر تفاوت دارند. یافته­ی دیگر نشان داد که بین مولفه­های "موانع دسترسی به اطلاعات" و "جست وجوی اطلاعات" از  متغیر رفتار اطلاعاتی با متغیر خودکارآمدی رابطه معنی­داری وجود دارد، و رابطه مابقی مولفه­های رفتار اطلاعاتی با خودکارآمدی معنی­دار نبودند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Behavior and the Relationship between Self-efficacy and Their Information Behavior: A Case Study of Behbehan Khatem-Al-Anbia University of Technology

چکیده [English]

The present research attempted to determine the role of factors affecting information behavior of undergraduate students of Behbehan Higher Education Complex. The study also attempted to find the relationship between self-efficacy and searching library and the Internet information resources.
The research population consisted of 933 first-year to fourth-year students, among whom 300 students were selected through random stratified sampling. The research is of a descriptive (correlation) type. The information gathering tools were two questionnaires: a questionnaire designed by Waldman (2003); and the second, a researcher-made questionnaire designed on Hajinejad Shirazi’s questionnaire (2007). The validity of the questionnaires were measured through face-validity method, and their reliability by Cronbach's alpha; and were 0.78 and 0.76, respectively. To analyze the data, frequency, Pearson's coefficient, repeated analysis of variance, repeated Friedman test, and multiple analyses of variance were used.
The results revealed that there were significant differences among students as regards to information behavior variables. Students believed that "information-seeking", "information needs", information use", “barriers to access information", and "information resources" had the highest effects on their information behavior, respectively. They also ranked barriers to access information they need as: non-availability of information resources in/through the library, lack of time, and unfamiliarity with searching print information resources.
In terms of the methods by which students acquire the information they need, students ranked direct reference to internet resources, asking assistance from their friends and classmates, and then referring to and consulting with librarians, respectively. Multiple analyses of variance showed that male and female students were different in "information needs” and "barriers to access information". Further, students from different disciplines were different in "self-efficacy", "information-seeking" and "information use".
The students with different arrival years (freshmen, sophomores, juniors, and seniors) were significantly different in relation to information behavior and self-efficacy variables. Findings also showed that barriers to access information and information-seeking (from information behavior variables) had a significant correlation with self-efficacy; while, the rest did not.
In terms of self-efficacy, there was not a significant difference between males and females, although females had a higher self-efficacy than male students. The fourth-year students had the highest self-efficacy.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • information behavior, information seeking, general self-efficacy
  • undergraduates, barriers to access information