علمی پژوهشی
امین زارع
چکیده
هدف: شیوع ویروس کرونا و بیماری کووید 19 در اواخر سال 2019 میلادی باعث شد تا سازمان بهداشت جهانی اعلام همه گیری نماید و نیاز به اطلاعات موثق و صحیح برای مقابله با این بیماری به یک نیاز جدی تبدیل شد؛ به گونه ای که بسیاری از افراد به جستجوی اخبار و اطلاعات پیرامون این بیماری و راه‌های پیشگیری یا درمان آن پرداختند. هدف از پژوهش حاضر بررسی اهداف ...
بیشتر
هدف: شیوع ویروس کرونا و بیماری کووید 19 در اواخر سال 2019 میلادی باعث شد تا سازمان بهداشت جهانی اعلام همه گیری نماید و نیاز به اطلاعات موثق و صحیح برای مقابله با این بیماری به یک نیاز جدی تبدیل شد؛ به گونه ای که بسیاری از افراد به جستجوی اخبار و اطلاعات پیرامون این بیماری و راه‌های پیشگیری یا درمان آن پرداختند. هدف از پژوهش حاضر بررسی اهداف و منابع کسب اطلاعات و اخبار مرتبط با بیماری کووید 19 در بین شهروندان کرمانشاهی بپردازد.
روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر نوع، توصیفی و از نظر هدف کاربردی بود و با استفاده از روش پیمایشی انجام شد و داده ها با استفاده از پرسشنامه الکترونیکی گردآوری شدند.
یافته ها: شهروندان کرمانشاهی نیز برای اطلاع یابی سلامت مرتبط با کووید 19 بیشتر متکی به پیام رسان های عمومی نظیر تلگرام و واتس اپ و نیز صفحات شبکه های اجتماعی نظیر اینستاگرام و توئیتر بودند.
نتیجه گیری: استفاده بالای شهروندان از رسانه های مجازی و دیداری شنیداری برای اطلاع یابی سلامت در مورد کووید 19 در کنار مراجعه اندک به پزشکان و رجوع به منابع رسمی نظیر کتاب و نشریه می تواند مخاطره آمیز باشد؛ زیرا این امکان را تقویت می کند که برخی از اطلاعات غیر تخصصی و غیر مستند در مورد بیماری یاد شده مورد استفاده شهروندان قرار گیرد.
علمی پژوهشی
علم سنجی
شیما مرادی
چکیده
هدف: ارتباطات بین ارکان مختلف جامعه و دانشگاه همواره مورد توجه بوده است. یکی از راه‌های شناسایی این ارتباط، ارزیابی اثر پژوهش ها بر جامعه (دولت، دانشگاه، صنعت) است، و تریپل هلیکس از مدل‌های مطرح در این زمینه است. با توجه به افزایش حضور مردم در شبکه‌های اجتماعی، و امکان رصد سنجه‌های وبی آنها چون تعداد لایک‌ها، بازدید، اشتراک‌گذاری، ...
بیشتر
هدف: ارتباطات بین ارکان مختلف جامعه و دانشگاه همواره مورد توجه بوده است. یکی از راه‌های شناسایی این ارتباط، ارزیابی اثر پژوهش ها بر جامعه (دولت، دانشگاه، صنعت) است، و تریپل هلیکس از مدل‌های مطرح در این زمینه است. با توجه به افزایش حضور مردم در شبکه‌های اجتماعی، و امکان رصد سنجه‌های وبی آنها چون تعداد لایک‌ها، بازدید، اشتراک‌گذاری، و غیره اثر حاضر در صدد شناسایی ظرفیتِ این شبکه‌‌ها، نقاط قوت و ضعف آنها در تبیین رابطه جامعه و دانشگاه بر اساس مدل تریپل‌هلیکس است. جهت درک بیشتر این ظرفیت‌ها، شواهدی از تعاملات پژوهش‌های کووید 19 در شبکه شبکه‌های اجتماعی بر حسب سنجه‌ها وبی ارائه شده است که پاسخ دانشگاهیان را نسبت به این چالش جهانی نشان می‌دهد.روش: این مقاله مروریِ است که در آن از رویکرد سندی و مبتنی بر شواهد با تکیه بر پژوهش‌های کووید 19 استفاده شده است.. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: مطابق با مدل‌های چندگانه هلیکس، شبکه‌های اجتماعی در کشف ارتباطاتِ بین ارکان مختلف جامعه، به‌ویژه درک روابطِ تحت وب به‌واسطه سنجه‌های گوناگون، ظرفیت و نقاط قوت بسیار دارد. لیکن، در تحلیل‌های این‌چنینی، توجه به محدودیت‌ها و ضعف‌ها در شش بُعد ابعادی چون مخاطبان، زمان ارائه محتوا، بستر موضوعی محتوا، نرمال‌سازی، بهره‌گیری از متخصصان موضوعی، و غیره سوگیری احتمالی سنجه‌های وبی ضروری است تا اطلاعات معتبر و بلادرنگ به سیاستگذاران حوزه علم، فناوری، و نوآوری ارائه شود. نظر به قابلیتهای ارائه شده در این مقاله، در تفسیر سنجه های وبی ملاحظاتی وجود دارد که در این اثر ارائه شده اند.
