نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

• حمید احمدی ¹
• فریده عصاره ²
• غلامرضا حیدری ³
• ملوک السادات حسینی بهشتی ⁴

¹ دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات دانشگاه چمران - دانشکده علوم تربیتی

² استاد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید چمران

³ استادیاری گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید چمران

⁴ استادیار پژوهشگاه علوم فناوری اطلاعات وزارت علوم

چکیده

هدف‌: هدف مقاله‌ی حاضر، بررسی شبکه مفهومی ساختار دانش حوزه‌ی علم‌سنجی ایران از طریق مدارک تولید شده پژوهشگران ایرانی در داخل و خارج از کشور می‌باشد.
روش‌شناسی این پژوهش با استفاده از روش تحلیل هم‌واژگانی و تحلیل شبکه اجتماعی صورت گرفته است. جامعه پژوهش، شامل تمامی مدارک این حوزه در قالب کتاب‌ها، پایان‌نامه‌ها، طرح‌های پژوهشی و مقالات است که به زبان فارسی و انگلیسی طی 33 سال فعالیت این حوزه در ایران تولید شده است.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها، نشان داد مفاهیم «ارزیابی تولیدات علمی، تولید علم، شاخص‌های علم‌سنجی، تحلیل استنادی، پایگاه WOS، همکاری علمی، ارزیابی مجلات و ترسیم ساختار علم» بالاترین سنجه‌های مرکزیت رتبه، نزدیکی، بینابینی و بردار ویژه) را در میان متون این حوزه کسب کرده‌اند. نتایج حاصل از تحلیل شبکه نشان داد که شبکه مفهومی حوزه علم‌سنجی ایران کم تراکم است. نتایج حاصل از تحلیل خوشه‌ای نشان داد که حوزه علم‌سنجی ایران به 17 خوشه موضوعی تقسیم می‌شود. همچنین نتایج، حاکی از آن است که مدارک این حوزه در ایران، رشدی 32 درصدی داشته و در سال‌های اخیر 270 رویداد مفهومی نوظهور در قالب 13 الگوی مفهومی در مدارک این حوزه مطرح شده است. بررسی‌های دیگر نشان داد که مفاهیم «ارزیابی تولیدات علمی، تولید علم و تحلیل استنادی» به ترتیب با رویکرد کمی، از جمله مفاهیم غالب این حوزه در کشورند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل‌های انجام شده نشان می‌دهد ساختار مفهومی حوزه‌ی علم‌سنجی در طول زمان، دچار تغییرات عمده‌ای شده است.

کلیدواژه‌ها

• شبکه مفهومی
• تحلیل هم واژگانی
• تحلیل شبکه اجتماعی
• خوشه بندی اطلاعات
• علم سنجی ایران

عنوان مقاله [English]

Mapping and Analysis of Iranian Conceptual Network of the Structure of Scientometrics

چکیده [English]

purpose:The goal of study is to examine the conceptual network of knowledge structure of Iran Science metrics by produced documents of Iranian researchers inside and outside the country. It has done through co-word analysis and the study of social network.
method: The society of study includes all of documents of books, theses, research project, and essays in Persian and English through 33 years research in Iran.
conclusion:The results of data analysis show that the concepts such as “examination of scientific products, science production, the branches of Science metrics, the document analysis, WOS station, the scientific accompaniment, the examination of journals and designing the science structure, the highest measurement of central degree, closeness, internality, the special axis) have been examined among texts. The other result of study is that the conceptual network of Iran Science metrics is less dense. Besides, the analyses show forming 17 subjective branches in this region. Findings show that the concepts of this region approves 32 percentage progress, while there are 270 innovative, conceptual events in the form of 13 conceptual models. More studies show that the concepts such as “examination of scientific products, science production, the document analysis” respectively due to quantities’ approach which is dominant in the country

کلیدواژه‌ها [English]

• Conceptual Network
• Co-word Analysis
• The Analysis of Social Network
• Information Classification
• Iran Scientometrics