علمی پژوهشی
کتابخانه های دانشگاهی
شهناز خادمی زاده؛ زهرا خلف زاده؛ منصور کوهی رستمی
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با بررسی ارتباط بین سبک یادگیری الکترونیکی و سواد رایانه‌ای با در نظر گرفتن نقش میانجی سواد اطلاعاتی در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. روش: این پژوهش بر مبنای هدف اصلی، کاربردی و بر مبنای روش، کمی بود و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات پیمایشی – میدانی بوده است و بر مبنای تکنیک تحلیلی ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با بررسی ارتباط بین سبک یادگیری الکترونیکی و سواد رایانه‌ای با در نظر گرفتن نقش میانجی سواد اطلاعاتی در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. روش: این پژوهش بر مبنای هدف اصلی، کاربردی و بر مبنای روش، کمی بود و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات پیمایشی – میدانی بوده است و بر مبنای تکنیک تحلیلی جزء تحقیقات توصیفی(همبستگی) و مبتنی بر تحلیل مسیر بوده است. نمونه‌های این تحقیق از 362 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز، که با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند، تشکیل گردیده است.در پژوهش حاضر برای برآورد مدل نهایی پژوهش از شاخص های برازندگی مدل در نرم افزار ایموس استفاده شده است.یافتهها: مقادیر همبستگی بین متغیرهای پژوهش در سطوح01/0>P و 05/0> P آورده شده است. تمامی ضرایب در سطح01/0 معنی دار بودند. معنی دار بودن همبستگی بین متغیرهای پژوهش نشان دهنده‌ی وجود رابطه بین متغیرهای پژوهش است. بنابراین در مدل پژوهش مسیرهای سبک یادگیری الکترونیکی با سواد‌اطلاعاتی، سبک یادگیری الکترونیکی با سواد رایانه ای و سواد اطلاعاتی معنی دار هستند. نتیجهگیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضربرای توانمند کردن دانشجویان آشنایی با سواد اطلاعاتی و استفاده از رسانه‌ها جهت یادگیری و آموزش یک ضرورت است که باید مورد توجه قرار گیرد. افزون بر آن، مشخص شد که میزان سواد اطلاعاتی می‌تواند در اثربخشی سبک‌های یادگیری الکترونیکی بر سواد رسانه‌ای تأثیرگذار باشد. از این رو، پیشنهاد میشود که دوره‌های آموزش سواد اطلاعاتی بر پایه سبک یادگیری دانشجویان برنامه ریزی و اجرا شود؛ زیرا نتایج اثربخش‌تری دریافت خواهد شد.
علمی پژوهشی
مهدیه مومن آبادی؛ زهره میرحسینی؛ نجلا حریری؛ زهرا اباذری
چکیده
هدف: تحلیل رفتار جستجو و ارزیابی قضاوت ربط کاربران از بازیابی اطلاعات در محیط فرا پیوندی وب است.
روش شناسی: این پژوهش کاربردی/بنیادی است که با روش ترکیبی انجام‌شده است. جامعه پژوهش دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری علم اطلاعات و سایر حوزه‌های مختلف علوم در دانشگاه باهنر از سال ۹۶-۹۷ بودند؛ که با نمونه‌گیری هدفمند به تعداد ۵0 نفر ...
بیشتر
هدف: تحلیل رفتار جستجو و ارزیابی قضاوت ربط کاربران از بازیابی اطلاعات در محیط فرا پیوندی وب است.
روش شناسی: این پژوهش کاربردی/بنیادی است که با روش ترکیبی انجام‌شده است. جامعه پژوهش دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری علم اطلاعات و سایر حوزه‌های مختلف علوم در دانشگاه باهنر از سال ۹۶-۹۷ بودند؛ که با نمونه‌گیری هدفمند به تعداد ۵0 نفر انتخاب شدند. این پژوهش از طریق مشاهده و مصاحبه ساختاریافته با ضریب پایایی همسانی درونی بالاتر از (7/0) سنجیده شد و روایی (بیرونی و درونی) آن را 5 نفر از اساتید تائید کردند. از نرم‌افزارهای اس پی اس اس (ورژن 23) و مکس کیو دی‌ای استفاده گردید.
یافته ها: یافتههای کیفی در بررسی تحلیل رفتار جستجو نشان داد در بین مرورگرها، فایرفاکس و در بین موتورهای کاوش گوگل بیشتر مورداستفاده بوده است. کاربران در الگویی 5 مرحله‌ای هر جستجو را تکمیل کردند: شروع جستجو، تدوین کلیدواژه، راهبری جستجو، بازیابی و ارزیابی نتایج، استخراج اطلاعات. در تدوین کلیدواژه، فن عام به خاص و در راهبری جستجو، دنبال کردن لینک‌ها و منوها دارای بیشترین استفاده است. یافتههای کمّی در ارزیابی قضاوت ربط کاربران از نتایج نشان داد همه متغیرهای موردبررسی در وضعیت مطلوب قرار داشتند و میزان رضایت و ربط نتایج در بین دانشجویان رشته علم اطلاعات بیشتر از دیگر رشته‌ها است.
