نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فهیمه باب الحوائجی ¹
• عاطفه زارعی ²
• نرگس نشاط ³
• نجلا حریری ⁴

¹ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

² دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان

³ کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

⁴ دانشگاه آزاد اسلامی. واحد علوم تحقیقات تهران

چکیده

هدف: هدف از این پژوهش شناسایی مقوله­های موضوعی علم اطلاعات و دانش شناسی جهت ایجاد نقشه دانشی علم اطلاعات و دانش شناسی است.
روش شناسی : رویکرد پژوهش کیفی است که از پنل دلفی استفاده شده است در این روش با استفاده از نظر خبرگان علم اطلاعات و دانش شناسی ایران،  مقوله­های موضوعی در دو مرحله مورد بررسی قرارگرفت. روش آماری مورد استفاده جهت پاسخ به سوال­های پژوهش میانگین و انحراف معیار و جهت آزمون فرضیه پژوهش از آزمون تی گروه های مستقل استفاده شد.
یافته ها: تجزیه و تحلیل داده­های به دست آمده از نظرات پنل دلفی در مرحله اول و دوم در 13مقوله  موضوعی پیشنهادی محقق، نشان داد که  بین مقوله­های موضوعی دوم (روش شناسی)، سوم (کتابخانه­ها و مراکز منابع) و ششم (خدمات کاربر) در مرحله اول و دوم تفاوت معناداری وجود دارد ولیکن در 11 مقوله  موضوعی  دیگر تفاوتی وجود ندارد. و همچنین مقوله­های موضوعی  از 13 مقوله  به 14 مقوله اصلی تغییر یافت که 14 مقوله موضوعی اصلی عبارت از: کلیات علم اطلاعات و دانش شناسی (کتابداری و اطلاع رسانی)، آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی (کتابداری و اطلاع رسانی)، روش شناسی، کتابخانه­ها و مراکز منابع، مدیریت کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی، خدمات فنی یا سازماندهی دانش، خدمات کاربر، مطالعات کاربران، ذخیره و بازیابی اطلاعات، کتابخانه و فناوری اطلاعات و ارتباطات، صنعت نشر و توزیع، مسائل اجتماعی اطلاعات، مسائل اخلاقی و قانونی، مدیریت دانش.
اصالت / ارزش: با بررسی پژوهش­های انجام شده در شناسایی روند­ها و گرایش­های مقوله­های موضوعی در دوره­های تاریخی مختلف توسط محققان در پایان­نامه ها و مجله­های علمی، از سیاهه مقوله­های موضوعی مختلفی استفاده شده است که عبارتند از: لیزا، ایزا، ایستا و...، بنابراین جهت گردآوری اطلاعات درباره مقوله های موضوعی سیاهه استانداری وجود نداشت،  در این پژوهش سعی شده است سیاهه مقوله های موضوعی با استفاده از روش پنل دلفی تنظیم گردد تا در تحقیقات آتی مورد استفاده قرار گیرد و تکمیل گردد.

کلیدواژه‌ها

• مقوله های موضوعی علم اطلاعات و دانش شناسی
• مقوله های موضوعی اصلی و فرعی
• نقشه دانش

عنوان مقاله [English]

Mapping of Knowledge and Information Science based on Main and Sub-main Subject Categorization

نویسندگان [English]

• Fahimeh Babalhavaeji ¹
• Atefeh Zarei ²
• Narges Neshat ³
• Nadjla Hariri ⁴

چکیده [English]

Aim: The purpose of this study was to determine subject categories in Knowledge and Information Science for creating knowledge map of KIS.
Method: The Delphi technique was used for collection of the required data. This qualitative research methodology helped facilitating and determining the main and sub-main subject categories. The Delphi Panel was composed of 28 experts in KIS. The Statistical technique of t-test was applied for analyzing the results.
Findings: The results obtained from Delphi Panel revealed that there was significant difference between the first stage and second stage in regards with 2nd (methodology), 3rd (Library & resource centers) and Sixth (User Services) subject categories. No significant differences were observed in other 11 subject categories.
Conclusion: Results also indicated that KIS categories were changed from 13 subject categories to 14, namely: 1) General KIS, 2) KIS education, 3) Methodology , 4) Libraries and resource centers, 5) Management of libraries and information centers, 6) Technical or organizational knowledge, 7)User Services, 8) Use & User Studies, 9) Information storage and retrieval, 10) Library and ICT, 11) Publishing and distribution, 12) Social Issues Information, 13) Ethical and legal issues, and 14) Knowledge Management.

کلیدواژه‌ها [English]

• Knowledge Mapping
• KIS
• Subject Categories
• knowledge and information science