نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسنده

کارشناس مسئول کتابخانه مرکزی دانشگاه شهید باهنر

چکیده

هدف: تعیین نقش عوامل زمینه ای در رفتار جستجوی وب دانشجویان تحصیلات تکمیلی در گروه های آموزشی مختلف دانشگاه شهید باهنر کرمان است.
روش: این پژوهش کاربردی است که با روش نیمه تجربی، مقطعی (توصیفی-تحلیلی) و با رویکرد ترکیبی(کمّی و کیفی) انجام‌شده است. جامعه پژوهش 37 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی مشغول به تحصیل سال 96-97 دانشگاه شهید باهنر کرمان در گروه های مختلف آموزشی که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند، بودند. پژوهش به کمک سناریوی دو سؤالی انجام‌شده است. داده های کمّی با پرسشنامه با ضریب پایایی درونی بالاتر از (7/0) که روایی آن‌ را 5 نفر از اساتید و 3 نفر از دانشجویان دکتری تائید کردند و داده‌های کیفی با فایل‌های جستجو و ثبت رخداد گردآوری شدند. ضبط فیلم‌های جستجو با نرم‌افزار کمتازیا استودیو 9 انجام شد. داده های کمّی با نرم افزار spss23 تحلیل آماری و داده‌های کیفی با نرم افزار maxqda 10 تحلیل متنی شدند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های کمّی از روش‌های آماری آزمون t تک نمونه‌ای و t دو نمونه مستقل و تحلیل واریانس و کای 2 و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده‌شده است.
یافته ها: یافته های کمّی نشان داد اکثر آزمودنی ها را 29نفر(4/78درصد)با مقطع کارشناسی ارشد تشکیل دادند. شغل اکثر آزمودنی ها(90درصد) به میزان زیاد و خیلی زیاد به اطلاعات وابسته است. هدف پژوهشی با میانگین (20/3) مهم‌ترین هدف از جستجوی وب بیان شد. تجربه اکثر آزمودنی ها 21 نفر(8/56درصد) با جستجو در وب به میزان متوسط و مطلوبی است. یافته‌های کیفی نشان داد کاربران در الگویی 5 مرحله‌ای هر جستجو را تکمیل کردند: شروع جستجو، تدوین کلیدواژه، راهبری جستجو، بازیابی و ارزیابی نتایج، استخراج اطلاعات.
نتایج:نتایج نشان داد عوامل زمینه ای روی رفتار جستجوی وب آزمودنی ها نقش داشته است و الگوی رفتار بازیابی اطلاعاتشان را تغییر داده اند. شبیه ترین الگوها مربوط با عامل شغل و متفاوت ترین الگوها مربوط به عامل هدف و انگیزه جستجو بود پس عامل هدف و انگیزه تأثیرگذارترین عامل در جستجوی وب در میان آزمودنی هاست، همچنین هر چه پیچیدگی وظیفه افزایش یابد تعداد پرس‌وجوها بیشتر و درنهایت تعداد گره‌های بیشتری بازدید می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determination of the role of contextual factors in the web search behavior and recognition of the pattern of web information retrieval behavior of complementary studies students in various departments of Shahid Bahonar University of Kerman.

نویسنده [English]

  • mahdieh momenabadi

bahonar university

چکیده [English]

Objective: Determination of the role of contextual factors in the web search behavior and recognition of the pattern of web information retrieval behavior of complementary studies students in various departments of Shahid Bahonar University of Kerman.
Methodology: this study is an applied research which has been performed with semi-experimental, cross-sectional method (analytical-descriptive) and with a combined approach. The study population includes 37 complementary studies students studying in various departments of Shahid Bahonar University of Kerman in 2017-2018 who were selected with purposeful sampling method. The study has been performed with the aid of two-question scenario. The quantitative data was collected with questionnaire with internal reliability coefficient higher than 0.7 whose validity was confirmed by 5 professors and 3 Ph.D. students and the qualitative data was collected with search and event logging files. Recording the search films was performed with Camtasia studio 9. The quantitative data was statistically analyzed with SPSS 23 software and the qualitative data was textually analyzed with maxqda 10 software. For analysis of the quantitative data, the statistical methods of single-sample t-test and two-independent-sample t-test and variance analysis and chi-square and for analysis of the qualitative data, qualitative content analysis has been used.
Findings: quantitative findings showed that the most of the subjects(29=%78.4) ae in M. A. level of education. Most of the subjects’occupation(%90) depends much and very much on information. The research purpose with the average of 3. 20 was considered as the most important purpose of web searching. Most of the subjects’experience(21=%56. 8) is in medium and desireable level with searching in web. The qualitative findings showed that the users completed each search in a 5-stage pattern: beginning of search, keywords codification, search guide, retrieval and evaluation of the results, information extraction.
Results: the results showed that the contextual factors impacts the subjects' web search behavior and have changed their information retrieval behavior. The most similar patterns are related to the factor of job and the most different patterns are related to the factor of search objective and motivation. So, the factor of objective and motivation is the most influential factor in web search in the subjects. Also, as task complexity increases, more queries and eventually more nodes are visited.

کلیدواژه‌ها [English]

  • complementary studies students
  • contextual factors
  • information retrieval behavior pattern
  • information search behavior
  • Shahid Bahonar University of Kerman