نتیجه گیری: افزایش کارایی سامانه‌های بازیابی اطلاعات و مهارت کاربران سبب بهینه‌سازی فرایند کاوش می‌گردد. نظام‌های بازیابی هوشمند در تعامل اطلاعات نقش بسزایی دارند و در تعامل هر چه بیشتر و بهتر کاربر با نظام‌های اطلاعاتی، می توان به اطلاعات معنادار و مرتبط دست یافت و این امر نیز درگرو درک سیستم‌های اطلاعاتی از نیازها و رفتارهای کاربران است.
علمی پژوهشی
علم سنجی
مصطفی رستمی؛ فرامرز سهیلی؛ علی اکبر خاصه
چکیده
چکیدههدف: این پژوهش به سنجش رابطه علم و فناوری درحوزه کشف دانش با استفاده از تحلیل استنادی پروانه‌های ثبت اختراع طی سال‌های 1995-2014 پرداخته است.روششناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی-توصیفی بوده و با استفاده از روش تحلیل استنادی انجام شده است. جامعه پژوهشی از پایگاه اداره ثبت اختراعات و علائم تجاری آمریکا به دست آمده که شامل استنادهای ...
بیشتر
چکیدههدف: این پژوهش به سنجش رابطه علم و فناوری درحوزه کشف دانش با استفاده از تحلیل استنادی پروانه‌های ثبت اختراع طی سال‌های 1995-2014 پرداخته است.روششناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی-توصیفی بوده و با استفاده از روش تحلیل استنادی انجام شده است. جامعه پژوهشی از پایگاه اداره ثبت اختراعات و علائم تجاری آمریکا به دست آمده که شامل استنادهای 304 عنوان پروانه ثبت اختراع رده 603 از زیر رده حوزه کشف دانش میباشد. نرم افزارهای به کار رفته در این پژوهش شامل Uspto2.exe، Aostsoft All Document وExcel می باشد.یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد، در دوره مطالعه این حوزه، نرخ رشد پروانه‌ها 07/30 درصد و نرخ رشد استناد در پروانه‌ها 59/62 درصد میباشد. به طور میانگین هر پروانه ثبت اختراع 3/33 استناد دریافت کرده است. محاسبه شاخص رابطه علم و فناوری نشان داد پیوند با علم در این حوزه 49/35 درصد و پیوند با فناوری 63/64 درصد میباشد.نتیجهگیری: با توجه به نتایج پژوهش، در این حوزه دانش فنی و دانش علمی با اختلاف بسیار ناچیزی در کنار هم پیش می‌روند؛ اما میزان نفوذ دانش فنی 2 برابر دانش علمی میباشد و این حوزه برای رشد و توسعه به حوزه‌ی فنی وابسته است.کلیدواژه‌ها: رابطه علم و فناوری، تحلیل استنادی، پیوند با علم، پیوند با فناوری، حوزه کشف دانش.
علمی پژوهشی
کتابخانه های عمومی
بتول زکی نژاد؛ محمدرضا فرهادپور
چکیده
هدف: بررسی رابطه بین سودمندی مورد انتظار، آمادگی سازمانی، فشارهای محیطی و ویژگی دسترسی سازگاری فناوری اطلاعات در بین کتابداران کتابخانه های عمومی استان کهگیلویه و بویراحمد است.روششناسی: پژوهش از نوع کاربردی با روش پیمایشی تحلیلی است. جامعه پژوهش 175 نفر از کتابداران و کارمندان کتابخانه های عمومی استان کهگلیویه و بویراحمد است که براساس ...
بیشتر
هدف: بررسی رابطه بین سودمندی مورد انتظار، آمادگی سازمانی، فشارهای محیطی و ویژگی دسترسی سازگاری فناوری اطلاعات در بین کتابداران کتابخانه های عمومی استان کهگیلویه و بویراحمد است.روششناسی: پژوهش از نوع کاربردی با روش پیمایشی تحلیلی است. جامعه پژوهش 175 نفر از کتابداران و کارمندان کتابخانه های عمومی استان کهگلیویه و بویراحمد است که براساس جدول کرجسی و مورگان 120 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محققساخته )براساس مطالعه ایکووو و همکاران ) ، هیسو و همکاران، ) و اولیویرا و مارتینز ) با اعمال تغییرات استفاده شد. روایی پرسشنامه روایی محتوایی - صوری و پایایی )همسانی درونی با آلفای کرونباخ( آن 83 / 0 = به دست آمده است. داده ها با استفاده از روشهای آمار توصیفی و استنباطی شامل تک نمونه ای و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد.یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد که سودمندی مورد انتظار با سازگاری فناوری اطلاعات رابطه معنیداری ندارد ) 061 / 0 = ولی فشارهای محیطی ) 505 / 0 = ، آمادگی سازمانی ) 506 / 0 = ، ویژگی دسترسی ) 708 / 0 = با سازگاری فناوری اطلاعات رابطه مثبت و معنیداری ) 000 / 0 = دارند. نتیجهگیری: با توجه به وضعیت متغیرهای پژوهش پیشنهاد میشود آمادگی کتابخانه ها در ابعاد مختلف از جمله زیرساختهای فناوری،کتابداران، کاربران و غیره مورد توجه قرار گیرد.
