نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی

2 استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

3 استاد گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

4 عضوهیات علمی گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

چکیده

هدف: هدف این پژوهش بررسی نقش عوامل فردی و سبک رهبری بر ارتباطات علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های ایران با استفاده از روش ترکیبی بود.
روش­شناسی: پژوهش حاضر به روش پژوهش، ترکیبی از نوع طرح متوالی– تبیینی- پیگیری تبیین­ها انجام شد. جامعه آماری، شامل اعضای هیأت علمی دانشگاه­های مراکز استان‌ها بود که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و به روش نمونه­گیری طبقه‌ای متناسب پس از غربالگری پرسشنامه‌ها تعداد 378 نفر به عنوان حجم نمونه مشخص گردید. گردآوری داده­ها، از طریق پرسشنامه محقق ساخته، انجام شد. جامعه آماری بخش کیفی شامل 16 عضو هیأت علمی با مرتبه استادیار به بالا که به صورت هدفمند انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات بخش کیفی بر اساس روش مصاحبه‌ی نیمه ساختار یافته صورت گرفت. به منظور تحلیل داده‌های بخش کمی از رگرسیون چندگانه و در بخش کیفی از شیوه تحلیل محتوا با رویکرد قیاسی مقوله­ها استفاده شد. اولویت‌بندی (وزن‌دهی) بر بخش کیفی انجام شد.
یافته­ها: نتایج بخش کمی نشان داد عوامل فردی شامل ویژگی­های شخصیتی، سبک­شناختی و تضاد سازمانی، و سبک رهبری توانستند واریانس ارتباطات علمی را به صورت معنا­داری تبیین کنند. نتایج بخش کیفی علاوه بر تأیید برونداد بخش کمی، مقوله­ها و عوامل فرعی مؤثر ویژگی‌های شخصیتی با 56 کد اولیه و 9 عامل، ویژگی‌های سبک‌شناختی با 64 کد اولیه و 8 عامل، تضاد سازمانی با 54 کد اولیه و 8 عامل و در پایان سبک رهبری با 61 کد اولیه و 8 عامل بدست آمد.  
نتیجه­گیری: برای پیاده­سازی ارتباطات علمی موثر در کشور می­بایست جوانب مختلف آن شناسایی گردد و به منظور رسیدن به یک ارتباطات علمی پایدار، نیاز است برنامه‌ راهبردی مناسبی در سطح کشور تدوین شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of Individual Factors and Leadership Style on Scholarly Communication of Faculty Members: A mixed method study

نویسندگان [English]

  • Farshad Parhamnia 1
  • Fatemeh Nooshinfard 2
  • Nadjla Hariri 3
  • Sedegh Mohamad Esmaeil 4

1 Assistant Professor in Department of Knowledge and Information Science, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran

2 Depatment of Knowledge and Information Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

3 Department of Knowledge and Information Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran .

4 Department of Knowledge and Information Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Background and Objectives: Since scholarly communication is part of social relations, it has a pivotal role in scientific development. That is why scholarly communication is regarded as important in educational context. Scholarly communication is of a wide scope, thus, it should be studied from different perspectives. Various internal and external factors may affect scholarly communication of university instructors. Therefore, the present study aimed to investigate the role of personal and leadership style on Iranian University Instructors’ scholarly communication.
Methodology: The present research study was a follow-up explanations model, the design enjoyed both qualitative and quantitative approaches. The sample for the qualitative section included university instructors including 29876 instructors. In quantitative section, after considering missing data 378 instructors were selected. A researcher made questionnaire was used to gather data. To validate the scale, some experts were asked to pass their judgment on the questionnaire. Cronbach's alpha coefficient which was used in order to assess the reliability was 0.824. Multiple regression using Spss 21 was used to for the statistical analysis. To gather the data for qualitative section a semi-structured interview was used. In the present study, the qualitative data and quantitative data gathering was sequential; however, the interpretation was concurrent. Accordingly, the content analysis had a deductive approach.
Findings: The findings of multiple regression showed that personality factors, cognitive style, organizational conflict and leadership style could explain scholarly communication. Therefore, personality factors having the highest beta coefficient predicts personal and leadership factors over scholarly communication. The variables of organizational conflict, cognitive style, organizational conflict and leadership style were second to fourth predictors of scholarly communication. The results of qualitative section confirmed the findings of the quantitative parts. The themes and category in scholarly communication included 235 primary codes, 33 categories and 4 themes of all these, the variable of personal factors had 56 primary codes, and 9 category codes, organizational conflict 8 category; the variable of cognitive style having 64 primary codes and 8 categories and finally, the variable of leadership style with 61 leadership style primary codes and 8 categories in scholarly communication.
Discussion:  The present study aimed to explore the effect of personal factors and leader style on scholarly communication of university students. The results of qualitative and quantitative section show that to have a successful scholarly communication in in universities various factors should be taken into consideration. The findings also showed that almost all the variables had effect on scholarly communication

