علمی پژوهشی
علم سنجی
معصومه کیانی؛ عاصفه عاصمی؛ مظفر چشمه سهرابی؛ احمد شعبانی
چکیده
هدف: هدف از انجام پژوهش ترسیم نقشه دانش مفاهیم حوزه بیوانفورماتیک براساس مقالات پایگاه کلاریویت است. بررسی روابط موضوعی این مفاهیم یکی دیگر از اهداف این پژوهش بوده است.روش: این مطالعه کاربردی به روش توصیفی- تحلیلی از طریق تکنیک‌های تحلیل هم‌واژگانی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 53740 مقاله حیطه بیوانفورماتیک که طی سال‌های 2018-1975 ...
بیشتر
هدف: هدف از انجام پژوهش ترسیم نقشه دانش مفاهیم حوزه بیوانفورماتیک براساس مقالات پایگاه کلاریویت است. بررسی روابط موضوعی این مفاهیم یکی دیگر از اهداف این پژوهش بوده است.روش: این مطالعه کاربردی به روش توصیفی- تحلیلی از طریق تکنیک‌های تحلیل هم‌واژگانی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 53740 مقاله حیطه بیوانفورماتیک که طی سال‌های 2018-1975 در پایگاه کلاریویت نمایه شده است، تحلیل داده‌ها با نرم‌افزارهای راورپریمپ، بایب اکسل، ویس‌ویوئر و ابزار کاوش معنایی یونو انجام شده است.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد 741 کلیدواژه به عنوان موضوعات اصلی مقالات حوزه بیوانفورماتیک شناسایی شدند که به‌عنوان پرکاربردترین موضوعات به کار رفته‌اند. طبق یافته‌ها موضوعات «MicroRNA»، «Proteomics»، «Medical informatics»، ««Computational biology، «Microarray»، «Gene expression»، با بیشترین فراوانی، مهم‌ترین موضوعات معرفی شدند. یافته‌ها نشان داد مفاهیم در قالب 7 خوشه موضوعی شکل گرفته‌اند. بزرگ‌ترین خوشه در نقشه موضوعی مربوط به موضوعات خوشه اول و دوم است و به همین ترتیب خوشه‌های کوچک‌تر مربوط به موضوعات سایر خوشه‌هاست و این نشان‌دهنده‌ی اهمیت خوشه‌های اصلی است که حاکی از کاربرد بیشتر این موضوعات در مقالات حوزه بیوانفورماتیک است.نتیجه‌گیری: نقشه دانش نشان می‌دهد هر مفهوم اصلی روابط مستقیمی با مفاهیم فرعی خوشه خودش دارد و بین مفاهیم فرعی هر خوشه با مفاهیم فرعی خوشه دیگر ارتباط مستقیم یا غیرمستقیمی وجود ندارد. از آنجائی‌که اساس کار موتور جستجوی یونو، معنائی است بنابراین در نقشه‌های دانش تولید شده روابط مفاهیم برحسب معنا و محتوای موضوعات است. از نقشه‌های دانش ترسیم شده در این حوزه میتوان به عنوان الگویی جهت تعیین ساختار علمی آن حوزه استفاده کرد.کلیدواژه‌ها: نقشه موضوعی، نقشه دانش، بیوانفورماتیک، روابط موضوعی، پایگاه کلاریویت
علمی پژوهشی
سودابه درخشنده؛ فرشته سپهر؛ زهرا اباذری؛ نشانه pakdaman
چکیده
هدف: نمایه‌سازی تصاویر بر اساس موتورهای جستجو در بازیابی تصاویر نمایه شده مبتنی برمتن و مبتنی بر محتوا با استفاده از تکنیک دلفی است.
روش‌شناسی: ازنظر هدف، کاربردی و نوع پژوهش با استفاده از تکنیک دلفی است. جامعه آماری شامل کلیه متخصصان شاغل در دفاتر روزنامه‌های سراسری کشور در شهر تهران بوده که به‌تمامی پنج موتور جستجوی موردمطالعه ...
بیشتر
هدف: نمایه‌سازی تصاویر بر اساس موتورهای جستجو در بازیابی تصاویر نمایه شده مبتنی برمتن و مبتنی بر محتوا با استفاده از تکنیک دلفی است.
