نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

• محمد حسن زاده ¹
• بهروز رسولی ²
• المیرا کریمی ²

¹ گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.

² پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)

چکیده

هدف: نظر به اهمیت نظریه‌پردازی در مسیر توسعه و پیشرفت علمی، در اسناد بالادستی در پیوند با علم، فناوری، و نوآوری در ایران توجه خاصی به آن شده است. ولی به نظر می‌رسد علیرغم توجه به این پدیده در ایران، هنوز نظریه‌پردازی نتوانسته است رشد و پیشرفت چشم‌گیری داشته باشد. هدف از این پژوهش واکاوی موانع فراسازمانی کلیدی رشد ظرفیت نظریه‌پردازی در کشور است.
روش‌شناسی: فلسفۀ تفسیرگرایی با آمیزه‌ای از عمل‌گرایی جهان‌بینی این پژوهش است. قوم‌نگاری با آمیزه‌ای از گراندد تئوری نیز روشی است که برای پاسخگویی به پرسش‌های پژوهش انتخاب شده است. برای گردآوری داده‌ها، با 12 خبره در دانشگاه تربیت مدرس مصاحبه شده، مصاحبه‌های پیاده‌سازی و در نرم‌افزار «مکس کیو. دی. ای.» تحلیل، کدگذاری، و مقوله‌بندی شده‌اند.
یافته‌ها: به شکل جامع می‌توان موانع پیشرفت نظریه‌پردازی را به دو گروه سازمانی و فراسازمانی دسته‌بندی کرد. از آنجا که تمرکز این پژوهش بر موانع فراسازمانی است، این موانع را می‌توان در هفت دستۀ کلی، یعنی شامل پیوند ضعیف علم با جامعه، مشکلات اقتصادی کشور، مدیریت ناکارآمد آموزش عالی، ناکارآمدی آموزش عالی، دشواری نظریه‌پردازی، سیاست‌گذاری نادرست آموزشی، و سیاست‌گذاری نادرست پژوهشی سازماندهی کرد.
اصالت: نظریه‌پردازی از پدیده‌های کلیدی آموزش عالی است که نباید از رشد و گسترش آن غافل شد؛ نخستین گام برای تحقق این پدیده شناسایی موانعی است که رشد آن را کند می‌سازند. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی انجام شده که دیدی ژرف از موانع نظریه‌پردازی به دست می‌دهد و دسته‌بندی تازه‌ای مطرح می‌کند که سیاست‌گذاری را در این زمینه عملی می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

• نظریه‌پردازی
• ایران
• موانع و مشکلات
• آموزش عالی
• پیشرفت علمی

عنوان مقاله [English]

Ultra-Organizational Inhibitors of Theory building Capacity in Iranian Universities: Case Study of Tarbiat Modares University

نویسندگان [English]

• Mohammad Hasanzadeh ¹
• Behrooz Rasuli ²
• Elmira Karimi ²

¹ Knowledge and Information Science Dept., Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.

² Iranian Research Institute for Information Science and Technology (IranDoc)

چکیده [English]

Purpose: Considering the importance of theory building in scientific progress and development, the Iranian policy-makers have focused on this issue in policy-documents related to science, technology, and innovation. But it seems that in spite of the importance of this phenomenon in Iran, theory building has not been able to make significant progress. The purpose of this study is to examine the extra-organizational barriers to the growth of theory building capacity in Iran.
Methodology: Through a qualitative approach and Miles and Huberman method for analyzing qualitative data, 12 experts at Tarbiat Modarres University have been interviewed, and gathered data were analyzed and coded by MAXQDA software. Thus, extracted codes categorized in major themes to address research questions.
Findings: According to the findings, the barriers to the theory building can be categorized into organizational and meta-organizational groups. Since the focus of this study is on extra-organizational barriers, these barriers can be found in seven general categories, namely, the weak link between science and society, country's economic challenges, ineffective management of higher education, inefficient higher education, the difficulty of theory building, inappropriate educational policy, and inappropriate research policy.
Originality: Theory building is one of the key phenomena of higher education, which should not be neglected in the scientific progress; the first step towards realizing this phenomenon is identifying obstacles and challenges in this regards. The present study is conducted through a qualitative approach which provides an overview of the barriers of the theory building and allows policy-makers to think differently about the matter.

کلیدواژه‌ها [English]

• Theory Building
• Iran
• Barriers and Challenges
• Higher Education
• Scientific Progress