کلیدواژه‌ها [English]

  • Individual Factors
  • Leadership Style
  • Scholarly Communication
  • Mixed Methods
  • Universities
آراسته، حمیدرضا؛ محمودی­راد، مریم .(1383). شناسایی، ویژگیها و رشد نخبگان. رهیافت، (34)، 5-12.
آزاد­ارمکی، تقی؛ کمالی، افسانه .(1383). اعتماد، اجتماع و جنسیت: بررسی تطبیقی اعتماد متقابل در بین دو جنس. جامعه­شناسی
    ایران، 5 (2)، 100 – 132.
آگاهی­اصفهانی، بیتا؛ نشاط­دوست، حمیدطاهر؛ ناکلی، حسن .(1383). بررسی رابطة سبک شناختی استقلال-وابستگی میدانی با خلاقیت.
    روانشناسی، 8 (1)، 37-51.
ابراهیمی، قربانعلی .(1372). اجتماع علمی، ساختار و هنجارهای آن. رهیافت، (5)، 51-70.
ابزری، مهدی؛ نجفی، مهدیه .(1386). اهمیت عوامل فردی، ساختاری و ارتباطی حل تعارض از نظر کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی یزد. دانش و پژوهش در روانشناسی، (31)، 115-132.
البرزی، محبوبه .(1393). تبیین رابطه انگیزش و خلاقیت با توجه به تفاوتهای فرهنگی. تحقیقات فرهنگی ایران، 7 (1)، 29-49.
اوجاقلو، سجاد؛ زاهدی، محمد­جواد .(1384). بررسی اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در بین ساکنان شهر زنجان. جامعه­شناسی ایران، 6 (4)، 92-125.
ایران­زاده، سلیمان؛ خلیلی، مجید؛ ره­کوی، کریم .(1386). تعیین سبک رهبری و تأثیر آن بر انگیزه­های کارکنان شرکت پمپیران. علوم مدیریت، 1 (2)، 54-83.
باب­الحوائجی، فهیمه؛ پاشازاده، فاطمه .(1390). سنجش میزان بهره‌مندی نهاد کتابخانه­های عمومی کشور و کتابخانه­های تابعه از سبک مدیریت مشارکتی (مطالعه موردی: کتابخانه­های استان تهران). تحقیقات اطلاع­رسانی و کتابخانه­های عمومی، 17 (1)، 29-51.
باقری­بنجار، عبدالرضا، و همکاران .(1394). بررسی رابطه ارتباطات علمی با خود اثر بخشی دانشگاهی دانشجویان. توسعه اجتماعی (توسعه انسانی قدیم)، 10 (2)، 79-100.
برهمند، نیلوفر .(1386). مجلات الکترونیکی و ارتباطات علمی. کتاب، (72)، 201-212.
بشیر، حسن .(1387). معناشناسی جدید ارتباطات: زمینه­سازی برای شناخت عمیق­تر رابطة فرهنگ و رسانه. فصلنامه تحقیقات فرهنگی،
       1 (3)، 131-155.
بهمن­آبادی، علیرضا .(1386). آرشیو الکترونیکی مقالات آماده چاپ: رویکردی رو به رشد در نظام ارتباطات علمی. کتاب، (72)، 13-32.
بنی هاشمیان، کوروش، و همکاران .(1390). بررسی رابطه سلامت عمومی و سبک رهبری مدیران و اثر آن بر رضایت شغلی کارکنان در    دانشگاه علوم پزشکی شیراز. مجله دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران (پیاورد سلامت)، 5 (4)، 32-40.
پرهام‌نیا، فرشاد، و همکاران .(1396الف). تاثیر عوامل ساختاری بر ارتباطات علمی و تولیدات علمی دانشگاه های ایران. پژوهش‌های نظری و کاربردی در علم اطلاعات و دانش‌شناسی، 7 (1)، 48-72.
پرهام‌نیا، فرشاد، و همکاران .(1396‌ب). تاثیر عوامل رفتاری بر ارتباطات علمی: تحلیلی مبتنی بر رگرسیون چندگانه. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 28(2)، 85-106.
پورطهماسبی، سیاوش؛ تاجور، آذر؛ سیدکلان، سیدمحمد .(1389). رابطة بین عوامل فردی و سازمانی با خلاقیت مدیران مدارس متوسطه
     شهرستان اردبیل. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 1 (1)، 21-41.
حسن­زاده، محمد؛ بقایی، سولماز؛ نوروزی­چاکلی، عبدالرضا .(1387). هم تألیفی در مقالات ایرانی مجلات ISI در طول سال های 1989 تا 2005 و رابطه آن با میزان استناد به آن مقالات. سیاست علم و فناوری، 1(4)، 11-19.
حسینی­نسب، داود؛ روئین، حسین؛ سلطان­القرایی، خلیل .(1385). بررسی رابطه سبک­های شناختی(شیوه­های یادگیری) با عوامل شخصیتی
      دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز. پژوهش های نوین روانشناختی( روان­شناسی دانشگاه تبریز)، 1 (2-3)، 77-113.
خسروجردی، محمود .(1385). ترسیم شبکه ارتباطات علمی میان دانشمندان با استفاده از رویکرد شبکه استنادی.  کتابداری، 40 (45)،
       97- 112.
داورپناه، محمدرضا .(1386). ارتباط علمی: نیاز اطلاعاتی و رفتار اطلاع یابی. تهران: دبیزش؛ چاپار.
رحیمی، ماریه .(1386). بررسی وضعیت همکاری در تولید آثار علمی و عوامل مؤثر بر آن در میان اعضای هیأت علمی دانشگاه فردوسی
      مشهد. پایان­نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، دانشکده علوم تربیتی  و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.
ریاحی، محمداسماعیل .(1374). مجلات علمی: مجرای ارتباط دانشمندان. رهیافت (8)، 21- 47.
زوارقی، رسول .(1388). بررسی جایگاه دو مفهوم مشارکت و دانشگاه نامردی در ارتباطات علمی غیر رسمی. کتاب، (77)، 51-76.
زوارقی، رسول .(1389). دانشگاه­های نامرئی: مروری بر متون. علوم و فناوری اطلاعات، 25 (4)، 757-783.
روزبهانی، معصومه؛ ریاحی نیا، نصرت .(1395). شناسایی شاخص‌های اعتبار در ارتباطات علمی(مطالعه و استناد) از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه خوارزمی. تعامل انسان و اطلاعات، 3 (2)، 1-11.
سهیلی، فرامرز؛ دانش، فرشید؛ فتاحی، رحمت الله .(1391). کاربردهای وب سنجی در سنجش ارتباطات علمی. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 23 (1)، 148-163.
شیبانی، ام­البنین؛ اخوان­تفتی، مهناز .(1389). اثر بخشی آموزشی امکان کنترل بر اساس رویکرد شناختی بر اعتماد به نفس دانش آموزان دختر دچار افت تحصیلی. مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان، 12(5)، 84-88.
صادقی، و همکاران .(1390). تحلیل مدل عوامل سازمانی، فردی و گروهی مؤثر بر توسعه نوآوری در سازمان­های تحقیقاتی و فن آور.
     پژوهش و توسعه فناوری (دانش و فناوری سابق)، 3 (5)، 36-66.
عباداللهی‌چنذانق، حمید؛ خستو، زهرا .(1391). اجتماع علمی در دانشگاه‌های ایران: مطالعه موردی دانشکده‌های علوم اجتماعی دانشگاه‌های علامه طباطبائی و تهران. جامعه شناسی ایران، 13 (4)، 24-59.
علی­آبادی، سمیرا؛ خاکپور، مهناز .(1392). تبیین مدل منابع تعارض سازمانی در دبیران تربیت بدنی استان البرز با تأکید بر نقش تعدیلگر جنسیت. پژوهش­های کاربردی در مدیریت ورزشی، 2 (3)، 105-114.
علی­پور، پروین؛ زاهدی، محمدجواد؛ شیانی، ملیحه .(1388). اعتماد و مشارکت (بررسی رابطه بین اعتماد و مشارکت اجتماعی در شهر  تهران). جامعه شناسی ایران، 10 (2)، 109-135.
علیدوستی، سیروس؛ خسرجردی، محمود؛ دوران، بهزاد .(1388). مدیریت ارتباطات علمی. تهران: پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی  ایران؛ چاپار.
فخاریان، جلاله؛ شهامت، نادر؛ امیریان‌زاده، مژگان .(1393). رابطه سبک مدیریت مشارکتی با تعهد سازمانی و سلامت روانی دبیران دبیرستان‌ها. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 5(1)، 221-234.
فضل­الهی، سیف­اله؛ ملکی­توانا، منصوره .(1390). راه کارهای برون رفت از موانع فرهنگی تولید علم در دانشگاه‌ها. معرفت، 20 (171)، 111-124.
فیضی، مهدی؛ بشیر، فصیح .(1388). بررسی تأثیر سبک­های مدیریتی مشارکتی و سنتی بر خلاقیت دبیران دبیرستان‌های شهر کرمانشاه. اندیشه­های تازه در علوم تربیتی، 5(1)، 95-111.
قانع، محمدرضا .(1383). آرشیو مدارک الکترونیکی: شیوه ای نوین در ارتباطات علمی. اطلاع شناسی، 2 (2)، 77-100.