روش‌شناسی: ازنظر هدف، کاربردی و نوع پژوهش با استفاده از تکنیک دلفی است. جامعه آماری شامل کلیه متخصصان شاغل در دفاتر روزنامه‌های سراسری کشور در شهر تهران بوده که به‌تمامی پنج موتور جستجوی موردمطالعه اشراف و تسلط کافی داشته‌اند. تعداد این متخصصان 16 نفر به‌عنوان نمونه در دسترس در حوزه موردمطالعه بوده است. برای گردآوری داده‌ها با روش اسنادی به استخراج گویه های پژوهش و تدوین پرسشنامه دلفی پرداخته شد. متخصصان با بیست سؤال برمبنای طیف پنج گزینه‌ای لیکرت در طی چهار مرحله به اجماع کلی رسیدند. نتایج آزمون ضریب توافقی کندال برای مشخص نمودن میزان هماهنگی و اتفاق‌نظر میان پاسخ متخصصان در هر دور جهت تطبیق و مقایسه گزارش داده شد. با تائید پرسشنامه در بخش کیفی روایی محتوا، ضریب روایی کیفی محتوای پرسشنامه بالاتر از 78/0 و شاخص روایی محتوا بالاتر از 79/0 گزارش شد. پایایی پرسشنامه نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ برابر با 916/0 سنجیده شد.
یافته‌ها: نشان داد موتور جستجوی Google از میزان بازیابی تصاویر بیشتری بر اساس شاخصه‌های ارزیابی‌شان برخوردارمی باشد. میان موتورهای جستجوی موردمطالعه از دیدگاه متخصصان درزمینۀ بازیابی تصاویر بر اساس نمایه‌سازی مبتی برمتن تفاوت معناداری در سطح 05/0 وجود نداشته است. موتور جستجوی Yandex، از میزان بازیابی تصاویر بر اساس نمایه‌سازی مبتنی بر محتوای بیشتری در سطح 05/0 برخوردارمی باشد. همچنین موتور جستجوی Google به‌صورت معناداری در سطح 05/0 ازلحاظ بازیابی تصاویر بر اساس حوزه‌های موردپژوهش کارآمدترمی باشد.
نتیجه‌گیری: مشخص شد که موتورهای جستجو عمومی گوگل نسبت به موتورهای جستجوی دیگر (yahoo، bing،pinterest و yandex) عملکرد بهتری در بازیابی تصاویر دارند؛ همچنین جستجو گران تصاویر در وب می‌توانند در انتخاب موتور جستجوی متناسب با نیاز خود و طراحان داخلی برای طراحی بهتر تصمیم‌گیری کنند. علاوه بر آن، نیز این نتایج به حوزه‌های مشابه قابل‌تعمیم است و نیز طراحان موتورهای جستجو درمی‌یابند که برای بازیابی بهتر تصاویر از کدام روش نمایه‌سازی استفاده نمایند.
علمی پژوهشی
فرشاد پرهام نیا؛ فاطمه نوشین فرد
چکیده
هدف: ذهن‌آگاهی یکی از موضوعات جدید و به عنوان موج سوم مربوط به حوزه روانشناسی است که در یک دهه گذشته در جامعه علمی کشور جای خود را باز کرده است. نظر به اینکه عوامل متعددی اعم شخصی و درونی در رفتار اطلاع‌یابی مؤثر هستند هدف از پژوهش حاضر تحلیل رابطه بین ذهن‌آگاهی و رفتار اطلاع‌یابی اینترنتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های شهر ...