علمی پژوهشی
کتابخانه های عمومی
ندا پورخلیل؛ مریم کشوری
چکیده
هدف: در پژوهش حاضر سعی شده است به تحلیل وضعیت استراتژیک کتابخانه‌های عمومی کشور در شرایط تعطیلی خدمات حضوری کتابخانه ناشی از شیوع ویروش کووید-19 پرداخته شود. روش‌شناسی: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، در زمره تحقیقات توصیفی-پیمایشی و بر حسب ماهیت داده‌ها، از نوع تحقیقات کمّی است. جامعه ...
بیشتر
هدف: در پژوهش حاضر سعی شده است به تحلیل وضعیت استراتژیک کتابخانه‌های عمومی کشور در شرایط تعطیلی خدمات حضوری کتابخانه ناشی از شیوع ویروش کووید-19 پرداخته شود. روش‌شناسی: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، در زمره تحقیقات توصیفی-پیمایشی و بر حسب ماهیت داده‌ها، از نوع تحقیقات کمّی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کتابداران کتابخانه‌های عمومی کشور بوده است. ر اساس جدول کرجسی و مورگان (1970) تعداد 382 نمونه کفایت می‌کند، با این حال، به دلیل تنوع و تفاوت در شرایطی مانند سطح امکانات و خدمات کتابخانه‌های عمومی در استان‌ها وجود دارد، سعی شد داده‌های بیشتری جمع‌آوری شود. برای نمونه-گیری از روش سهمیه‌بندی استان‌ها استفاده شد، در نهایت تعداد 625 پرسشنامه بازگشت داده شده است. در تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی (توزیع فراوانی و میانگین)، آزمون فریدمن، و تحلیل سوات استفاده شده است. نتایج: امکان جستجوی کتاب از طریق سامانه اینترنتی مدیریت یکپارچه کتابخانه‌های عمومی کشور، عدم ارائه اینترنت رایگان به کاربران در زمان تعطیلی، فرصت بیشتر برای مطالعه با توجه به قرنطینه خانگی افراد، و در نظر گرفتن کتاب به عنوان حامل ویروس، به ترتیب، مهمترین نقاط قوت، ضعف، فرصت، و تهدید تعطیلی خدمات حضوری کتابخانه‌هاست. همچنین پس از تهیه ماتریس داخلی و خارجی، بر اساس ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (21/2) و نمره ماتریس ارزیابی عوامل خارجی (379/2)، مشخص گردید که موقعیت راهبردی کتابخانه‌های عمومی کشور در منطقه راهبردی «استراتژی تدافعی» قرار دارد و بر همین اساس راهبردهایی ارائه شد.یافته‌ها: با توجه به اینکه کتابخانه‌های عمومی در منطقه راهبردی «استراتژی تدافعی» قرار دارند لازم است با حذف امور غیرمرتبط، ادغام برخی فعالیت‌ها، و تمرکز بر هدف اصلی کتابخانه‌ها، به بهبود وضعیت بپردازند.
علمی پژوهشی
کتابخانه های عمومی
زهرا خواجه علی جهانتیغی؛ مریم امیدخدا
چکیده
هدف: این مقاله با هدف شناسایی خدمات مبتنی بر سلامت کتابخانه های عمومی ایران در دوره پسا کرونا نگاشته شده است. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر کیفی و از نوع کاربردی و ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه می‌باشد. جامعه این پژوهش شامل متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی کتابخانه‌های عمومی، همچنین متخصصین بهداشت و پرستاران عضو فعال و کتابخوان، متشکل ...