علمی پژوهشی
نوشین هرمزی نژاد؛ فاطمه فهیم نیا؛ مهشید التماسی
چکیده
هدف: پژوهش حاضر به ارائه چارچوب سیاستگذاری اقتصاد اطلاعات برای کسب و کارهای داده محور پرداخته است.
روششناسی: نوع تحقیق آمیخته و کاربردی از نوع نظریه پردازی داده بنیاد است. جامعه آماری پژوهش شرکتهای ثبت شده با محوریت داده محور در پارک علم و فناوری استان تهران به تعداد تقریبی 200 شرکت بوده است، که برای بخش کیفی به روش گلوله برفی ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر به ارائه چارچوب سیاستگذاری اقتصاد اطلاعات برای کسب و کارهای داده محور پرداخته است.
روششناسی: نوع تحقیق آمیخته و کاربردی از نوع نظریه پردازی داده بنیاد است. جامعه آماری پژوهش شرکتهای ثبت شده با محوریت داده محور در پارک علم و فناوری استان تهران به تعداد تقریبی 200 شرکت بوده است، که برای بخش کیفی به روش گلوله برفی تعداد 15 نفر و برای بخش کمی با استفاده از جدول مورگان از کل شرکتهای ثبت شده با محوریت دادهمحور در پارک علم و فناوری استان تهران ، تعداد 132 شرکت به روش تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخت بوده است. روایی پرسشنامه با استفاده از روش روایی تحلیل محتوا و پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل دادههای با استفاده روش دلفی فازی و نرمافزار SPSS19 انجام شده است.
یافته ها: یافتههای بدست آمده در بخش دلفی فازی با تعداد 15 نفر از خبرگان نشان داد که شاخص ارتقا محصولات و خدمات با استفاده از اطلاعات بیشترین وزن را داشته است. در رتبه دوم شاخص پایش اثربخشی و کارامدی بهبودهای صورت گرفته شده در جریان درآمدی شرکا بوده است. در ادامه شاخصهای توجه به نیازمندیهای مشتریان، توجه به میزان نیازمندیهای مشتریان و ایجاد خلاقیت و ایجاد زمینههای جدید و نوآورانه پایینتر از حد میانگین میباشند. بنابر سایر یافتههای بدست آمده تمامی مولفههای تطبیق دادن دادهها، تامین کنندگان دادهها و فراهم کننده داده دارای توانایی سنجش بعد خلق اطلاعات را دارا میباشد. شاخص ارتقا محصولات و خدمات با استفاده از اطلاعات با وزن 05391 / 0 بیشترین وزن را داشته است. همچنین، تمامی ابعاد خلق اطلاعات، انتشار اطلاعات و کاربرد اطلاعات دارای توانایی سنجش چارچوب سیاستگذاری اقتصاد اطلاعات را دارا میباشد و بیشترین میزان بار عاملی مربوط به بعد کاربرد اطلاعات با میزان بار عاملی 0.497 میباشد.
نتیجه گیری: پس از مصاحبه با خبرگان مشخص شد که بعد خلق اطلاعات دارای سه مولفه تطبیق دادن داده ها، تامین کنندگان داده ها و فراهم کننده داده که از اهمیت ویژه ایی برخودار است. در درجه دوم اهمیت انتشار داده ها می باشد اما کارکرد اطلاعات به دلیل خلق ارزش مهمترین بخش فعالیت سازمان است چون اطلاعات سازمانی باید در محصولات، خدمات و فرایندهای شرکت بکار گرفته شود.
علمی پژوهشی
مدیریت دانش
زهره عزیزی؛ صالح رحیمی؛ وکیل احمدی
چکیده
هدف: هدف این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر(مهارت‌های اینترنت، خودکارآمدی حریم خصوصی برخط، آگاهی از نظارت برخط، نگرانی از حریم خصوصی برخط و آگاهی از خطرات حریم خصوصی برخط) بر سواد حریم خصوصی برخط دانشجویان دانشگاه رازی است.
روش شناسی: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه‌ی ...