بیشتر
هدف: ذهن‌آگاهی یکی از موضوعات جدید و به عنوان موج سوم مربوط به حوزه روانشناسی است که در یک دهه گذشته در جامعه علمی کشور جای خود را باز کرده است. نظر به اینکه عوامل متعددی اعم شخصی و درونی در رفتار اطلاع‌یابی مؤثر هستند هدف از پژوهش حاضر تحلیل رابطه بین ذهن‌آگاهی و رفتار اطلاع‌یابی اینترنتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های شهر کرمانشاه است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده‌ها از نوع پیمایشی - توصیفی است. گردآوری داده‌ها از طریق دو پرسشنامه محقق ساخته و پرسشنامه ذهن آگاهی کوتاه شده 39 سوالی بائر و همکاران (2006) انجام شد. جامعه آماری شامل دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های شهر کرمانشاه بود که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه‌ای متناسب تعداد 421 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون پیرسون و رگرسیون چندگانه و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 23 انجام شد.یافته‌ها: ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین خرده مقیاس‌های ذهن‌آگاهی شامل مشاهده، توصیف، عمل همراه با هوشیاری، غیرقضاوتی بودن و غیرواکنشی بودن را در بر می‌گیرد، و رفتار اطلاع‌یابی رابطه معناداری وجود دارد. نتایج رگرسیون نشان داد خرده مقیاس مشاهده، توصیف، مشاهده، عمل همراه با هوشیاری، غیرقضاوتی بودن و غیرواکنشی بودن توانستند واریانس رفتار اطلاع یابی را به صورت معناداری تبیین کنند.نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان داد از آن جهت که رفتار اطلاع‌یابی نشأت گرفته از ذهن افراد می‌باشد، یافته‌های این پژوهش مبین تأثیر متغیرهای ذهن آگاهی بر رفتار اطلاع یابی است. همچنین نتیجه این پژوهش از بُعد نظری و عملی می‌تواند به تبیین روشن‌تر ذهن آگاهی بر رفتار اطلاع‌یابی منجر شود و درک عمیق‌تری نسبت به فرایند اطلاع یابی از منظر روان‌شناختی ارائه دهد.
علمی پژوهشی
بهزاد محمدیاری؛ غلامرضا حیدری؛ سیاوش یاری
چکیده
چکیده:هدف: این تحقیق اصطلاح و مفهوم تاریخ دانش ثبت شده و اهمیت مطالعه و بررسی آن را با هدف درک موضوع معرفی می کند. جایگاه تاریخ در کتابداری و اطلاع رسانی چیست؟ چرا از اصطلاح سابقه دانش ثبت شده برای این رشته تحصیلی استفاده می شود؟ چه نیازی به تحقیق در این زمینه است؟روش تحقیق: روش این مقاله نظری و تحلیلی است و از اصطلاحات ، ریشه شناسی و ...
بیشتر
چکیده:هدف: این تحقیق اصطلاح و مفهوم تاریخ دانش ثبت شده و اهمیت مطالعه و بررسی آن را با هدف درک موضوع معرفی می کند. جایگاه تاریخ در کتابداری و اطلاع رسانی چیست؟ چرا از اصطلاح سابقه دانش ثبت شده برای این رشته تحصیلی استفاده می شود؟ چه نیازی به تحقیق در این زمینه است؟روش تحقیق: روش این مقاله نظری و تحلیلی است و از اصطلاحات ، ریشه شناسی و تحلیل تاریخی استفاده از اصطلاحات و مفاهیم استفاده می شود. این تحقیق بین رشته ای است.یافته‌ها: خاستگاه و ریشه تاریخ دانش مدون و مفاهیم مربوطه به دست آمده و لزوم استفاده از اصطلاح تاریخ دانش مدون برای نامگذاری این زمینه و مفهوم تاریخ دانش مدون با استفاده از نظرات متفکران بیان گردیده است. در زبان سومری DUb، به معنی لوح است. واژه‌های، دبیر، دبیرستان، دبستان، دیبا، دیبه، دیباچه، دیوان مشتق از آن است. بنابراین اصطلاح «مدون» به معنی در دیوان گرد آمده دارای ریشه‌ای کهن است و دانش مدون در لغت به معنی دانشی است که در جایی جمع آورده شده و نوشته و به نحوی حفظ شودهمچنین فایده‌ها و مزایای تاریخ دانش مدون در این مقاله نشان داده شده است. بحث و نتیجه‌گیری: خاستگاه دانش مدون و اصطلاح مربوطه از تمدن بین‌النهرین بوده و واژگان دانش و مدن نیز از اصطلاحات بسیار قدیمی و ریشه‌دار بوده و تاریخ دانش مدون زمینه مهم تاریخ فرهنگی است که در رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی مطالعه می‌گردد. این مفهوم با اصطلاحات دیگری پیش از این مورد مطالعه قرار گرفته است و در این پژوهش به رسایی و پختگی اصطلاح تاریخ دانش مدون پرداخته شده است.