بیشتر
هدف: این مقاله با هدف شناسایی خدمات مبتنی بر سلامت کتابخانه های عمومی ایران در دوره پسا کرونا نگاشته شده است. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر کیفی و از نوع کاربردی و ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه می‌باشد. جامعه این پژوهش شامل متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی کتابخانه‌های عمومی، همچنین متخصصین بهداشت و پرستاران عضو فعال و کتابخوان، متشکل از 15 مسئول کتابخانه، 10 کتابدار، 7عضو فعال کتابخوان متخصص بهداشت، پزشک و پرستار بودند، و پرسشنامه بین تمامی این جامعه آماری توزیع گردید. تجزیه و تحلیل بر اساس تکنیک دلفی انجام شده است. روش تحقیق کیفی و با استفاده از فن دلفی است. در این پژوهش با هدف شناسایی خدمات مبتنی بر سلامت کتابخانه های عمومی در دوره پسا کرونا، از رویکرد کیفی و تکنیک دلفی درچهار دوره استفاده شد.یافته ها: یافته‌های حاصله از تکنیک دلفی نشان داد که از میان 25 گویۀ مربوط به شناسایی خدمات مبتنی بر سلامت کتابخانه های عمومی ایران در دوره پسا کرونا ، درصد فراوانی تجمعی چهارده گویۀ از نظر متخصصان موردمطالعه در پانل دلفی بیشتر از70 درصد بوده است. نتیجه‌گیری: با توجه به 14خدمت کتابخانه ای مبتنی بر سلامت بدست آمده، ارائه این خدمات در دوران پساکرونا میتواند راهگشای متولیان و مسئولین حوزه سلامت کشور و نظام اطلاع رسانی پزشکی کشور در راستای ارتقاء سواد بهداشتی باشد. همچنین کمک به رویارویی با این بیماری و جلوگیری از خطر بازگشت احتمالی آن در سطح جامعه خواهد نمود.. به طور کلی میتوان گفت با توجه به کارکردهای کتابخانه های عمومی در ارائه خدمات اطلاعات سلامت، این کتابخانه ها میتوانند نقش موثری در اطلاع رسانی دوران کرونا و پس از آن ایفا نمایند.
علمی پژوهشی
کتابخانه های دانشگاهی
رضا رجبعلی بگلو؛ سمیه سادات آخشیک؛ ناهید رستمی
چکیده
هدف پژوهش: هدف از تأسیس کتابخانه‌های دانشگاه نیل به هدف‌های دانشگاه یعنی حفظ، اشاعه، و ارتقای دانش است و بررسی نقش این کتابخانه‌ها هنگام بحران اهمیت زیادی دارد. با توجه به عمر کوتاه بحران کووید-19پژوهش‌های اندک شماری در ارتباط با این چالش در کتابخانه‌ها انجام شده است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی شیوه رویارویی کتابخانه‌های دانشگاهی ...
بیشتر
هدف پژوهش: هدف از تأسیس کتابخانه‌های دانشگاه نیل به هدف‌های دانشگاه یعنی حفظ، اشاعه، و ارتقای دانش است و بررسی نقش این کتابخانه‌ها هنگام بحران اهمیت زیادی دارد. با توجه به عمر کوتاه بحران کووید-19پژوهش‌های اندک شماری در ارتباط با این چالش در کتابخانه‌ها انجام شده است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی شیوه رویارویی کتابخانه‌های دانشگاهی جهان در مواجهه با کووید- 19 و تحلیل خدمات و فعالیت‌های آنها در این شرایط انجام شد.دستاورد این پژوهش، ارائه درس‌آموخته‌های سودمند از تجربه‌های کتابخانه‌های دانشگاه‌های برتر دنیا است که با تحلیل آنها می-توان برای برنامه‌ریزی و اداره کتابخانه‌های دانشگاهی در شرایط بحرانی بهره‌مند شد و برای مواجهه سریعتر در صورت وقوع رخدادهای مشابه استفاده کر.د روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بود که با روش پیمایشی و به شیوه توصیفی-تحلیلی انجام شد. برای این‌کار 300 وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاهی برتر جهان بر پایه رتبه‌بندی دانشگاهی تایمز به صورت غیرتصادفی و هدفمند بررسی شدند. ابزار این پژوهش، سیاهه وارسی محقق‌ساخته بود که 3 بخش اقدام‌های عام و رایج، ویژه، استراتژی‌ها و اقدام‌های این کتابخانه‌ها در مواجهه با بحران کووید 19 داشت. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد کتابخانه‌های دانشگاهی در جهان به ترتیب، شش استراتژی اصلی «ایجاد»، «توسعه«، «تغییر»، «روزآمدسازی»، و «کاهش یا توقف» را دنبال می‌کردند و بیشترین استراتژی به «ایجاد» و «توسعه» اختصاص داشت. از این‌رو، تلاش کتابخانه‌های دانشگاهی در مواجهه با بحران کووید 19 قابل توجه و معنادار بوده است. نتیجه‌گیری: کتابخانه‌های دانشگاهی به‌جای اینکه استراتژی توقف یا کاهش خدمات و فعالیت‌های خود را دربرابر این بحران بپذیرند، بیشتر به استراتژی ایجاد و تغییر خدمات و فعالیت‌ها برای ارائه به کاربران روی آورده‌اند.
