نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

• نازیلا محرابی ¹
• احمدرضا ورناصری ²
• سحر خراشادی زاده ³
• منصور کوهی رستمی ⁴

¹ کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

² دانشجوی دکتری بازیابی اطلاعات و دانش، دانشگاه تهران، تهران، ایران

³ دانشجوی کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

⁴ استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

هدف: یکی از متغیرهای تأثیرگذار در عملکرد شغلی عوامل روان‌شناختی است. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل روان‌شناختی مؤثر بر عملکرد شغلی کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان قم است.
روش‌شناسی: این پژوهش در سایه پارادایم پراگماتیسم و از نوع اکتشافی صورت گرفته است. جهت گردآوری اطلاعات، روش‌های کتابخانه‌ای‌ و میدانی مد‌نظر بوده است. در فاز کیفی این پژوهش، از روش دلفی برای شناسایی عوامل روان‌شناختی از طریق پرسش‌نامه‌ای نیمه‌ساختاریافته که در اختیار اعضای پنل دلفی قرار گرفت؛ استفاده و سپس تأیید شد و در فاز کمی به جهت رتبه‌بندی عوامل از روش کمی  AHPاستفاده شد. بدین شکل که پرسش‌نامه میان اعضای هیات علمی و کارکنان دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری کتابخانه‌های عمومی استان قم توزیع و جهت تحلیل داده‌ها از روش AHP استفاده شد. به منظور تحلیل داده‌های حاصل، از  نرم‌افزارهای Spss 25 و Expert Choice 11 جهت تحلیل داده‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌های به‌دست آمده در این پژوهش نشان از آن دارد که عوامل روان‌شناختی مؤثر بر عملکرد شغلی کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان قم شامل 7 مقوله هوش هیجانی که شامل 14 مؤلفه، هوش شناختی شامل 4 مؤلفه، خلاقیت هیجانی شامل 3 مؤلفه، خلاقیت شامل 7 مؤلفه، برونگرایی شامل 5 مؤلفه، توانایی حل ‌مسئله شامل 5 مؤلفه و مسئولیت‌پذیری نیز شامل 9 مؤلفه است. براساس تحلیل مقایسه صورت گرفته نیز عامل هوش هیجانی با ضریب 227/0در درجه اول، عامل توانایی حل مسئله با ضریب 186/0 در درجه 2، عامل مسئولیت‌پذیری با ضریب 184/0 در درجه 3، عامل خلاقیت با ضریب 169/0 در درجه 4، عامل هوش شناختی با ضریب 076/0 در درجه 5، عامل خلاقیت هیجانی با ضریب 056/0 در درجه 6 و در آخر عامل برونگرایی با ضریب 053/0 در درجه 7 قرار گرفت.
نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست آمده از این پژوهش حاکی از آن است که عوامل روان‌شناختی مذکور در نحوه عملکرد کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان قم مؤثر هستند. با توجه به عوامل روان‌شناختی شناسایی‌شده می‌توان این چنین بیان کرد که در گزینش کتابداران باید هوش هیجانی آن‌ها شناسایی شود و از‌آنجایی‌که در رتبه الف قرار دارد باید به آن توجه بیشتری شود، همچنین لازم است که کتابداران توانایی حل مسئله را دارا باشند و بتوانند در حل مسائل مربوط به شناسایی اطلاعات مراجعین آن‌ها را کمک کنند و بتوانند مسئولیت و وظایف محوله به آن‌ها را به خوبی به انجام برسانند. عامل برونگرایی از جمله عوامل روان‌شناختی‌ای بود که کمترین رتبه و اهمیت را در بین سایر عوامل به خود اختصاص داد. بنابراین در گزینش کتابداران باید به این عوامل روان‌شناختی توجه شود و مورد بررسی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

• عوامل روانشناختی
• عملکرد شغلی
• کتابداران
• کتابخانه‌های عمومی استان قم

عنوان مقاله [English]

Identification and ranking of psychological factors affecting the job performance of public library librarians in Qom province

نویسندگان [English]

• Nazila Mehrabi ¹
• Ahmadreza Varnaseri ²
• sahar Khorashadizadeh ³
• Mansoor Koohi Rostami ⁴

¹ MA Student in Information Science and Knowledge Studies, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

² PhD Student in Information Retrieval and Epistemology, Tehran University, Tehran, Iran

³ MA Student in Information Science and Knowledge Studies, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

⁴ Assistant Professor, Department of Information Science and Knowledge Studies, Shahid Chamran University of Avaz, Ahvaz, Iran

چکیده [English]

Background and Objectives: One of the influencing variables in job performance is psychological factors. The aim of the current research is to identify the psychological factors affecting the job performance of public library employees in Qom province.
Methodology: This research has been carried out under the pragmatism paradigm and of an exploratory type. In order to collect information, library and field methods have been considered. In the qualitative phase of this research, the Delphi method was used to identify psychological factors through a semi-structured questionnaire that was provided to the members of the Delphi panel; used and then approved; And in the quantitative phase, the quantitative AHP method was used to rank the factors. In this way, the questionnaire was distributed among academic staff members and employees with master's and doctorate degrees in public libraries of Qom province, and AHP method was used to analyze the data. In order to analyze the resulting data, Spss 25 and Expert Choice 11 software were used to analyze the data.
Findings: The findings obtained in this research show that psychological factors affecting the job performance of public library employees in Qom province include 7 categories of emotional intelligence including 14 components, cognitive intelligence including 4 components, emotional creativity including 3 components, creativity including 7 components, extroversion including 5 components, problem solving ability including 5 components, and responsibility also including 9 components. Based on the comparative analysis, the factor of emotional intelligence with a coefficient of 0.227 in the first degree, the factor of problem solving ability with a coefficient of 0.186 in the second degree, the factor of responsibility with a coefficient of 0.184 in the third degree, the factor of creativity with a coefficient of 0.169 In the 4th grade, the factor of cognitive intelligence was ranked 5th with a coefficient of 0.076, the factor of emotional creativity was ranked 6th with a coefficient of 0.056, and finally the extraversion factor was ranked 7th with a coefficient of 0.053.
Discussion: The results obtained from this research indicate that the mentioned psychological factors are effective in the performance of librarians of public libraries in Qom province. According to the identified psychological factors, it can be said that in the selection of librarians, their emotional intelligence should be identified and since it is ranked A, more attention should be paid to it, and it is also necessary that librarians have the ability to solve problems. and be able to help in solving the problems related to the identification of the information of their clients and be able to fulfill the responsibilities and duties assigned to them well. The extroversion factor was among the psychological factors that had the lowest rank and importance among other factors. Therefore, in the selection of librarians, these psychological factors should be considered and investigated. 

کلیدواژه‌ها [English]

• psychological factors
• job performance
• librarians
• public libraries of Qom province