علمی پژوهشی
مهدی رحمانی؛ میترا امجدی سفیدان
چکیده
هدف: هدف از پژوهش حاضر تحلیل بیانیه حفظ حریم خصوصی کتابخانه‌های دانشگاهی برتر دنیا و ارائه بیانیه حفظ حریم خصوصی کاربران برای کتابخانه‌های دانشگاهی ایران بود. روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع پژوهش‌های پیمایشی توصیفی بود. جامعه پژوهش شامل 25 کتابخانه دانشگاهی برتر دنیا بر اساس رتبه‌بندی کتابخانه‌های دانشگاهی ...
بیشتر
هدف: هدف از پژوهش حاضر تحلیل بیانیه حفظ حریم خصوصی کتابخانه‌های دانشگاهی برتر دنیا و ارائه بیانیه حفظ حریم خصوصی کاربران برای کتابخانه‌های دانشگاهی ایران بود. روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع پژوهش‌های پیمایشی توصیفی بود. جامعه پژوهش شامل 25 کتابخانه دانشگاهی برتر دنیا بر اساس رتبه‌بندی کتابخانه‌های دانشگاهی برتر دنیا (CWUR) بود. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که از میان 25 کتابخانه مورد بررسی 22 کتابخانه بیانیه حفظ حریم خصوصی کاربران را در وب‌سایت خود ارائه کرده بودند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که معیارهای حفظ سوابق استفاده از کتابخانه و مقدمه بیانیه که به معرفی کتابخانه و ارائه اهداف و وظایف کتابخانه می‌پردازد مهم ترین مولفه‌ها هستند و در ارائه بیانیه حفظ حریم خصوصی از اهیمت بالایی برخوردار هستند. همچنین محفوظ نگه داشتن اطلاعات کاربران که در زمان ثبت نام در اختیار کتابخانه قرار می‌دهند نیز در رتبه سوم قرار داشت. اما آمار استفاده از کتابخانه و سوابق امانت منابع کتابخانه‌ای در میان مولفه‌های مورد بررسی از کمترین اهمیت برخوردار بودند. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان از اهمیت وجود بیانیه حفظ حریم خصوصی کاربران در کتابخانه‌های دانشگاهی برتر دنیا دارد. بنابراین برای کتابخانه‌های دانشگاهی ایران بیانیه حفظ حریم خصوصی کاربران پیشنهادی ارائه شد. بیانیه ارائه شده دارای ده مولفه اصلی مقدمه، هدف از ارائه بیانیه، سوابق جستجوی کاربران، سوابق استفاده از سیستم‌های کتابخانه، سوابق استفاده از وب‌سایت کتابخانه، اطلاعات ثبت نام کاربر، سوابق دانلود کتب الکترونیک، سوابق امانت منابع کتابخانه‌های، شخصی سازی خدمات توسط کاربران و موارد ارائه اطلاعات است.امانت منابع کتابخانه‌های، شخصی سازی خدمات توسط کاربران و موارد ارائه اطلاعات است.
علمی پژوهشی
امین زارع؛ سلیمان شفیعی
چکیده
هدف: پژوهش حاضر در صدد بر آمد تا به این پرسش ها پاسخ دهد که تجربه غرقگی دانشجویان دانشگاه رازی در مطالعه (اعم از درسی و غیر درسی) و نیز در فضای مجازی چگونه است.روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر نوع در زمره پژوهش‌های کاربردی بود که با استفاده از روش پیمایشی انجام شد. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق‌ساخته گردآوری شدند. با استفاده ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر در صدد بر آمد تا به این پرسش ها پاسخ دهد که تجربه غرقگی دانشجویان دانشگاه رازی در مطالعه (اعم از درسی و غیر درسی) و نیز در فضای مجازی چگونه است.روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر نوع در زمره پژوهش‌های کاربردی بود که با استفاده از روش پیمایشی انجام شد. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق‌ساخته گردآوری شدند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، 375 پرسشنامه در بین دانشجویان دانشگاه رازی توزیع گردید که از این تعداد، 322 پرسشنامه تکمیل و عودت داده شدند و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نسخه 25 نرم افزار اس پی اس اس انجام شد. یافته‌ها: آماره آزمون کلموگروف-اسمیرنوف بین 96/1+ و 96/1- قرار داشت و بر این اساس میتوان استدلال کرد که توزیع فراوانی تجمعی مشاهده شده با توزیع فراوانی تجمعی مورد انتظار یکسان بوده و توزیع صفت مورد مطالعه به توزیع نرمال نزدیک است. بنابراین امکان استفاده از آزمون های پارامتریک برای پژوهش فراهم گردید. نتایج آزمون تی تک متغیره حاکی از آن بود که تجربه غرقگی دانشجویان دانشگاه رازی در فضای مجازی به طور مشهودی بیشتز از زمانی است که به مطالعه -خواه درسی خوا غیر درسی- می‌پردازند.نتیجه‌گیری: غرقگی پائین در هنگام مطالعه، می‌تواند ناشی از ضعف در مهارت مطالعه و عادت مطالعه باشد که حتی در میان دانشجویان نیز تسری دارد. . از دیگر دلایل عدم تجربه غرقگی در هنگام مطالعه میتوان به عدم توازن احتمالی بین مهارت و چالش اشاره کرد که ممکن است فعالیتی را گاه اضطراب‌آلود گاه کسالت‌بار کند، به این معنی که اگر چالش بیشتر از مهارت باشد فرد دچار اضطراب و اگر کمتر از مهارت باشد دچار کسالت شود.