قانع، محمدرضا .(1388). ارتباط علمی: از مجله چاپی تا مجله دسترسی آزاد. کلیات ماه، (آذر)، 70-79.
قانعی­راد، محمدامین؛ ابراهیم­آبادی، حسن .(1389). تأثیر ساختار اجتماعی آموزش بر عملکرد دانشجویان. فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، 2(4)، 1-27.
کاظمی، صدیقه، و همکاران .(1392). پارادایم­های حاکم بر تربیت ویژه از منظر جامعه­شناسی علم. پژوهش­نامه مبانی تعلیم و تربیت، 3(1)، 111-136.
کاوسی، اسماعیل؛ رحمتی­زنجان طلب، فرشاد .(1390). طراحی و ارائه الگویی بومی جهت ارتقای کارآفرینی سازمانی در دانشگاه: مطالعه
     موردی: واحد علوم و تحقیقات تهران. راهبرد، 20(59)، 217 – 241.
کریمیان، زهرا و همکاران .(1390). مدیریت دانشگاهی و پاسخ­گویی؛ ضرورت استقلال و آزادی علمی از دیدگاه اعضای هیأت علمی.
     مجله ایرانی در علوم پزشکی، 11 (8)، 855-863.
کوهن، توماس .(1383). ساختار انقلاب های علمی، (ترجمه عباس طاهری). تهران: قصه. (1969)
محسنی­تبریزی، علیرضا؛ قاضی­طباطبایی، محمود؛ مرجانی، محمود .(1389). تأثیر مسائل و چالشهای محیط علمی بر جامعه­پذیری      دانشگاهی. فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی، (55)، 45-67.
محمدجعفری، سعید .(1374). جایگاه ارتباط علمی در دنیای امروز. رهیافت، (8)، 148-164.
محمدکاظمی، رضا؛ جعفری­مقدم، سعید؛ سهیلی، سارا .(1391). شناسایی میزان تأثیر جو سازمانی بر نوآوری (مطالعه موردی: بانک ملت). توسعه کارآفرینی، 5(2)، 67-86.
محمدی، اکرم .(1386). تأثیر ارتباطات بر تولید دانش. جامعه شناسی ایران، 8 (1)، 52-75.
موسوی، آرش .(1387). علم پژوهی و تحلیل مفهوم اصالت علم. حوزه و دانشگاه، 14(54)، 141-163.
میرزایی، و دیگران. (1385). همتراز خوانی در مجلات علمی(مطالعه موردی مجله جامعه شناسی ایران). جامعه شناسی ایران، 7 (4)،
     147-179.
میرزایی­اهرنجانی، حسن؛ مقیمی، سیدمحمد .(1382). ارایه الگوی مطلوب سازمان برای سازمان­های غیر دولتی ایران با استفاده از رویکرد کارآفرینی. دانش مدیریت، (3)، 101-138.
نشاط، نرگس .(1386). از شناخت تا ایده: جنبه­های معرفتی اطلاعات و اطلاع­رسانی. تهران: دما.
نوروزی، علیرضا؛ ولایتی، خالد .(1388). همکاری علمی پژوهشی: جامعه‌شناسی همکاری علمی. تهران: چاپار.
هاوکینز، دل؛ بست، راجر؛ کانی، کنت(1385). رفتار مصرف کننده. ترجمه احمد روستا و عطیه بطحایی. تهران: سارگل.
 
Bickle, G. (1997). Arqumentativenss and the facets of the big five. Psychological Reports, 18,
     1379-1385.
Hamidifar, F.; Ebrahimi, M. (2016). Academic Leadership in a Private University: An Iranian Case Study. International Education Studies, 9 (5), 193-203.
Hurd, J. M. (2000). The transformation of scientific communication: A model for 2020.  Journal of the American Society for Information Science, 51(14). 1279-1283.
Krejcie, R.V.; Morgan, D.W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610.
Mellin, G. (2000). Pragmatism and self-organization research collaboration on the individual level. Research Policy, 29 (1), 31-40.
Nussbaum, E.M. (2002). How introverts versus extrovert’s approach small-group arqumentative discussions? The Elemntray School Journal, 102, 183-197.
Smith, P.A.; Shoho, A.R. (2007). Higher education trust, rank and race: Aconceptual and emoirical analysis. Innovattive Higher Education, 32(3), 125-138.