بیشتر
هدف: هدف این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر(مهارت‌های اینترنت، خودکارآمدی حریم خصوصی برخط، آگاهی از نظارت برخط، نگرانی از حریم خصوصی برخط و آگاهی از خطرات حریم خصوصی برخط) بر سواد حریم خصوصی برخط دانشجویان دانشگاه رازی است.
روش شناسی: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه‌ی دانشجویان دانشگاه رازی (11268 نفر) در سال تحصیلی 99-98 است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 372 نفر و به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای تعیین شد. برای گردآوری دادههای پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته (مهارت‌های اینترنت، خودکارآمدی حریم خصوصی برخط، آگاهی از نظارت برخط، نگرانی از حریم خصوصی برخط و آگاهی از خطرات حریم خصوصی برخط) و نیز پرسشنامه محقق ساخته سواد حریم خصوصی برخط، استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل یافتهها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است.
یافته ها: بر اساس تحلیل دادهها مهارت‌های اینترنت با ضریب تأثیر 57/ 0، خودکارآمدی حریم خصوصی برخط با ضریب تأثیر 56/0، آگاهی از نظارت برخط با ضریب تأثیر 39/0، آگاهی از خطرات حریم خصوصی برخط با ضریب تأثیر 53/ و نگرانی از حریم خصوصی برخط با ضریب تأثیر 12/0 بر مقیاس کلی سواد حریم خصوصی برخط مؤثر هستند.
نتیجه گیری: با توجه به مؤثر بودن عوامل (مهارت‌های اینترنت، خودکارآمدی حریم خصوصی برخط، آگاهی از نظارت برخط، آگاهی از خطرات حریم خصوصی برخط و نگرانی از حریم خصوصی برخط) بر افزایش سواد حریم خصوصی برخط در جهت حفظ حریم خصوصی در اینترنت، باید آموزش و اقدامات لازم در جهت توجه و ارتقاء این عوامل صورت گیرد.
علمی پژوهشی
کتابخانه های عمومی
بهرنگ صفری؛ سید علی اصغر رضوی؛ میترا قیاسی
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل تأثیرگذاری مهارت‌های کوانتومی بر مهندسی دانش در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور انجام شده است.روش شناسی: از نظر هدف، کاربردی، از نظر رویکرد، آمیخته است. جهت تحلیل داده از روش تحلیل مضمون استفاده گردید . نمونه‌گیری بخش کیفی به صورت غیر احتمالاتی و هدفمند انجام پذیرفت و ابعاد مهارت‌های کوانتومی و مهندسی ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل تأثیرگذاری مهارت‌های کوانتومی بر مهندسی دانش در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور انجام شده است.روش شناسی: از نظر هدف، کاربردی، از نظر رویکرد، آمیخته است. جهت تحلیل داده از روش تحلیل مضمون استفاده گردید . نمونه‌گیری بخش کیفی به صورت غیر احتمالاتی و هدفمند انجام پذیرفت و ابعاد مهارت‌های کوانتومی و مهندسی دانش از طریق مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با 15 نفر از خبرگان در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور شناسایی شد. بخش کمّی، نظرات 375 نفر از مدیران ، مسئولین ، کارکنان ستادی و کتابداران کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور براساس روش نمونه گیری تصادفی طبقه‌ای ، بررسی شد. برای ارزیابی روایی و پایایی پرسشنامه ها از تحلیل عاملی تاییدی استفاده گردید.یافتهها: براساس مطالعه متون، مصاحبه اکتشافی از خبرگان ، برای مهارت‌های کوانتومی، 3 بعد تفکر خلاق، تفکر سیستمی و تفکر اقتضایی و موقعیت گرایی و برای مهندسی دانش 5 بعد کیفیت دانش و مناسب بودن خروجی مهندسی دانش، طراحی ساختار حوزه مهندسی دانش، آزمایش برای تایید اعتبار قوانین سازماندهی دانش، مستند سازی و نگهداری دانش شناسایی شدند. همچنین یافتههای تحلیل معادلات ساختاری از طریق نرم افزار PLS نشان دهنده تأثیرمعنادار مهارت‌های کوانتومی بر مهندسی دانش در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور بوده است.نتیجه : مهارت‌های کوانتومی به دنبال کشف دانش و راه حل‌های خلاقانه در جهت توسعه سازمان است. کارکنان با مهارت‌های کوانتومی بالا، تلاش بیشتری در جهت شناسایی فرصت‌ها و بهره‌برداری از آنها داشته و همواره به دنبال دانش و ایده‌های نو جهت رسیدن به چشم اندازهای سازمانی خود است و با آمادگی پذیرش تغییر به دنبال یافتن راه حل‌ها و ابزارهای اطلاعاتی جهت اثربخشی در امورات سازمان بوده که این عوامل، توسعه مهندسی دانش را به دنبال خواهد داشت.