علمی پژوهشی
مدیریت دانش
رقیه برزگر سامبران؛ روح اله مهدیون؛ تقی زوار
چکیده
هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی چالشهای استقرار مدیریت دانش در سازمان مدیریت و برنامهریزی استان آذربایجان شرقی می‌باشد. روش: پژوهش حاضر به روش ترکیبی از نوع راهبرد اکتشافی متوالی انجام شده است، که از نظر هدف کاربردی می‌باشد. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوای عرفی و در مرحله کمی از تحقیق توصیفی از نوع پیمایش، استفاده شده است. ...
بیشتر
هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی چالشهای استقرار مدیریت دانش در سازمان مدیریت و برنامهریزی استان آذربایجان شرقی می‌باشد. روش: پژوهش حاضر به روش ترکیبی از نوع راهبرد اکتشافی متوالی انجام شده است، که از نظر هدف کاربردی می‌باشد. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوای عرفی و در مرحله کمی از تحقیق توصیفی از نوع پیمایش، استفاده شده است. مشارکت کنندگان پژوهش حاضر در مرحله‌ی کیفی متخصصان و خبرگان سازمان مدیریت و برنامه ریزی با سابقهی خدمت بیش از 5 سال به تعداد 18 نفر به صورت هدفمند جهت انجام مصاحبه عمیق انتخاب شدند و مصاحبه‌ها در مرحله اشباع نظری داده‌ها، پایان یافت. در بخش کمی، بر اساس نتایج کیفی، پرسشنامه‌ای تهیه و در بین 86 نفر از کارمندان سازمان مدیریت و برنامهریزی استان آذربایجان شرقی اجرا گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد که 1- عوامل درونسازمانی با 9 مقوله فرعی (1. فرهنگ سازمانی 2. موانع فردی 3. ساختار سازمانی 4. عدم اهمیت و تأکید مدیران 5. عدم استفاده از فناوری نوین جهت اشتراکگذاری دانش 6. عدم پیشبینی مدیریت دانش در استراتژی سازمان 7. عدم تأثیر مثبت سیستم آموزشی سازمان در استقرار مدیریت دانش 8. روابط انسانی 9. دیدگاه منفی نسبت به مدیریت دانش) 2- عوامل برونسازمانی با 2 مقوله فرعی (1. تأثیر منفی سیاستهای کلان کشوری 2. موانع اجتماعی) به عنوان موانع استقرار مدیریت دانش عمل میکنند. همچنین نتایج تی تک نمونهای نشان داد که به غیر از نقش موانع اجتماعی با سطح خطای بزرگتر از 5 درصد، تمام عوامل یاد شده در سطح خطای بیش از 1 درصد از دیدگاه افراد نمونه تحقیق معنیداری بوده و به عنوان موانع استقرار مدیریت دانش عمل میکنند. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان داد که: عدم پیشبینی مدیریت دانش در استراتژی سازمان، عدم اهمیت و تأکید مدیران به مدیریت دانش و فرهنگ سازمانی به ترتیب، اولویتهای موانع استقرار مدیریت دانش در سازمان مدیریت و برنامهریزی استان آذربایجان‌شرقی می‌باشد.نتیجه گیری: ضرورت دارد که سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان به استقرار مدیریت دانش با توجه به چالشها و موانع آن و تدابیری در جهت پیدا کردن راه حل برای مشکلات و موانع استقرار آن اقدام نماید.
